847
 

DECRETI SECUNDA PARS CAUSA XX. QUEST. IL HI.
 

Unde in Concilio Tolletano X., [e. 4.]^^^:

C XVI. Professionem uiduitatis faciant, et habitum religionis
sumani, que^^^ casiitatem seruareproponunt^'^^.
Vidua, que sanctae religionis obtinere propositum uo¬
luerit, sacerdoti uel ministro, ad quem aut ipsa uenerit, aut
quem ad se uenire contigerit, scriptis professionem faciat
a se aut signo, aut subscriptione notatam, continentem, se
et 11'^ religionis propositum uelle, et hoc perhenniter inuiolate
seruare. Tuncii8 accepta a sacerdote uel ministro apta re¬
ligionis professioni ii9 ueste, sen lectuloi29a quiescens siue
in 121 quocumque loco consistens, constanter 122 utatur i23b,
nec diuersi coloris aut diuersae partis eadem sit notabilis
uestis, sed 124 religiosa et non suspecta.
 

QUESTIO   IL

GRATIANUS.

I. Pars. De his uero, qui preter uoluntatem parentum
tonsuram, uel religiosam uestem susceperint, sic diffinitur in Con¬
cilio X. Tolletano [e. 6.]i:

C I. Tonsura uel uestis religiosa in minori etate suscepta
a parentibus irrita fieri potest.
Si in qualibet minori 2 etate uel 3 religionis tonsuram uel
religioni debitam uestem, in utroque sexu filiis aut unus aut 4
ambo parentes dederint forte*, aut nolentibus uel5a nescien¬
iibus se6b susceptam non7 mox uisam in filiis abdicauerint,
sed uel coram se, uel coram episcopo 8 e, palamque9 in con¬
uentu eosdem filios talia habere permiserint, ad secularem
reuerti habitum ipsis fihis quandoque penitus non licebit, sed
conuicti, quod tonsuram aut religiosam uestem aliquando
habuerint, mox ad religionis cultum i9 habitumque reuocen¬
tur, et sub strenua 11 districtione 12 huiusce i3d obseruantiae i4
insemire cogantur. §. i. Parentibus sane filios suos religioni
contradere 15 non amplius quam usque 16 ad decimum "e**
etatis eorum 18 annum licentia poterit essei9; postea uero,
an cum29 uoluntate parentum, an si2if suae deuotionis sit
solitarium uotum, erit filiis licitum religionis assumere cul¬
tum. §. 2. Quisquis autem uel abolitione tonsurae, uel
secularis uestis assumptione detectus fuerit attigisse trans-
gressionem, et 22 excommunicationis censuram accipiat, et
religioni semper inhereat.
 

C IL
 

Usque ad annos XII. paternae uoluntatis pnella
subiaceat'^^^ arbitrio.
 

Item ex Concilio Trihuriensi, [e. 24.]24
Puella, si ante XII. etatis annos sponte sua sacrum sibi
 

assumpserit uelamen25, possunt statim parentes eius uel
tutores id26 factum irritum facere, si uoluerint 27. At28 si
annum et diem29b dissimulando consenserint, ulterius nec
ipsi 39, nec 31 ipsa mutare 32 e poterunt 33. §. i. Si uero 34 in
fortiori etate adolescentula uel adolescens seruire Deo ele-
gerint35d, non est potestas parentibus prohibendi36.

IL Pars. Gratian. Velamen antem nulli sanctimonia-
lium 37 e alteri inponere licei.

Unde Eutycianus Papa ait38:

[C  III.]39a

Statuimus, ut si40 abbatissa aut quelibet 4i sanctimonia¬
lis post hanc diffinitionem in tantam audaciam promperit,
ut aut42 uiduam, aut puellam uirginem uelare presumat43
iudicio 44 canonico usque ad satisfactionem subdatur.

Ili, Pars. Gratian. Hac auctoritatepredidu^^ et paterna
professitme docetur astringi quilibet in puerilibus annis, et preter
uoluntatem eorum proposito suscepto perhibetur ^^ teneri, nisi ton¬
suram nel religiosum uestem parentes mox uisum abdicauerint.
Paruuli uero, dum offeruntur, nonnisi sub multorum testimonio
suscipiendi sunt.

