Corpus iuris canonici. (v. 1)

(Graz :  Akademische Druck- u. Verlagsanstalt,  1959.)

Tools


 

Jump to page:

Table of Contents

  Page 715-716  



715
 

DECRETI SECUNDA PARS CAUSA XII. QUEST. IV. V. e. 1-5.
 

716
 

I
 

atque sufifragiis suos conuictus i9 fuerit ampliasse labores.
Quod si ahquid prò utilitatibus ecclesiae aut substantiae ex-
pendit, aut dispendii uel perditionis quippiam pertulerit20,
si hoc conprobare2ib potuerit, totum ilh a rebus ecclesiae
eiusdem reformabitur, prò cuius utilitate22 id expendisse
probatur.

Gratian. Si uero de rebus ecclesiae tantummodo aliqua ad¬
quisisse noscuntur, ei ad nomen ecclesiae insirumenia debeni
conponere, nec aliquibus poterunt illa donare.

Unde in Agatensi Concilio [e 54.] legiiur^^*:

C III.   De his, que sacerdotes emunt, ad ecclesiae nomen

faciant scripturam.
Presbiter, cum24 a diocesim tenet, de his, que emerit, ad
ecclesiae nomen scripturam faciat, aut25 ab eius,  quam
tenet26 ecclesiae ordinatione discedat ^7.
 

QUESTIO   V.

GRATIANUS.

I. Pars.    Tesiamenta uero^ non licet eis conficere, nisi de
propriis rebus,

Unde Gregorius scribit Lucido^^* Episcopo,
[lib. X. epist. 42.] :

C I. Quomodo de rebus ecclesiae sacerdotibus testari liceat^.
NuUi4 dubium est, quod5b sicut sacerdotibus6 res in
episcopatu acquisitas nulla est ahenandi licentia, ita de
eis'''^, quas ante habuerint 8, quicquid iudicare uoluerint non
uetentur9d. Itaque fraternitatem tuam tempore, quo ad nos
fuit, conquestamioe esse recolimus, quod quedam mobilia**,
que Constantiusii decessor 12 uester Luminosae ancillae
Dei, et fratribus suis'3 f, testamenti serie legati titulo dereh-
quiti4g, iam episcopus adquisisset, decreuissetque nos, ut, si
hoc constat 15 h, nullum ex his ecclesia uestra preiudicium
pateretur. Quod et uos oportet recolere, et molestiam ali¬
quam predictae ancillae Dei non facere, nec ei sine cogni-
tione de his, que possidet, quicquam auferre.

C IL De eodem.
Idem [lib. IV. epist. 22. Cypriano Diacono]'6.
Obitum Theodori episcopi dilectionem tuam iam credi¬
mus cognouisse. Sed quia" a testamentum dicitur condi¬
disse, subtihter te ne quid de rebus ecclesiae suaei8 con-
sumpsisset oportet inquirere. Et siquidem eum exinde ali-
quid incongrue minuisse didiceris, ita age, ut resi9b ab eo,
cuius interest, modis omnibus reparentur.
 

C III.    Que monasteriis ab episcopo conferuntur reuocari
non debent.

Item Gregorius Mariniano Episcopo Rauennaii,

[lib. V. epist. i.]20
Quia lohannes quondam decessor tuus21 a* sepius a
nobis expetiit, ut ea, que in monasterio ilio22 contulerat,
quod iuxta ecclesiam S. ApoUinaris ipse construxerat, nostra
debuissemus auctoritate firmare, et hec 23b facturos nos esse
promisimus, fraternitatem uestram24 necessarium25c pre¬
uidimus 26 d adhortandam, ut nichU de his, que ilhc contuht
atque constituit, ahquo modo patiatur inminui, sed omnia
firma stabilitate studeat seruari 27. Huius igitur monasterii
et coUectarum28e illic rerum quia in testamento, quod con¬
didit, fecisse noscitur mentionem, sciendum uobis est, non
nos ideo ea confirmasse, quoniam suppremam eius sequimur
uoluntatem, sed quia hoc ei (sicut diximus) uiuenti promisi¬
mus. Hec itaque omnia29 f sic solhcite fraternitas uestra
inplere festinet, quatinus et que in suprascripto monasterio
consdtuit et a nobis sunt firmata 3o seruentur, et illa, que
in dampno 31 g dari uel fieri per testamentum suae decre¬
uerit 3^h ecclesiae, nullam33, prohibente34i lege, obtineant35
firmitatem.

