Corpus iuris canonici. (v. 1)

(Graz :  Akademische Druck- u. Verlagsanstalt,  1959.)

Tools


 

Jump to page:

Table of Contents

  Page 59-60  



59
 

DECRETI PRIMA PARS DIST. XIX. e. 1—3.
 

60
 

sedes apostolica probauit, hodie teneatur acceptum, et quod
illa repulit, hactenus3 inefficax habeatur: quanto potius,
que4, ipsa prò catholica fide, prò sanis dogmatibus, prò
uariis et multifariis ecclesiae necessitatibus et fidelium mo¬
ribus diuerso tempore scripsit5, omni debent6 honore pre¬
ferri, et ab omnibus prorsus in quibuslibet oportunitatibus
discretione uel dispensatione magistra reuerenter assumi?
Quamquam quidam uestrum scripserint, haud illa decretalia
priscorum Pontificum in toto canonum codicis corpore esse 7 b
descripta et ideo inter canones esse assumenda8t-, cum*
ipsi, ubi suae intentioni hec sufifragari conspiciunt, ilhs9
indifferenter utantur 10, et solum nunc adu imminutionem
sedis apostolicae potestatis, et ad suorum argumentumi2<i
priuilegiorum minus accepta esse perhibeant. iterai3e; §. i.
Si ideo non esse decretales epistolas priscorum Pontificum
Romanorum 14 admittendas dicunt, quia in codice canonum
non habentur adscripiae, ergo nec Gregorii S., nec ullius
alterius, qui ante fuiti5 uel post ipsum est, aliquodi6 institu¬
tum uel scriptum est.i7f recipiendum, eo quod in codice
canonum non habeatur 18 adscriptum. Ergo doctrinam i9
eorum et sanctiones, que ab omni lingua uenerantur, quia
in codice canonum non habentur adscriptae, de codicibus
suis eradant2o. Ut quid uel 21 membranas occupant, post¬
quam non habentur acceptae? Sed quare multum immore-
mur22g, cum nec ipsas diuinas scripturas ueteris et noui te¬
stamenti iam recipiemus23, si istos dixerimus24ii audiendos?
Etenim neutrum horum in codice canonum ecclesiastico-
rum habetur insertum. Sed responsuri sunt isti qui ad re¬
sistendum potius, quam ad obediendum parati sunt25i aien-
tes26k, quod inter canones inueniatur capitulum27 S. Papae
Innocenti 28, cuius auctoritate doceatur, a nobis utrumque
testamentum esse recipiendum, quamciuam in ipsis paternis
canonibus nullum eorum ex toto contineatur insertum. Qui¬
bus ad hec asserendum29 est, quoniam si uetus nouumque
testamentum sunt recipienda, non quod codici canonum ex
toto habeantur annexa, sed quod de his recipiendis S. Papae
Innocentii prolata uideatur esse sententia3o, restat nimirum
quod decretales epistolae Romanorum Pontificum sunt re-
cipiendae, etiamsi3i non sint codici canonum compaginatae,
quoniam inter ipsos canones unum B. Leonis capitulum
constat esse permixtum, quo ita omnia decretalia constituta
sedis apostolicae custodiri mandantur, ut si quis in illa com-
miserit, nouerit sibi ueniam denegari.

[PALE A32.
Ait enim e. io.33 suarum decretalium: „Ne quid uero
sit, quod pretermissum a nobis forte credatur, omnia de¬
cretalia constituta, tam beatae recordationis Innocentii, quam
omnium decessorum nostrorum, que de ecclesiasticis ordi-
nibus et canonum promulgata sunt disciplinis, ita a uestra
dilectione custodiri mandamus, ut si quis in illa commiserit,
ueniam sibi deinceps nouerit denegari."]
 

