Corpus iuris canonici. (v. 1)

(Graz :  Akademische Druck- u. Verlagsanstalt,  1959.)

Tools


 

Jump to page:

Table of Contents

  Page 17-18  



17
 

DECRETI PRIMA PARS DIST. IX. e. 3—ii.
 

18
 

C. III.    Scripturis canonicis tractatorum litterae deseruiunt.

Idem^óa 2^ Prologo libri III. de Trinitate.

II. Pars.    Noli meis litteris quasi canonicis scripturis

inseruirei6b.    Sed in ilhs et quod non credebas cum inue-

neris, incunctanter crede: in istis autem, quod certumi'' ha-

bebasi8c^ nisi certum intellexeris, noli firme i9<^ tenere.

C. IV. In tractatorum opusculis multa corrigenda inueniuntur.
Idem ad Vincentium Victorem, Uh. II. [lib. IV. de anima
et eius origine, cap. i.]20
Negare non possum, nec debeo, sicut in ipsis maiori¬
bus 21, ita multa esse in tam multis opuscuhs meis, que pos¬
sunt iusto iudicio et nulla temeritate culpari22a,

C. V. In scripturis^^^ canonicis mendacia non admiituntur.
Idem ad leronimum, epist. Vili. [XIX.]24
Ego soHs eis scriptorum25, qui iam canonici appellan¬
tur, didici hunc timorem honoremque referre 26 b^ ut nullum
eorum2'' scribendo errasse audeam credere, ac si aliquid in
eis offenderò, quod uideatur contrarium ueritati, nichil aliud
quam 28 uel mendosum esse codicem, uel non esse assecutum
interpretem, quod dictum est, uel me minime intellexisse,
non ambigam. Alios autem ita lego, ut quantalibet sancti-
tate doctrinaque polleant29, non ideo uerum putem, quia
ita ipsi senserunt30j sed quia mihi* per ahos auctores3i, uel
canonicas32 uel probabiles rationes, quod a uero non ab-
horreat, persuadere potuerunt33.

C. VI.    Libris ueterum ebrea uolumina, nouis greca

auctoritatem impendunt.

Idem *.

Ut34  ueterum librorum  fides   de  ebreis  uoluminibus

examinanda est,  ita  nouorum   greci35  sermonis  normam

desiderai.

C. VII.    Nichil auctoritatis canonicis remanebit scripturis,

si ad eas mendacia fuerint admissa.

Idem in Ep. /.36a a^, leronimum, [epist. IX.]37

Si ad scripturas sanctas admissa fuerint uel38 offitiosa

mendacia, quid in eis remanebit auctoritatis?   Que tandem

de scripturis illis sententia proferetur, cuius pondero con-

tentiosae falsitatis obteretur39b improbitas?

C. Vili.    Litteris omnium episcoporum sacra scriptura

preponatur^'^^.
Idem de unico baptismo lib. 11.^^   [Item de Baptismo

contra Donatistas, lib. II. e. 3.]*!
Quis nesciat42 sanctam scripturam canonicam, tam uete¬
ris quam noni testamenti, certis terminis suis contineri, eam-
que posterioribus omnibus episcoporum litteris ita preponi,
ut de illa omnino dubitar! et disceptari non possit, utrum
uerum uel utrum^s rectum sit, quicquid in ea scriptum con¬
 

stiterit esse*^? Episcoporum autem litteras, que post confir-
matum canonem uel scriptae sunt uel scribuntur, et per ser¬
monem forte sapìentiorem cuiuslibet in ea^s re peritioris, et
per aliorum episcoporum grauiorem auctoritatem doctio-
remque prudentiam, et per concilia licere reprehendi, si
quid in eis forte a ueritate deuiatum est?

C. IX.    Contra diuina mandata calumpniae non colligantur^
ex quorumlibet dictis episcoporum.

Idem ad Vincentium [epist. XLVIII. contra Donatistas]47.
NoH frater contra diuina tam multa, tam preclara48a^
tam indubitata testimonia colligere nelle calumpnias ex epi¬
scoporum scriptis, siue nostrorum, sicut Ylarii, siue49* (ante¬
quam pars Donati separetur50b^) Ciprianióic et Agrippini;
primo, quia hoc genus litterarum ab auctoritate 52 canonis
distinguendum est : non enim sic leguntur, tamquam ita ex
eis testimonium proferatur, ut contra sentire non liceat, si-
cubi forte aliter sapuerint53j quam ueritas postulat. In eo
quippe numero sumus, ut non dedignemur etiam nobis
dictum ab Apostolo accipere 54: „Et si quid aliter sapitis,
quoque 55d uobis Deus reuelauit"56**.

