Corpus iuris canonici. (v. 1)

(Graz :  Akademische Druck- u. Verlagsanstalt,  1959.)

Tools


 

Jump to page:

Table of Contents

  Page 1309-1310  



^
 

1309
 

DECRETI TERTIA PARS DE CONSECRATIONE DIST. I. e. 55-
 

-59.
 

1310
 

omnium psalmorum dicimus: „Gloria et honor Patri625, et
Filio, et Spiritui sancto in secula seculorum. Amen." Nam
et ihe ymnus, quem nato Christo in carne angeh cecine-
runt626: „ Gloria in excelsis 627 Deo, et in terra pax homini¬
bus bonae uoluntatis," et reliqua, que ibi secuntur, eccle¬
siastici doctores conposuerunt. Ergo nec ipsi628 in ecclesiis
canendi sunt, quia in sanctarum629 scripturarum libris non
inueniuntur63o? Conponuntur63i missae, siue preces, uel
oradones, siue conmendadones, seu manus inpositiones, ex
quibus, si nulla decantentur632 in ecclesia633, uacani omnia 634
offitia ecclesiastica. Ammonet635 hoc636e flgri atque hortatur
Tymotheum apostolus, dicens 637; „ Ohsecro igitur primo 638 f
omnium639g fieri obsecrationes, orationes, postuladones,
gratiarum acdones prò omnibus hominibus, prò 64o regibus,
prò641 h omnibus, qui in sublimitate 642 sunt." Sicut igitur 643 i
orationes, ita et644 ymnos in laudem Dei645 conpositos, nul¬
lus nostrum646 ulterius inprobet647k.

C LV.    In nouo testumenio qui -ymni ab angelis

decuntuti inueniuntur.

Leo /Z.651

Hii duo solummodo ymni ab angelis in nouo testamento
inueniuntur decantad652: „AUeluia," atque 653; „ Gloria in
excelsis Deo.'^ Quos pariter in Septuagesima intermittimus,
quia peccato 654 hominis ueteris a conuentu angehcae iubila-
tionis expulsi in huius miserae uitae Babilonem655, super
flumina eius sedemus, et flemus, dum recordamur656 iUius
Sion, in qua Deum decet ymnus 657. Quod nouem ebdoma¬
dibus Alleluia intermittimus, non incongrue per nouem ebdo¬
madas nouem angelorum ordines accipimus, quorum decimus
ordo per superbiam corruens658 angelicum numerum in-
minuit659a^ et a felicitate perturbauit. Qui condolentes suae
diminutieni 660 b^ et parem661 ruinam sibi timentes, a perfecta
laude creatoris fuere prepediti. Quorum recuperationi 662 e et
consolationi consulens omnipotens Deus 663 creator primum
hominem de limo terrae formauit, qui sui generis multipli-
catione dampna celestis patriae resarciret, atque angelorum
gaudia suppleret. Qua spe angelicus chorus admodicum6G4d
letatus665e. Non666f mirum, si ex lapsu ipsius667 hominis
fuit668 conturbatus669g. Unde nouem ordinum concentus in
laude670h creatoris67ii remansit672k inperfectus, donec in
Christo resurgente resurrexit prolapsus 6731 jHe protoplastus.
Ibi augmento sui collegii, et spe meliori angelicus exercitus
gauisus, in nouum AUeluia consurrexit totus, et in eo perstat
deuotus. Quem et nos prò modulo nostro imitantes, a
Septuagesima, quando lapsus protoplasti674 recitatur in
ecclesia. Alleluia nouem ebdomadibus intermittimus, scilicet
usque in Pasca, ubi Christus resurgens a mortuis tristiciam
nostram in gaudium uertit, et675 Alleluia nobis676 reddit677.
 

C
 

LVL    In cena Domini Gloriu in excelsis decantetur.
Ni/kolaus Rodulfo, Bituricensi Archiep.^'^^^
Porro Gloria in excelsis Deo ab episcopis in cena Do¬
mini inter missarum solempnia more nostro dicenda est.
Palho uero apostohco* eadem die uti ilhs679 est hcitum, qui¬
bus 680 est ab apostolica sede permissum.

C LVIL Cmn baculo aut capite uelata ud celebrundnm
missurum solempniu clericus non ingrediatur.
Zuchurius* Papu [in Sinodo Romana, e. 13. et i4.]68ia
XIX. Pars. Nullus682 episcopus aut683b presbiter,
seu684c diaconus ad celebrandum685d missarum solempnia
presumat cum baculo introire, aut uelato capite altario Dei
assistere, quoniam et686 Apostolus687 prohibet uiros uelato
capite orare in ecclesia; et si688e temere presumpserit689
conmunione priuetur690. Cum69i uero ingressus fuerit epi¬
scopus aut presbiter ad missarum solempnia celebranda, nisi
passio aliqua intemenerit, nullo modo audeat data692 ora¬
tione recedere, ut ab aliquo693f episcopo aut694g presbitero
missarum suppleantur solempnia; sed qui inidum ponit695
suppleat usque in finem696h. gj quis uero presumpserit,
preter quod posuimus 697^ agere, a sacro corpore et sanguine
Domini nostri lesu Christi sit suspensus.

