1325
 

DECRETI TERTIA PARS DE CONSECRATIONE DIST. IL e 35. 36.
 

1326
 

Postulat quippe sacerdos, ut corpus Chrisd, quod sub specie
panis et4ii uini nunc geritur, manifesta nisione, sicuti renerà
est, quandoque capiatur. De qua uisione Dominus in euan¬
gelio secundum lohannem 4i2 e ; „Qui dihgit me dihgetur4i3
a patre meo, et ego dihgam eum, et manifestabo ei me
ipsum." Quamuis non inprobabiliter quidam exponant4i4
hoc loco carnis et sanguinis ueritatem ipsam eorundem445
efficientiam, id est peccatorum remissionem.

C XXXV.    Visibiles creaturae in Chrisii corpus ei sanguinem
inuisibiliter conuerinniur.

Iiem Eusebius Emisenus^^^.

XIV. Pars. Quia corpus assumptum ablaturus erat ab
oculis^i'^^, et illatums sideribus, necessarium erat, ut die
cenae sacramentum nobis corporis et sanguinis4i8b con-
secraret, ut coleretur iugiter per misterium, quod semel
ofiferebatur in precium, ut quia coitidiana, et indefessa cur-
rebat prò hominum 4i9 salute redemptio, perpetua esset429e
redemptionis oblatio, et perhennis uictima illa uiueret in
memoria, et semper presens esset in gratia uere*2i unica et
perfecta hostia, fide estimanda422, non specie, nec exieriori
censenda uisu, sed interiori affectu. Unde423 d celestis con¬
firmat auctoritas, quia „caro424 niea uere est cibus, et san¬
guis meus uere est potus." §. i. Recedat ergo omne
infidelitatis ambiguum, quandoquidem425 qui auctor est
muneris ipse etiam est testis ueritatis. Nam et426e inuisi=
bilis427 sacerdos uisibiles creaturas in substantiam corporis
et sanguinis sui uerbo suo secreta potestate conuertit, ita
dicens428; „Accipite et comedite,hoc est429f corpus meum;"
et sanciificatione repetita: „Accipite, et bibite, hic est
sanguis meus." Ergo430g ad nutum precipientis Domini
repente ex nichilo substiterunt excelsa celorum, profunda
fluctuum, uasta terrarum: pari43ih potestate432 in433 spiritua¬
libus sacramentis, ubi precipit* uirtus, seruit effectus434.
§. 2. Quanta itaque et quam celebranda beneficia uis diuinae
benedictionis operetur435i, et, quomodo436k \\\y\ nouum et
inpossibile esse437l non debeat, quod in Christi substantiam
terrena et mortaha conuertuntur, te ipsum, qui438 m j^ Christo
es regeneratus, interroga. Dudum alienus a uita, pere¬
grinus a misericordia, a salutis uia intrinsecus mortuus
exulabas; subito initiatus Christi legibus, et salutaribus
misteriis innouatus, in corpus ecclesiae non uidendo, sed
credendo transsiluisti439, et de fiUo perditionis adoptiuus
Dei440n fieri occulta puritate meruisti; in mensura uisibili
permanens maior factus es te ipso inuisibiliter sine quanti¬
tatis augmento; cum idem atque ipse esses44i, multo alter442
fidei processibus exiitisti; in exieriori nichil additum est, et
 

totum in interiori mutatum est, ac sic homo Christi filius
effectus, et Christus443 in mente hominis estformatus. Sicut
ergo sine corporali sensu, uilitate preterita deposita, subito
indutus es dignitatem nouam, et sicut hoc444, quod Deus
lesa in te curauit, infecta diluii, macuIata445o detersit, non
ocuhs446p, sed447q souslbus tuis sunt448r credita^49s; et450t
cum reuerendum *5i altare cibis spiritualibus 452 u satiandus
ascendis, sacrum Dei tui corpus et sanguinem fide respice,
honora, mirare, mente continge, cordis manu suscipe, et
maxime totum453v haustu interioris hominis assume.

C XXXVL    Quare in specie punis et uini sacramentum
suum Christus nobis ministrauit^^'^.

Item Angusiinus^^^*.

Quia passus est prò nobis Dominus, conmendauit nobis
in isto sacramento sanguinem suum et corpus, quod etiam
fecit nosmetipsos 456 a. Jstam et nos corpus ipsius facti sumus,
et per misericordiam ipsius457 b quod accepimus 458 e nos
sumus. Recordamini: et uos non fuistis, et creati estis;
ad459 aream dominicam conportati estis; laboribus boum46o,
id est annunciantium euangelium, triturati estis; quando
catecumini deferebamini46id^ jn horreo462 semabamini, no¬
mina uestra dedistis, cepistis moli ieiuniis 463 e exorcismi464 f;
postea ad aquam uenistis, et conspersi estis, et panis do¬
minicus facti estis. Ecce, quod accepistis. Quomodo ergo
unum uidetis esse quod factum est, sic465 unum estote uos,
diligentes466g uos, tenendo unam fidem, unam spem, indiui-
duam karitatem. Heretici, quando hoc accipiunt467, testi¬
monium contra se accipiunt, quia illi querunt diuisionem,
cum panis iste indicet unitatem. Sic et uinum in multis
racemis fuit, et modo unum est, unum est** in sua natiui¬
tate ^68 h cahx post pressuram torcularis. Et uos post illa
ieiunia, post labores, post humilitatem et contricionem469i,
iam in nomine Christi tamquam ad calicem479 k uenistis, et
ibi uos estis in mensa, et47ii in calice, nobiscum uos estis.
Simul enim hoc sumimus, simul bibimus, quia simul uiuimus.
Iiem in sermone de infaniibus: §. i. Ita Dominus noster472 m
lesus Christus nos significauit, nos ad se pertinere uoluit,
misterium pacis et unitatis 473 nostrae in474n ni.ensa conse¬
crauit. Qui475 accepit476 0 niisterium unitatis, et non tenet
uinculum pacis, non misterium accepit 477? prò se, sed testi¬
monium contra se. Nulli est47S*** aliquatenus ambigen-
dum, unumquemque fidelium corporis et sanguinis dominici
tunc esse*'^9q participem, quando in baptismate membrum
efficitur Christi, nec alienari ab illius panis calicisque con¬
sortio, etiamsi ante, quam panem illum comedat, calicem¬
que 480 r bibat,   de hoc  seculo   migrauerit48is  in   unitate
 

