843
 

DECRETI PRIMA PARS DIST, XCVL e. 14.
 

844
 

nostram terrenam inperialem potentiam, sic235 eius sacro-
sanctam Romanam ecclesiam decreuimus ueneranter hono¬
rari 236^ et amplius quam nostrum inperium et terrenum237
thronum sedem sacratissimam B. Petri gloriose exaltari,
tribuentes ei potestatem, et gloriae238 dignitatem atque
uigorem, et honorificentiam inperialem. Atque decernentes
sancimus, ut principatum teneat239 tam super quatuor pre-
cipuas240 sedes, Alexandrinam, Antiocenam, lerosolimi-
tanam, Constantinopolitanam 241^ quam etiam super omnes
in242 uniuerso orbe terrarum243 ecclesias Dei, et Pontifex,
qui prò tempore244 ipsius245 sacrosanctae Romanae ecclesiae
extiterit, celsior246 et princeps cunctis sacerdotibus totius247
mundi existat, et eius iudicio queque ad cultum Dei uel
fidei248 Christianorum stabilitatem procuranda fuerint dispo-
nantur. Ei infra: §. i. Ecclesiis beatorum apostolorum
Petri et Pauli prò continuatione249 luminariorum possessio¬
num predia contulimus, et rebus 25o diuersis eas ditauimus,
et per nostram inperialem iussionem sacram tam in oriente,
quam in occidente, uel etiam septentrionaIi25i et meridiana
plaga, uidelicet in ludea, Grecia, Asia, Thracia, Affi-ica et
Italia, uel diuersis insuhs, nostra largitale ei252 concessimus,
ea prorsus ratione, ut per manus beatissimi patris nostri Sil¬
uestri summi Pontificis successorumque eius omnia dispo-
nantur. £'i m/ra: §. 2.253 Beato 254 Siluestro Patri nostro 255^
summo 256 Pontifici et uniuersalis 257 urbis Romae Papae, et
omnibus, eius successoribus Pontificibus 258^ qui usque in
finem mundi in sede B. Petri erunt sessuri259j de260 presenti
contradimus26i palatium inperii nostri 262 Lateranense263,
deinde diadema, uidelicet coronam capitis nostri, simulque
frigium, nec non et 264 superhumerale, uidelicet lorum,
quod inperiale circumdare assolet coUum; uerum etiam 265
et266 clamidem purpuream, atque tunicam coccineam, et
omnia inperialia indumenta; sed267 et dignitatem inperia-
lium presidentium equitum268****j conferentes etiam 269 et 270
inperialia sceptra, simulque cuncta27i signa272j atque
banda273j et274 diuersa ornamenta inperialia, et omnem
processionem inperialis culminis et gloriam potestatis
nostrae. §. 3. Viris autem275 reuerentissimis clericis in276
diuersis ordinibus eidem 277 sacrosanctae 278 Romanae eccle¬
 