[PALE A 698. C. LVIII.
Item ex Decretis Soteris Papae699.
Ut790 iUud diuini oracuh singuli precaueant, quo scribi-
tur 791; „Vae soli, quia, cum ceciderit, non habet subleuan-
tem," summopere uerendum nobis est atque cauendum, ne
horis ilhs 792 atque temporibus, quibus Deo psalhtur uel
sacrificatur, unicuique diuinis singulariter offitiis insistenti
perniciosa passio uel corporis 793 quelibet inualetudo occurrat,
que aut corpus subito subrui faciat, aut mentem alienatione
uel terrore confundat. Pro huiusmodi ergo casibus 7<J4 pre-
cauentes, necessarium duximus instituere, ut, ubi temporis,
uel loci, siue cleri copia suffragatur, habeat quisque canens
Deo atque sacrificans post se uicini solaminis adiutorem,
ut, si aliquo casu ille 795, qui offitia inpleturus accedit, tur¬
batus fuerit, uel ad terram elisus, a tergo semper habeat qui
eius uicem exequatur intrepidus, et^96 offitium inceptum
adinpleat.]

C LIX.    Quot testes episcopus sucrificuns secum hubere debeut.
Anucleins seruus Cliristi lesu, omnibus Episcopis,

[epist. L] 797 a

XX. Pars.   Episcopus Deo sacrificans secum testes™8
habeat 709 b.    jn solempnioribus  quippe'''12  diebus  aut  se-

EDITIO ROMANA.
Dist. I. e 54. e) haec f) primum g) omn.: deesi h) et prò i) ergo k) improbet, sed pari modo in GalUcia648
Hispaniaque celebrent649 excommunicatione plectendi, qui hymnum650 reiicere fuerint ausi. — e. 55. a) minuit b) dimi-
nutionis e) reparationi d) non modicum e) laétatus est f) nec g) perturbatus h) laudem i) Dei creatoris k) per¬
mansit — e. 56. a) Nic. Papa — e. 57. a) Item Zach. b) aut: deest e) aut d) celebranda e) qui f) alio g) vel
h) finem, quia scriptum est: „Qui perseveraverit usque in finem, hic salvus erit." — e 59. a) Item Anaci, b) habeat, et
plures quam alius 7i" sacerdos, sicut enim maioris honoris gradu fruitur, sic maioris testimonii incremento 7ii indiget.

NOTATIONES    CORRECTORUM.
C. LVI.    * Apostolico: Vox ista abest ab aliquot Vaticanis codici- i          C. LVII.   * Zacharias: Antea [Edd. coll.o. pr. Arg.] legebatur: Ma-

bus; Ivo tamen habet.                                                                                                  carius.   Emendatum est ex aliquot vetustis codicibus, et ceteris collectori-

I bus.    Et caput ipsum habetur in concilio manuscripto Zachariae.