C IV.    Que ante .suam ordinationem, uel post, hereditaria
successione quesinit^^^ episcopus, cui uult derelinquat^'^.

Item* ex Concilio Spalensi^^.

Fixum abbine et perpetuo mansurum esse decreuimus,
ut episcopus res 39 sui iuris, quas aut ante episcopatum, aut
certe in episcopatu hereditaria successione acquisiuit, se¬
cundum auctoritatem canonicam cui uult conferat et quicquid
de eis uult, faciat40b, Postquam autem episcopus factus est,
quascumque res de facultatibus ecclesiae aut suo, aut alte¬
rius nomine41 e conparauerit, decreuimus42, ut non in pro¬
pinquorum suorum, sed43d ecclesiae, cui preest, iura de-
ueniant.

Gratian. De rebus uero ecclesiasticis testari licet episcopo,
si tantumdem de propriis restituat.

Unde in Agatensi Concilio [e. 51.] statutum est^:

C V.    Quomodo possini^^^ esse rata que de ecclesiae
proprietate testamento legantur ^^.

Si47 episcopus condito testamento aliquid de eccle¬
siastici iuris proprietate legauerit, aliter non ualebit, nisi
tantum48b de proprii49 iuris facultate 5o suppleuerit.

IL Pars. Gratian. Sed si episcopus nel quilibet ex gradu
ecclesiastico intestaius defunctus fuerit, nec aliqui inuenti fuerint,
qui iure cognationis ei succedant, ecclesia^^'^ ei succedai in inte¬
grum, nec^'^ licebit alicui aliqua ex rebus eius^^ presumere.
 

EDITIO   ROMANA.

CausaXII. Quest. IV. c.2. b) conprobari — c.3. a) dum — Quest.V. ci. a) Deusdedit* b) quia e) his
d) vetantur e) questam f) filiae fratris sui g) reliquit h) constaret — e 2. a) quia ipse b) res ipsae — e 3. a) tuus*
dum viveret b) hoc e) necessario d) duximus e) coUatarum f) omn.; deesi g) damnum h) decrevit i) proh. nempe
e. 4. a) acquisivit b) quicquid vult faciat et cui vult conferat e) nomine qualibet conditione d) sed in — e 5. a) pos¬
sunt       b) tantundem       e) ecclesia sua

NOTATIONES    CORRECTORUM.
 

C. HI. * Caput hoc ab Ivone etiam et auctore Panormiae citatur ex
Agathensi, in quo exstat. In Decretalibus vero, tit. de pecul. cler., ex
conc. Arelatensi, et apud Burchardum et in prima collectione decretalium
ex conc. Arausico.

Quest. V. CI. * Deusdedit; Antea legebatur ; Lucidio: Restituta
est inscriptio ex originali, quae inscriptio integra est supra, ead. q. 2. Bes in
episcopatu.    IUud enim caput in hoc continetur.

** Mobilia; In originali impresso et manuscripto est; immobilia; sed
 

non est mutatum propter doctorum scripta; nonnulla vero alia sunt emen¬
data.

C. IH. * Ioannes quondam decessor tuus; Haec verba non
sunt hoc loco apud B. Gregorium, sed ex superioribus huc comportata.

C. IV. * Item; Sic etiam citant Burchardus et Ivo, et in HispalensiI.
habentur nonnulla ad hanc rem facientia. Sed integrum caput habetur in
concilio Parisiensi, 1. 1. e. 14., et in Capitularibus 1. 5. e. 175. refertur Inter
alia decreta concilii Parisiensis.
 