C. X.    Non debetur par reuerentia^'^^ canonicis scripturis et

expositionibus earum.

Idem in Ep. ad Fortunatum^ [Item ad Fortunatianum,

epist. III.] 58

Neque quorumlibet disputationes, quamuis catholicorum
et laudatorum hominum, uelut scripturas canonicas habere
debemus, ut nobis non liceat salua honorificentia, que ilhs
debetur hominibus, ahquid in eorum scriptis inprobare
atque respuere, si forte inuenerimus, quod aliter senserint
quam ueritas habet, diuino adiutorio uel ab ahis intellecta
uel a nobis. Talis 59 ego sum in scriptis aliorum, quales 60
uolo esse intellectores meorum.

C. XI.    Exemplis ratio sana prefertur.

Idem ad Casulanum^ [ad Marcellinum de civitate Dei

Iib. I. e. 22. §. 2.] 61

Sana quippe ratio etiam exemplis anteponenda est: cui
quidem et exempla concordant, sed illa, que tantum digniora
sunt imitatione, quantum excellentiora pietate62b,

Gratianus. Cum ergo naturali^^'^ iure nichil aliud pre-
cipiatur, quam quod Deus uult fieri, nichilque uetetur, quam quod
Deus prohibet fieri; denique cum in canonica scriptura tiichil
aliud, quam in diuinis legibus inueniatur, diuine uero leges
natura consistant: patet, quod quecumque diuinae uoluntati, seu
caìionicae scripturae contraria probantur, eadem et naturali iuri
inueniuntur aduersa. Unde quecumque diuinae uoluntati, seu
canonice scripture, seu diuinis legibus postponenda censentur,
eisdem naturale ius preferri oportet. Constitutiones ergo uel
ecclesiasticae vel seculares, si naturali iuri contrariae pro¬
bantur, penitus sunt excludendae.
 

EDITIO   ROMANA.

Dist. IX. e. 3. a) Item Augustinus b) deservire e) firmum — e. 4. a) damnari — e. 5. a) scriptis b) deferre —
e. 7. a) Item Augustinus ad b) obteratur — e. 8. a) praeponitur b) Idem de unico bapt.: deest legitur: Item de bapt. etc. —
e. 9. a) Clara b) separaretur e) ipsius unitatis sicut Cypriani d) sapit. id quoque — e. io. a) auctoritas b) id. in ep.
ad Fortunat. : deest.   Legitur: item etc. — e. 11. a) ad Casulanum: deest    b) tanto digniora .... quanto ..    e) in natur. iure

NOTATIONES    CORRECTORUM.
 

C V. * Mihi per alios: Sic etiam in manuscriptis, et in glossa.
Apud B. Augustinum est; mihi vel per illos auctores canonicos, vel probabili
ratione: noe multo secus apud Ivonem. Alias vero nonnuUas varietates
satis visum est in margine indicare.

C VI. * Idem; Verba huius capitis sunt B. Hieronymi ad Lucinium
Baeticum epist. 28. sed mutata non est inscriptio ob glossam in vers.
G raeci.

C IX.   * Sive antequam: Antea legebatur: sive Cypriani et Agrip¬
 

pini, antequam pars Donati separetur. Restituta est vera lectio et B. Augu¬
stine et aliquot exemplaribus Gratiani et Ivone. Cyprianus enim et Agrip-
pinus multo ante Donati schisma in ecclesiae unitate decesserant: qua in
re erravit auctor glossae.

** Revelavit: Ita enim originale et Ivo et aliquot editiones novi
testamenti. Sed idem B. Augustinus in Ioannem tract. 6. 45. 53. et 98. et
alibi fere semper legit: revelabit, et explanat.    Gracco est ùnoxai-vipti..
 