siae seruientibus illud culmen singularitate, potentia et pre-
cellentia279 habere sancimus, cuius amplissimus noster
senatus uidetur gloria adornar!, idest28o patriciosf atque 281
consules effici, nec non et282 ceteris dignitatibus inperiali¬
bus eos promulgamus283 decorar!. Et sicut inperialis 284
milicia ornatur285j ita et286 clerum287 sanctae Romanae eccle¬
siae ornari 288 decernimus 289. Et290 quemadmodum inperalis
potentia offitiis diuersis, cubiculariorum nempe, et ostiario-
rum, atque omnium excubito rum ornatur29i, ita et sanctam
Romanam ecclesiam decorar! 292 uolumus. Et ut amplissime
pontificale decus prefulgeat293j decernimus et hoc, clerico¬
rum 294 eiusdem sanctae Romanae ecclesiae manipulis 295 et
linteaminibus, id est candidissimo colore, decorar! 296 equos,
ita et equitare. Et sicut noster senatus calciamentis utitur
cum udonibustt, id est candido linteamine illustrat!s297j
sic utantur et clerici 298^ ut 299 sicut celestia, ita et terrena ad
laudem Dei decorentur. §. 4, Pre omnibus autem licentiam
tribuimus ipsi300 sanctissimo Patri nostro Siluestro 30i et
successoribus eius302 ex nostro indicto, ut30.j quem placa-
tusftt proprio consiho 304 clericare uoluerit, et in religioso-
rum 305 numero clericorum connumerare, nullus 306 ex omni¬
bus presumat397 superbe agere. §. Decreuimus 308 itaque
et hoc, ut309 ipse et successores eius diademate, uidehcet
corona, quam ex capite nostro illi concessimus, ex auro
purissimo et gemmis pretiosis uti debeant, et3io in capite ad
laudem Dei prò honore B. Petri gestare 3ii. Ipse uero3i2
beatissimus Papa, quia3i3 super coronam clericatus 314^ quam
gerii ad gloriam B. Petri, omnino3i5 ipsa ex auro non est
passus uti corona, nos3i6 frigium3i7 candido nitore splendi-
dum3i8^ resurrectionem dominicam designans, eius sacratis-
simo uertici manibus nostris 3i9 inposuimus320^ et tenentes
frenum equi32i ipsius322 prò reuerentia B. Petri stratoris
offitium illi exhibuimus, statuentes eodem frigio omnes eius
successores singulariter uti in processionibus ad imitationem
inperii nostri. §. 6. Unde ut323 pontificalis apex non
uilescat, sed magis quam terreni inperii dignitas gloria324
et325 potenda326 decoretur, ecce tam palatium nostrum, ut
predictum est327j quam328 Romanam urbem329^ et omnes33o
Italiae seu occidentalium regionum prouincias, loca et ciui-
 

NOTATIONES    CORRECTORUM.
 

**** Praesidentium equitum; Graece est apud Balsamonem:
y.al à^tojfiata twv ^aaiXiy.iSv àAóytor, id est; et dignitates imperialium
equorum,

-}• Id est patricios; Locus hic graece sic habet: r.al ì/iiv è-y.slvrjv
tìjV vxprjlLÓtrjta y.al (.nyakoaiivriv, rjv y.sy.óafiatai ri fxeytiXrj avyxXritog
tjfxtSìv, ìjtoi ol natQly.ioi, xal ol xóraovXoi, tjtoi ol vnatoi, xal Xoiità
à^ioifiata; id est: et illam habere celsiiaiem atque amplitudinem, qua ortia-
tus est magnus noster senatus, sive pairicii et consules, sive hypaii et reliquae
digtiiiates.

ff Cum udonibus: Graece totus hic locus habet paulo aliter; -/.al
 

tàg ri ìifiatéqa atj-yxXìjtog tpégn VTtodi'jfiata, titoi aavódXia Xtvxà dia òHo-
vliDr, ovtwg xal tà ovQtxvia, tàg xal tà yiiiva nitòg ainaiv tov &iov. Id est;
Et quemadmodum setiaìus tioster fert calceos, seu sandalia cum linieis albis, ita
etiam coelestia, sicut ierresiria ad Dei laudem.

fff Quem placatus; "Ira ìàv tig tijg avyxXijtov ^ovXri&fj pntà lólov
&sX)]fj.atog, xal èva/tiatov yaréaHai xXt]QLXitg, xal èv tip tÌQi-S'i.iiu tiàr àyiutv
xXtjQixtàv avvaQi&f.ieiadai, fj.ìjtig toXiiif àntt nàvtojv IfinoòPiiiv tovtio. Id
est; Ut si qtiis ex senatu sponte stia, quodque ita ipsi libeat, voluerit fieri cleri¬
cus, et iti sanctorum clericorum numerum adscribi, ne quis ex omnibus hoc
audeat impedii ■-.
 