Causa XH.    Quest. IV.    can. 4.   19) convinctus; orig. Hisp.          20) pertulit; Aib. CoU. ir. ff.         21) ACD Edd. coli o. orig. Hisp.; probare; ffffff

22) utilitatibus; orig. Hisp. \\ can. 3. 23) hab. ao. 506. ap. Bruns II, 506. ; — canon pertinet ad Conc. Epaon. — cf. Maassen Oesch. I, 203. — cf. ad. e 30.
Dist XXIH. — Beg. I, 222b (ex e. Arausico); Burch. HI, 119. (118. ut ap. Beg.); Ivo Decr. Ili, 95.; Ivo Pan. II, 51.; ffoii. ir. ff. II, 28,53. — cf. e 2. X. de pec cler.
24) Codd. et Edd. coll. o.   25) ut; Burch. Ivo Decr. Pan.   26) tenuit ; orig. Hisp.   27) non disced. ; Ivo Decr. Pan.

Causa XH. Quest. V. 1) vero: deesi; ffffff || can. 1. 2) Codd. coll. e pr. D (Lucidio); Deodato; Corr.; Ep. 38. scr. ao. 602. lib. XII. Ed. Maur. —
Jafféno. 1471. — Aws. VI, 175. 3) Quando . . . licet: Bffff 4) nullum; Aws. 5) Codd. coll. o. 6) ita et; Aws. 7) BCDF orig. 8) habuerunt: A Edd. coll. o.
9) Codd, et Edd. coll. 0. pr. Nor. Yen.l. (wereantur); finis canonis: Ans. 10) Codd. ei Edd. coll. o. Il) Constantinus: ABff Ì2) praedecessor: ffffff 13) ffodd.
etEdd. coll e li) ib. orig. 15) Codd. etEdd. coll. o.pr. Lugdd. U.Ul. |1 can. 2. 16) Ep. 27. scr. ao. 595. lib. V. ffd. Maur.—Jafféno. 977.— 17) Codd. collo.
18) suae: deesi; Edd. Arg. Bas. 19) Codd. etEdd. coll e || can. 3. 20) Mariano: Cff; Martiniano; A; Marciano; Bff; — Ep. 1. scr. ao. 595. lib.Yl. Ed.Maur.—
Jafféno. 1011. — 21) Codd. coll. o. 22) quae mon. illi; ff; in mon. illi; Ed. Bas. 23) ABCEGH; huc: Edd. coll. e 24) tuam: ffffd. Bas. 25) Codd. coll. e
pr. C (deesi) 26) ABCDF Edd. coll o. orig.; providimus: ffffff 27) servare; Edd. coll o. 28) Codd. etEdd. coU. o. 29) ib. orig. 30) confirmata; ADEQH
31) Codd. et Edd. coll e pr. Lugdd. U. III. (damna) 32) Codd. coll. o. 33) nulla; ff Edd. coll. e pr. Lugdd. 34) Codd. et Edd. coll o. 35) obtineat: Aff ||
e an. 4. 36) Codd. coll. e pr. CF 37) relinquat; ffBffff 38) imo e 16. ffowc. ffan's. hab. ao. 829. ap. Mutisi XIV, 550. — Bew. Lev. I, 327. ; Burch. I, 214. (caw. ;
quoniam multi episcoporum);   Ivo Decr. V, 328. (ut ap. Burch.)          39) aut:   deesi;   Edd. coll. o. Ivo, ita ui B. immerito a Corr. insertum esse censuerit

io) Codd. ei Edd. coll. e il) ib. i2) decernimus: BCEQH i3) Codd. ei Edd. coll o. \\ can. 6. 44) ija6. ao. 506. ap. Br«ws I, 156. — caw. perfe'wei ad ffowc.
ffpaow. cf. Maassen Gescìi. I, 203.; — cf. ad e 30. Dist XXIIL — Beg. I, 366.;   Burch. I, 212.;   Ivo Decr. V, 326.;   CoU. tr. ff. H, 28, 50.         45) Codd. coli o.

46) ligantur: EGH il) si quis; HBeg. Burch. Ivo 48) Codd. coll e pr. A (deesi); B; — Hisp. Beg. Ivo Coll. tr. ff.; in tantum: Burch. 49) propriis; Burch.
50) facultatibus; Beg, Burch.   61) ABD; eccl.,.. integr.; deest: EGH; eccl. res eius babebit: C   52) et non; ff; non; ffffff  53) ecclesiae; BCEQH; deest: A
  Page 715-716