Unde in nona Sinodo legiiur^'^*:

C IV.    Infantes oblati a parentibus sub piurimorum
testimonio suscipiantur.

Oportet infantes cum uoluntate et consensu parentum,
imo ab ipsis parentibus oblatos, sub testimonio piurimorum
suscipi, ut omnis occasio maledicti gratia excludatur homi¬
num pessimorum**.
 

QUESTIO  in.

GRATIANUS.

I. Pars. Quod antem qui inuitus propositum religionis
susceperit non sit cogendus ad inuiti propositi obseruationem,
testutur Leo Papa [epist. XC. aliter XCII. ad Rusticum
Episcopum, e. 12.] dicens'^:

C I. Non potest deseri propositum monachi sponie
susceptum.
Propositum monachi proprio arbitrio et 2 uoluntate sus¬
ceptum deseri non potest absque peccato. Quod enim
quis 3 a uouet4b Deo debet et reddere. Unde qui relieta
singularitatis professione ad miliciam uel5 ad nuptias deuo-
lutus est, pubhcae penitenciae satisfactione purgandus6 est,
quia, etsi innocens milicia7, et honestum potest esse con¬
iugium, electionem tamen8 meliorum9 deseruisse transgres-
sio est.
 

EDITIO   ROMANA.

Causa XX.   Quest. I.   e. 16.   a) in lectulo      b) ea utatur  —   Quest. IL   e. i.   a) aut     b) sese     e) ecclesia

d)  huiusmodi     e) quartum decimum**     f) si: deesi  —  c.2.    a) subiacebit      b) diem id     e) mutare hoc      d) elegerit

e) sanctimoniali — e. 3.   a) C III. Abbatissa praesumens velare virginem vel viduam excommunicetur — Quest. III. e. i.
a) quis : deesi   b) vovit

NOTATIONES   CORRECTORUM,
 

Quest.II. CI. * Dederint forte; In conciliis etiam manuscri¬
ptis [orig. Hisp. Reg. Burch. Ans. Ivo Decr.Pan.Coll.tr.P.] legitur; dederint
certe aut [vel: Buch. Ivo Decr.] nolentibus, etc. In Panormia vero; dederint,
aut certe nolentibus, eie

** Quartum decimum: Sic etiam in Panormia; in uno autem ve¬
 

tusto Gratiani, et conciliorum codicibus etiam manuscriptis legitur; usque
ad decimum ; apud ceteros vero collectores : ad duodecim.

C. IV. Est in eodem libello B. Basilii, et eodem capite, in quo est cap.
Firma,  supra ead. q. 1., et sequitur continenter post illud.

** Pessimorum; Ineo libello est; piurimorum.
 

Causa XX.   Quest. I.   can. 16.   114) fea&. ao. 656. ap. ffrwws I, 300. ; —Coii. ir. ff. II, 41, 2. (caw.; antiquis inconcusse)          115) que: deesi: EOH

116) proponant; ffff 117) et; deesi: Edd. coll. 0. pr. Bas. 118) ac tunc: orig. Hisp. 119) usui: ib. ; huius; Coll. tr. P. 120) Codd. coll. 0. Turrecrem. m-ig. Hisp.
Coll. ir. ff.   121) in: deesi: orig. Hisp.   122) incunctanter: ib. Coll. ir. P.    123) Codd. etEdd. coll. 0. orig. Hisp. Coll. ir. ff.    124) nisi: orig. Hisp.

Causa XX. Quest. H. can. 1. 1) hab. ao. 656. ap. Bruns I, 301. — Begino Appdx. UX, 3. (can.: quoniam hucusque); Burch. VIH, 1. (ut ap. Beg.)-
Aws. XI, 176.; ff 0 ffeci-. VII, 27. ; Ao ffaw. IH, 186. ; Coii. ir. ff. H, 41, 3. ; Caes. IX, 14. 2) iuniori: IvoDecr. 3) vel . . . tons. : deest: Hisp. 4) aut; deesi;
Burch. 6) ACDF orig. Hisp. Ivo Pan. Coll. tr. ff. 6) Codd. coll. e Beg. Burch. Ivo Decr. Pan. Polye; deest: orig. Hisp. Atis. 1) nisi non; Beg.; et non; Burch.
Ivo Decr. Coli ir. ff.         8) Codd. et Edd. coll. e Corr. Ivo Pan. Coll. ir. ff.        9) palam quae cognoverint (in conv. : deest) : Ans.         10) et cult. : orig. Hisp.