Dist. IX. can. 3. 16) Ivo Decr. IV, 71. Ivo Pan. H, 120. Ca)11. tr. P. (Ili, 7, 4.) 16) ABCF Vrig. Ivo Pan. CoU. tr. P.; servire: D 17) ante certum: Ivo
Pan. 18) ABCDG Edd. Arg. Bas. Venet. I. 19) AB Ed. Basii. Ivo Decr. ; firmiter retinere : Axtqust ; firmum retinere ; Ivo Pan. ; firme retinere ; Celi. tr. P. |{
can. 4. 20) Ivo Decr. iV, 73. CoU. tr. P. Ili, 6, 6. (Ili, 7, 6.) 21) moribus: orig. 22) Codd. coli. o. wig. Ivo Coli. tr. P. \\ can. 6. 23) ABCF; scripturis cano¬
num; ff 24) Ep. 82. §. 3. (.scr. a. 405.) ed. Mmirin. — Ivo Decr. IV, 74. Ivo Pan. Il, 119. CoU. tr. P. IH, 0, 7. (Ili, 7, 7.) Caes. I, 8. 25) scripturarum libris ;
Augustin. Ivo Pan. 26) ABCEFGHColt. tr. P. 27) eorum auctorem in scribendo aliquid errasse firmissime credam; Ivo Pan.; nullum eorum scribendo
errasse aliquid firmissime credam aut: Coli. tr. P.; errasse videam aut; F 28) existimo quam: EG ; exi.stimem: Ivo Pan. 29) quantave doctrina poli.:
DKFG; praopolleant; Augustin. 30) sanxerunt; AB 31) mihi voi per illos auctores canonicos: Ivo Pan. Coli. tr. P. 32) canonicas: deest: Ivo Decr.
33) quae a. s. n. abhorreant: F; persuaderi potuarit; D \\ can. 6. 34) Sicut: EG 35) veritas graeci: DGH\\ can. 7. 36) ABCDF 37) Ep. 40. e. 3. (Sa-, e
a. 397.) Ed. Maur. — Ivo Decr. IV, 216.; CoU. ir. P. Ili, 7, 10. (Ili, 8, 10.) 38) velut officiosa; orig. — fuerint officiosa: Ed. Lugd. L 39) ABC Ivo CoU. tr. P. ;
oljteritur: EFGH; obtunditur; D; obseretur: Edd. Arq. Veneti. I. IL Noriml). Luqdd. I. IL; subruatur: alii sec. Corr. \\ can. 8. 40) ABC; est praeponanda:
Codd. rei. 41) Ed. Maur. e. 4. Ivo Decr. IV, 227. Coli. tr. P. Ili, 7, 12. (HI, 8, 12.) Caes. II, 1. Polycarp. Ili, 21, 1. 42) autem nesc. : Polycarp. 43) vel utrum :
deest: Polycarp. 44) scriptum sit vel constiterit esse: DF; consistit: Polycarp. 45) cuiuslibet rei in ea peritioris: Colt. tr. P. || can. 9. 46) coUigendae: D;
oolligendae sunt: /' 47) Epist. 93. e. 3.5. (ao. 408); Anselm. IV, 56. (59.);' Deusdedit I, 224. Ivo Decr. IV, 236. Coli. tr. P. Ili, 1, 16. §. 1. (IH, 8, 16) Polycarp.
I, 27, 9. 48) ABCDEGH CoU. tr. P. 49) apud Anselm. Deusdedit, Polyc. legitur ut restitutum est a Corr. 50) ABCDG Coli. tr. P. ; separaretur sacramento:
Deusdedit 51) Codd. coli. o. Coli. tr. P. 52) a canonicis auctoritate: Codd. August. 53) sapiunt: D; sapuerunt: Anselm. Deusded. 54) Philipp, e. 3. ». 15.
55) ABCDEF 56) revelabit; Edd. Arg. Bas. || can. 10. 57) ABCD; debetur auctoritas; E 68) Ep. 148. e. 15. (.scr. ante a. 413.); Ivo Decr. IV, 237.; Coli. tr. P.
Ili, 7, 17. (HI, 8, 17.) Caes. I, 12. 59) qualis; Augustin. 60) tales: idem. \\ can. 11. 61) Coli. tr. P. II, 50, 27. Caes. I, 3. Polycarp. I, 26. (I, 27. 9: Aug. ia
libr. de civitate Dei ; caìi. : non modo quaerìmus)   62) ABCEG ; illa tanto d. s. i. quae exc. sunt piotate ; F   63) ABC

Corpus iur. can.    Ed. Friedberg.                                                                                                                                                               "
  Page 17-18