Dist. I. can. 54. 625) Deo patri: Polyc. 626) Lue e 2. v. li. 627) altissimis; Vulg. 628) idem carendus est; orig.Hisp.Polye 629) sacrarum; EH
630) e.st; orig. Hisp. Polyc. 631) componuntur ergo hymni, sicut comp.; ih.; — conp. etiam; A 632) decantetur: Edd. Bas. Lugd.l.; dicantur: orig.Hisp.Coll.
tr. P. Polyc. 633) in eccl. : deest: EGH Ed. Arg. 634) omn. ; deesi; Polt/c 635) Ammon. ... sunt : deest: ib. 636) Codd. et Edd. coll. o.pr. Arg. (hic) 637) 1. Tim.
e. 2.1'. 1.2. 638) ACF orig. Hisp. Coll ir. P. (ergo) 639) Codd. coll o. Edd. Bas. Luqdd. orig. Vtilq. Hisp. Coll. tr. P. 640) add.: omnibus: EQH; prò ... omnib.:
rleest: C 641) BDEFGH; prò omn.; deesi: EOH 642) sublimitatibus: CDF Colltr. ff. 6i:3y ABCDF orig. Hisp. CoU. ir. P. Polye 644) et: deest: Erld. coll.o.
pr.Arg.Bas. 645) Dei; deest: EGH 646) vestrum: BEGH Edd. Arg. Bas. Lugdd. IL IH. 647) Codd,. et'Etld. coll.o. 648) Gallia (in: deest): orig. Hisp. Polgc.
649) celebret; ib.; celebretur: Coll. tr. I'. (fi.nis canottis) 050) liymnos: orig. Hisp. \\ can. 55. 651) Imo Humbertus contra Graecos ap. Canisium t VI. — Coll.
tr. ff. I, 65, 1.; — in A ruhr. est: de ymnis n. testam. 652) Apoc. e 19. v. 3. Lue e 2. v. 14. 653) et; Coll. tr. P. 654) prò pece: Edd. Bas. Luqtld. II. IIL
655) e/. Bsai/ji. i;-16. 656) recordareniur: BDFEdd.coU. pr. Lugrld. II. Ul. 651) Psalm. 6i. v. 1. 658) cf. Apoc. e 12. 659) ACDF CoU. ir. P. 660) Codtl coll e
CoU. tr. P.; deminutioni: Bdd. ctdl. e 661) pariter; CoU. ir. P. 662) ABCDF Edd. coU. o. Coll ir. P. 663) Deus; deesi; CoU. tr. P. 664) Codd. coll o. Corr.
Coll tr. ff.; admodum: ffd. Bas. 005) Cotld. coll. o. CuU. ir. P. (let.: deesi) 666) ABCDF; nec mora (si; deest): CoU. ir. ff. 667) ips.; deesi; A Coll. ir. P.
668) fuerat; BEGH Edd. coll o. 069) Cotltl coìl. o. Ed. Brxs. CuU. ir. P. 670) Codd. cuU. o. Edd. Arg. Nor. Ven. 1. II. CoU. tr. P. 671) Codd. coli. o. pr. A; — Ed.
Bas. Turrecrem. Culi tr. P. 672) Cudd. coll o. Ed. Bas. Turrecrem. Culi tr. P. 673) Codd. et Edd. coll. o. Coll. tr. P. 674) protoplausti ; EH 675) et: deest:
Coll. ir. P. 676) nob.: deesi; ib. 611) reddidit: BF Ed. Bas.; restituit: A || can. 56. 678) Codd. coll. o.; Nic. Papa: Bffff; Lurutioensi vel Bit.: ib.; — e 7.
ep. scr. au. 864. ap. Mansi XV, 391. ; — Jaffé nu. 2091. — Ivu Decr. Y, 20. ; CoU. ir. P. IH, 8, 2. ; — in A rttbr. est: de cena domini. 679) illis solis : orig. ho
680) quib. solis: urig. \\ can. 57. 681) Cotltl coli e; — h' '). ao. 743. ap. Man.siXll, 365.; — Burcìi. HI, 230. seq. (229.228.); Polyc. HI, 16, 36.; Caes. IV, 58.; —
in A rubr. est:  ut cler. sine  baculo non velato  capite  eccl.  ingrediat.         682) ut nuli. ; urig. Burch. Polyc.          683) Cotld. et Edd. coll. o. Burch. Polgc.

684) Codd. coll o. Polyc. 685) Codd. coll. e pr. A; — Edd. Arg. Bas. Nor. — orig. Burch. 686) et; deesi; Cff 687) I. Cor. e 11. i;. 4.; add.: Paulus: Btirch.
688) Codd. et Edd. coli o. pr. 0 (quod qui) ; — Burch. Bolge 689) praesumserint. . . priventur: Edd. coll. o. pr. Arg. Bas. 690) finis canonis: Burch. Polyc.
691) Ivo Decr. HI, 271.; ut ep. . . . dum; orig. 692) dieta . . . discedere: Zt;o 693) Codd. et Edd. coll. o. 694) CDF orig.; aut a: ìvo Decr. 695) sumsit; Ivo
696) Codd. ei Edd. coll. 0.; — Matììi. e 10. v. 22.           697) disposuiraus: Edd. Bas. Lugrld. U.Ul.; exposuimus: orig.\\can. 58.    698) Haec Palea rleest : Codd.

coll 0. Ed. Arg.; tnanu posieriuris seculi addita est in F 699) imo ex C. Tolet. XI. — cf. supra e 15. C. VII. qu. 1. — Jafféno. LVIII. — Coll. duod. P. IV, 137.
700) Et: FEdd. Nor. Ven. I. IL 701) Eccles. e 4. v. 10. 702) ili.: deest: FEdd. coli o. 703) add.: eorum: Ed. Bas. IOi) ausibus; FEd. Bas. 705) atld.:
([uisque: ib. 706) et.. .adinpl. : deesi; Hisp. || can. 59. 707) Codd. coll. o.; — caput Pseutloisid. tio. 10. ap.Hitischius p.lO.—Jaffé no.II. — Aws. VI, 138. (137.) ;
Ivo Decr. U, 67. (caw.; Deo perfecte); Coll tr. P. I, 2, 3. (can. cont); Polyc. IV, 12, (13,) 1.; Coll. duod. P. I, 163.; Caes. IV, 49. 708) atld.: ut pretì.xum est:
orig. Ivo CoU. fr. P.    109) Codd. et Etld. coU. o.   710) alii sacerdotes: Polyc.    ili) incrementatione; Aws. ho Coll. tr. P. Polye    712) vero: ho
  Page 1309-1310