11) aetema: orig. Hisp.; deesi: Ans. Ivo Pan. 12) observatione: Burch. 13) ACDF Burch. Ans. Ivo Decr. Coll.tr.P.; huiuscemodi; BEOH orig. Hisp. Ivo Pan.;
Ixuius: Beg. 14) districtionis ; ffurcA. 15) tradere; ffdd. coii. 0. pr.Ar5f.iV0r. Few. I. 7do ffaw. 16) usque; deesi:/»o ffaw. 11) A orig. Hisp. Beg. Ans. Colltr.P.;
XU.: Burch. IvoDecr. 18) eor.: deest: Beg. Ivo Pan. 19) finis canonis: Ans. 20) cum; deesi: Beg. Burch. Ivo Decr. 21) Cotld. ei Etld. coll. o.pr. ff; —
Coll ir. ff. 22) etiam; ABCDF; deesi: Burch. Ivo Decr. Coll tr. ff. || can. 2. 23) Codd. coll 0. pr. ACDH; subiacet: ACD 24) e. 24. Cowc. Tribur. hab. ao. 896. in
compendium redacius. Beg. Appdx. I, 41.; Burch. VHI, 98.; ho Decr. VII, 116.; CoU. tr. ff. IH, 13, (14,) 5.; Coll tredec. ff. HI, 206.; cf. Ivo Pan. HI, 187.
25) assumsit : Beg. Burch. Ivo ; assumit : ff Coll. tr. ff. 26) id : deesi; Btirch. 27) voiunt ; AB Beg. Burch. Ivo Coll tr. P. 28) autem : Burch. 29) Codd. et Edd. coli 0.
30) illi; Beg. Burch. 31) nec ipsi; deesi: Ivo 32) Codd. etEdd. coll. 0. 33) add.: voluntatem; Edd. Lugdd. IL HI. 34) porro; Beg. Burch. Ivo Coll. tr. ff.
35) ACDF Beg. Burch. Ivo 36) add. : hoc ; Burch. ho CoU. tr. ff. 37) Codd. coll. 0. || e an. 3. 38) imo e 43. lib. I. Conc. Paris. VI. hab. ao. 829. ap. Mansi XIV, 564.
Burch. VIH, 17. (caw. ; nihilominus etiam in quibusdam) ; Ivo Decr. VII, 38. (ui ap. ff.) ; Ivo Pan. HI, 194. (utlap. ff.) 39) CDEOH; Semel in deo taxati vel
monasteriis deputati ad miliciam non redeant: ff (cf. infra Qu. 3. e 3.); Nulla abbatissa vel quelibet sanctimonialis viduam vel puellam virginem velare
presumat; ff 40) si: deesi; ffwcii. 41) add.; alia: on;?. 42) aut: deesi; i6. 43) presumpserit; ffwrcA. ffo ffecr. 44) penitenciae canonicae ; or?(/.
45) pred. : deesi: ABDF; hac; deesi; ff     46) prohibetur: Affff || can. 4.   47) Imo ex regula Basilii. — Coll. ir. ff. II, 14, 17. a ff. immerito laudatur.

Causa XX. Quest. IU. can. 1. 1) Ep. 167. inquis. 14. scr. ao. 458. aut 459. ffd. Baller. — Jaffé no. 320. — Ans. ded. VI, 31.; Burch. Vili, 8.; Ivo
Decr. VII, 19. ; Ivo Pan. UI, 182. ; Polyc. IV, 34, (35,) 2. ; Coll iredec. ff. HI, 121. 2) aut; orig. Ans. ded. ho Decr. Pan. Polye 3) Codd. et Edd. coll 0. Burch.
Ivo Decr. Pan. Polyc. 4) Codd. etEdd. coll. 0. 5) et; Ivo Pati. 6) purgari debet: ib. 1) add,; est; ib, 8) tamen; deest: orig. Ans. ded. Btirch. Polyc,
9) meliorem; SAns. ded. B-urch,