Dicendo uero: „omnia decretalia constituta," nullum34
de decretalibus constitutis pretermisit35, quod non manda-
uerit esse custodiendum. Et rursus asserendo: „omnium
predecessorum361 nostrorum," nullum Pontificum Romano-
rum, qui ante se fuerunt, excepit, cuius ita non preceperit
decretaha constituta ab omnibus custodiri, ut si quis in illa
commiserit ueniam sibi deinceps nouerit denegari. Itaque
nihil interest37m^ utrum sint omnia necne decretalia sedis
apostolicae38 constituta inter canones conciliorum immixta,
cum omnia in uno corpore compaginar! non possint, et illa
eis intersint, que firmitatem his, que desunt, et uigorem
suum assignant39n^ presertim cum sinodalia gesta inter
cpie ipsi canones statuti40 sunt, in codice canonum non
habeantur'ii, sed a nobis omni cultu debito uenerentur42.
Consonai autem huic beatissimo Leoni Papae43 sanctus et
facundissimus in decretis suis Papa Gelasius4-i, ita inquiens:
"Decretales epistolas, quas beatissimi Papae diuersis tem¬
poribus ab urbe Roma45 prò diuersorum Patrum consulta¬
tione dederunt, uenerabiliter suscipiendas decernimus,"46
In quo notandum est, quod47o „Decretales," non dixit, „epi-
stolas, que inter canones habentur," ueUSp tantum: „quas
moderni Pontifices ediderunt;" sed: „quas beatissimi Papae
diuersis temporibus ab urbe Roma dederunt," Dicens49q
autem: „diuersis temporibus" etiam5o iUa tempora uir
sanctus comprehendit, que crebrescentibus paganorum
persecutionibus ad sedem apostolicam deferri causas episco¬
porum difficillime permittebant. His ita diuina fauente
gratia prelibatis ostendimus, nullam differentiam esse inter
illa decreta, que in corpore5ir canonum habentur, sedis
apostolicae presulum, et ea, que pre multitudine uix per
singula uoluminum corpora reperiuntur52; cum omnia et
omnium decessorum suorum decretalia constituta atque de¬
cretales epistolas, quas beatissimi Papae diuersis temporibus
ab urbe Roma dederunt, fore uenerabihter suscipiendas et
custodiendas, eximios presules, Leonem scilicet et Gela¬
sium, mandasse probauimus.
 

C. IL
 

Oumes sanctiones apostolicae sedis irrefragabiliter
sunt obseruandae.
 

Item Agato Pajxi omnibus Episcopis^^.
Sic omnes apostolicae sedis sanctiones accipiendae sunt,
tanquam ipsius noce diuina Petri5i a firmatae551'.

C. III.    Ttderandum^^ est iugum, quod a sancta sede
imptrnitur, licet importabile uideatur.
Item ex Capitido^'^^* Caroli Imperatoris.
In memoriam B, Petri apostoli honoremus sanctam Ro¬
manam 58 et apostolicam sedem, ut, que nobis sacerdotalis
mater est dignitads,  esse debeat  ecclesiasticae magistra
rationis.    Quare seruanda est cum mansuetudine59 humili-
tas6o, et6ib licet uix ferendum ab illa sancta sede imponatur
 

EDITIO   ROMANA.

Dist. XIX. e. i. b) contineri e) et ideo i. can. esse ass.: deest d) augmentum e) item infra f) est: deest g) im-
moramur h) duxerimus i) qui non ad obediendum potius quam ad resistendum semper sunt parati k) dicentes 1) de¬
cessorum m) refert n) assignent o) quia p) nec tantum q) dictis r) codice — e. 2. a) ipsius divini Petri voce
b) firmatae sint — e. 3.   a) capitulis*   b) ut

NOTATIONES    CORRECTORUM,
 

Dist. XIX. C. I. * Quum ipsi: Locus fuit emendatiis ex ipsa
epistola Nicolai, quae Romae manuscripta habetur, et nuper impressa est in
appendice Bibliothecae SS. Patrum, ut dictum est supra di.st. 10. e. leges.
In qua epistola multa alia habentur, ad epistolas decretales etiam anti-
quissimas pertinentia.
 

CHI. * Capitulis; Sic emendatum est ex aliquot manuscriptis et
Ivone. At Nauolerus voi. 2. gen. 28. narrat, hoc esse unum ex viginti tribus
legum capitulis, quae Carolus Magnus ad omnes suas provincias misit.
Burchardus autom citat ex concilio Triburiensi. e. 30 ubi etiam exstat.
 