Dist. XCVI. can. 14. 235) ita; CDF Ans. 236) honorare; CPP Edd. coli o. pr. Lugdd. II. IIL; Aws. 237) imp. terrenumque; CDF Ans. Deusded.
238) gloriam et : CDF Etld. coli o. 239) teneant; CF 240) prec: deesi: Codd. ei Edd. coli o. Ans. Deusded. 241) et Const. : Pseudoisid.; ac Const. ;
Aws. 242) omnes in: deest: Deusded. 243)terrar. : deest: Pseudoisid. 244) per tempora : CDF Edd. coli o. Ans. Deusded. 245) ipsa: ff; ipsi: Aws.
246) censior; Deusded. 247) et totius: DF Edd. coli o. pr, Lugdd. II. IH. 248) vel fldem Christ. vel stabil. : CDF Edd. coli o. Ans. Deusded. 249) con-
cignatione: Pseudoisid.; concinnatione; Aws. Deusded. 250) et per nostram (sacram: Pseudoisid.) imp. iussionem (tam in oriente quam: Pseudoisid.)
in occidente rebus diversis eas ditavimus: Pseudoisid. Ans. 251) a septent. : Deusded. 2,52) eis: ib. 253) Ivo Decr. V, 49.; Ivo Pan. IV, 1. Coli. ir. P.
I, 31, 8. 254) Ex testamento constituti nostri concedimus ipsis sanctis apostolis dominis meis beatissimis Potrò et Paullo (boat.: deesi) Ivo Becr. Pan. Coli
tr. P.; add.: et per eos etiam: Ivo Decr.      255) Patri nost.; deesi: CDF Edd. coli. o. Deusded. Coli. tr. P.      256) summo .... Papae: deest: CDF Etld. coli o.

Deusded.      257) universali: Pseudois. Ans.      258) Pontifie.....sessuri: deest: CDF Edd. coli. o. Deusded.     259) add.: atque: Pseudois. Ans. Ivo Decr. Pan.

260) die; Deusded. 261) tradimus: CDF Etld. coli o.pr. Veti. I. IL Lugd. I. (iti quib. legit: tradidimus) Deusded.; conferimus:' Ivo Pati. 262) nostri: deest:
Edd. Arg, Ras,; palat. nostrum; Deusded. 263) atld.: quod omnibus in toto (toto: deesi: Ans.) orbe terrarum praefertur atque praeoellit palatiis: Pseudois.
Atis. Ivo Decr. Pan. 264) et: deesi; CPP 265) neo non: Ivo Pan. Coli tr. P. 266) et: deest: CDF Edd. coli o. Ivo Decr. CoU. tr. P. 267) seu: CDF Pseudois.
Ans. Deusded. Ivo Pan. (et: deest); Coli tr.P. 268) praes. et praecedentium equitum: Edd. Arg. Bas.; equum; Ivo Decr. Coll.tr.P. 269) ei: CDFEd.d. coli o.
Atis. Deusded.; et: deest: Ivo Pan. 270) et: tleest: CDF Ans. Deusd. 271) add.: et: Pseudois.; et compia atque signa banda; Cedi tr. P. 272) signabunda
(atque banda: deesi) Ivo Pan. 273) banna: CDF Ans. Deusded.; banta: Pseudois. 274) et: deest: F; etiam: Deusded.; etiam et: Pseudois. Ivo Pati. Coli
tr. P. 275) etiam : ffPP Aws. Deusded. ; enim : Pseudois. Ivo Pan. Coli. tr. P. 276) diversi ordinis : CDF Edd. coli. o. Deusded. ; cleric. diversis ordin. : Aws.
Coll.tr.P. 277) eidem: deest: CDF Edd. coli, o.; eiusdem: Ivo Pan. 218) sanctae: DF Edd. coli o. 279) culmen singularis potentiae et praecellentiae: CDF
Edd. coli 0. Ans. Deusd. Ivo Decr. Pan. ; singularem potentiam et praecellentiam : Pseudois. Coli tr. P. 280) est : deest: Ivo Pan. 281) et : CDF Atis. Deusded.
282) et: deest: IvoPan. 283) promulgantibus : Pseudois. Ivo Pan. Coli. tr. P. 284) imperialibus: CDF Etld. coli. o. ; imperialis: Aws. Deusded.; imperiali:
Coli ir. P. 285) exstat decorata: CDF Edd. coli o. Ans. Deusded. IvoDecr.; ornatur: deesi: Pseudois. Ivo Pan. Coli tr. P. 286) et: deest: CDF Ans. Deusded.
287) cleros: Pseudois.; clero et: IvoPan. 288) adornari: CDF Edd. coli o.; ordinari: Ivo Pan. 289) decrevimus: CDF Edd. coli o.pr. Lugdd. II. HI. Ivo
Pan.; ita et decernimus: Ivo Decr.         290) Et . . . gestare; deest: Ivo Decr. Pan.          291) concubitorum ordinatur; CDF Edd. coli o.; excubiorum ornatu:

Pseutiois. 292) ornari: Aws. 293) amplissima pontificalis decus profulgeat : Pseudois. 294) ut clerici; CDF Pseudois. Atis. Deustled. 295) mappulis : ffPP
Edd. coli. 0. Pseudois. Ans. Detisded. 296) decoratos equos equitent: CDF Edd. coli o. Ans. Deusd. 297) illustrentur: ib. 298) sic utant. et clerici: deesi:
CDF Etld. coli. 0. Pseudois. Ans. Deusd. 299) et ita celestia sicut terrena: CDF Edd. coli. o.pr. Arg. (ut celest.); Aws. Deusd.; et sicut cel. ita et terr. : Pseudois.
300) tribuentes ipso: Pseudois.; ipsi . . . nostro: deesi: CDF Edd. collo. Deusded. 301) add.: beato: CDF Ans. Deusded. 302) Silv., urbis Romae episcopo et
papae et omnibus qui post eum in successum et perpetuis temporibus advenerint, beatissimis pontificibus prò honore et gloria Christi, Dei nostri in eadem
magna Dei catholica et apostolica ecclesia: Pseudois. 303) ut: deest: CDF Pseutiois. Ans. Deusded. 304) concilio: CDF Edd. Bas. Lugd. l. 30,5) religioso:
CD 306) nullum; Pseudois. Deusd. 307) praesumentem: ib. Ans. 308) decernimus: Edd. Bas. Lugdd. II. IH. 309) ut hisdem ven. pater noster Silvester,
summus pontifex, vel omnes eius successores diadema videlicet coronam : Pseudois. 310) et... . Dei ; deesi: CDF Edd. coli o. Detisd. ; et eorum capite :
Pseudois. Ans. 311) gest.: deest: CDF Edd. coli o. Deusded. 312) vero: deesi: Ivo Decr. Pati. Coli tr. P. — hoc loco novi canottis est initium in Coli tr. P.
(usque ad §. 8. excl) 313) quia; deest: CDF Edd. coli o. Pseudois. Ans. Deusd. Ivo Decr. Pan. Coli tr. P. 314) cleric. : deest: Ivo Pati. 315) omn. : deest: CDF
Edd. coli 0. Ans. Deusd. 316) nos: deesi; CDF Pseudois. Ans. Deusd. Ivo Decr. Pan. Coli. tr. P. 317) odd. ; vero; CDF Edd. coli o. Pseudois. Ans. Deusd. Ivo
Decr. Pan. Coli tr. P. 318) splendidam: CDF Ans. Deusded. Coli tr. P. 319) manu nostra: Ivo Pan. 320) posuimus: Pseudois. 321) equi: deest: Ivo Pan.
322) illius; Pseudois. 323) et: Edd. Arg. Bas. 324) add.: amplius: Ivo Decr. Pan. Coli. tr. P. 325) et gloriae: Pseudois. Ivo Pan. Coli. tr. P.; gloriae: Ivo
Decr. 326) et: deesi; Pseudois. 327) ut praed. est; deesi; CDF Edd. coli o. Deusded.; ut praelatum est; Pseudois. Ans. Ivo Decr. Pan. 328) quamque;
Pseudois.   329) Romae urbis; ib. Ivo Decr.; Romanae urbis; CoU.ir.P.   330) omnis; CoU. tr. P.