Dist. XIX. can. 1. 3) hactenus: deest: Ivo; hactenus ut: CoU. tr. P. 4) ergo quae; DEG; quanto ergo quae: H 5) rcsci'ipsit: E: praescripsit: GH
6) debet: D; debentur: Ivo 1) Codd. coli. o. Ivo Coli. tr. P. 8) Codd. et Edd. coli. o. — non tamen in orig. 9) illis omnibus: D: conspic. vel indiff.: Ivo
10) utuntur: EG 11) diminutionem: CDEG 12) Codd. coli. o. 13) infra: deestin. o. Godìi, coli. 14) Roman.; drcst: Ito: sanctor. pont. Rom.: alii sec Corr.
1,5) fuerit: DF 16) aliquid: EF 17) rescriptum: D 18) habetur: Ivo 19) doctrinas: ib. 20) abradant: EGH 21) vel: tlecst: ib. 22) immoremur:
ABCDEGH orig. Coll.tr.P.; scilicet cur mult. immoremur; Ivo 23)recipimus: Ivo 2i) ABCH; istos dixcrinius osse aud.: D: ist. dux non audiendos: CoU. tr.P.
audiendos etiam: alii sec. Corr. 25) Codd. et Edd. coli. o. Bòhm. 26) ABCEFG Ivo Coli. tr. P.; aientes quae: D: asserontes: Ed. Basii. 27) inveniantur
capitula: ABDE 28) Innoc I. ep. cui Exsuper. Tolos. e ult. scr. ao. 405. — Jaffé no. 90. 29) inferendum: D; respondondum : FEdd. coli, o.; referendum:
Ivo et alii sec. Corr. 30) sententia apostolica: Ivo 31) etsi: CD Ivo.: etsi non simt; EG 32) Palea deest: in, Codd. coli. o. Ed. Basii.; Hugucc. iam paleam
esse notavit (Schulte l. e. 15.) 33) quinto: orig. Ivo Coli. tr. P. — sumtus est ìiic locus ex epist. ad epp. Cnmpaniae script, ao. 443. Ep. 4. Etl. Baller. — Jaffé
no. 180. 34) ut nullum: G; nullum de decret. constitut: deest: Ivo 35) praetermiserit: EG 36) Codd. coli. o. 37) Codd. et Edd.. coli. o. Ivo Coli. ir. P.
38) seu apostolica:/oo 39) Codd. coli. o. 40) instituti : P/'^ M. PfW. ; constituti :/oo il) la.3,hentur: ABC Coli. tr.P. 42) venerantur : EG 43) Leoni vel etiam
sanctus et fac. in omnibus decr.: D; et sanct. facund. in omnibus decr.: EG 44) cf. supra Dist. XV. e. 3. 45) Romana: EG 46) decernimus: deest: Coli,
tr. P.; oonstituimus: Ito 47) Codtl. coll.o. 48) Codd. et Edd. coli. o. 49) Codd. et Edd. coli. o.pr. Argent.,tihi legitur: diceris a 50) et: IvoColl.tr.P. 51) Cotld.
coli. 0. cf. Corr. 52) literae reperiuntur: D \\ can. 2. 63) Videntur ìiaec excerpta esse ex allucotoria Agathonis ad episc. in conc. Rom. ao. 680. congregatos.
At Jaffé econtra fragmentum esse epistolae deperditae censet: no. 1629. scr. ao. incerto ab Agath. (678—681.) — Detisdetlit 1,118.Ivo Decr. IV,238. ; Ivo Pan. Il, 101.
CoU. tr. P. HI, 8, 1. (Ili, 9, 1.); ffne.s. I, 49.; Polycarp. I, 17. (I, 19, 6.) 54) Codd. coli, o.; divini praecepti voce: Ivo Pan. 55) Codd. coli. o. Deusdetl. Ivo Pan.
Coli. ir. P. Polyc. || can. 3. 56) tolerabile: AB ' 57) ABC — cf. Baluz. Capit. Reg. Frane ad a. 801. (T.l. p. 367.); Ast. in M. Ger. LL. titilltim eitismorli invenitur
Capii., imo esi e. 30. Concil. Tribur. ìiab. ao. 895. canon vero in ista soltmimodo forma Concila iuveniittr, quam vttlgatam appellat. Phillips D. Grosse Syn. v. Trib.
( Wien 1865.) p. 21. cf. p. 42. — Btirch. I, 220. (ex C. Trib. e. 30) ; Ivo Decr. V, 60. (ex capit. Caroli mag. Imp.) Coli. tr. P. Ili, 8, 6. (Ili, 9, 6. : Ex epistola Car.
imper.)   58) Rom. ecclesiam: DEGH   59) omni mansuet.; D   60) humanitas: Ivo   61) Codd. et Edd. coli. o. Ivo Coli. ir. P.
  Page 59-60