EDITIO   ROMANA.

e. 34.   e) Ioann. ait — e 35.   a) ocul. nostris    b) sang. sui    e) esset etiam    d) Unde merito    e) et: deesi

) Ergo sicut     h) ita pari     i) operetur attende    k) ut    1) videri    m) qui iam   n) Dei fihus    o) immaculata

q) nec    r) sunt: deesi    s) credila ita    t) et: deesi   u) coelestibus   v) maxime haustu interiore assume. —

e 36.   a) fecit et nos ipsos       b) eius       e) accipimus       d) dififerebamini       e) ieiun. et       f) exorcismis       g) diligendo

h) suavitate calicis    i) contrit. cordis    k) calie Domini

q) fieri       r) et calicem       s) abscedat
 

Dist. IL
f) est enim
p) sunt oculis
 

1) et ibi vos estis     m) noster : deesi    n) in sua     o) ei p) accipit
 

NOTATIONES    CORRECTORUM.
 

XXXV. * Ubi praecipit; Sic apud Ivonem et in Panormia. Apud
Paschasium legitur: ubi praecipit virtus, rei servii effectus; et fortasse loco
dictionis: ubi, legendum est; verbi. In vetustiore editione homiliae est;
verbis praebet virtus, et rei servii effectus. In recentiore autem ; verbo praebe-
tur virtus, ei rei servii effectus. Multa vero aliis locis sunt partim ex origi¬
nali, partim ex Ivone emendata.
 

C. XXXVI. * Beda ad e. 10. primae ad Corinthios citat ex sermone de
sacramentis fidelium, feria 2. Paschae, neque multo aliter Ivo.

** Unum est: Ita emendatum est hoc ex Beda, quemadmodum et multa
alia. Huius vero lectionis vestigium erat in manuscriptis, et apud Ivonem.
In vulgatis [Ed. Bas.] legebatur:  vinum in sua nativitate, calix post etc.

*** Nulli est: Haec u.sque ad flnem habentur infr. dist. 4. Nulli, et in
Polycarpo citantur ex Innocentio.
 

Dist. II.        can. 34.        411) vinique: orig.; ac: ho Decr. Pan.            412) Cudd. coli o. Ed. Bas. Alger.; discipulis dicit: orig.; — cf. Ioan. e 14. v. 21.

413) diligitur': Ivo Decr. 414) exponunt: BCEGH Edd. coli o. pr. Lugdd. 11. III. 415) eorum: A Ivo Putì. \\ can. 35. 416) Eugenius: ffffff; Unde; EG: Item :
deest: ABCF: — non est Eusebii, sed tribuunt ahi Eucìierio Lugd., aUi Hilario vel Caesar 'o Arelatensibus, alii denique liabano vel Bedae; — ho Decr. II, 4.
(caw. ; ecce facio) Petr. Lomb. l IV. disi. 8. 417) Codd. et EdrL coU. e Ivo 418) ib. pr. A 419) omnium ; Edd. cuU. o. 420) Codd. ei Edd. coll o. Ivo 421) vera :
FAd Par. Lugdd 422) existimanda: Bffff 423) Codd. etEdd. coll e Ivo 424) Zoaw. e. 6. v. 56. 425) quoniam quidem: BDEFGH Edd. coU. o. 426) ABCDF
Ivo Decr. 427) Ivo Pan. I, 129. Petr. Lomb. l IV. disi. 19. 428) (/. Matth. e 26. v. 26. 429) Codd. ei EdrL coll o. ho Decr. Pan. 430) BCDF Ivo Decr.
431) Codd. coll. 0. Ivo Decr. Pan. 432) potentia: ho Decr. Pan. 433) in: deesi; Ivo Pan. 434) finis canotiis: ib. 435) Codd. et Edd. coll e ho 436) Codd.
coll 0 Edd Arg Bas. Curr Ivo; — quomodo (et: deesi); Edd. rell; vel quom.; ffff 437) Codd. etEdd. coll. e Ivo 438) Codd. coll o. Ivo 439) transilisti:
Aci); transtulisti; B; transisti: ho 440) ABCDF Ivo 441) sis: A; ens; ffff 432) aliter: G Ed. Arg. Ivo 443) Christusquo: Bffff 444) hic: Edd. Nor.
Ven I II Par. 445) Codd. coll e Corr. Ivo 446) Codd. coll. o.; tuis ocul.: Ivo 447) Codd. et Edd. coli e Corr. Ivo 448) Codd. culi o. ho 449) Codd. ei Edd.
colio'.   Ì50)ib.pr.A; — ho   i51) ad rever.: AEGH Erld. Bas. Lugdd. U.Ul.   i52) Codd. coll o. ho   i53) ib. EdtL coll e \\ can.'36.   i5i) monstravit: ABEGH

465)  wow exsiai ap. Augustinum, et est fortasse ab ipso Beda ad l. Cor. e 10. collectum ex tract 26. 27. August in Ioan. — ho Decr. II, 1. (ex sermone de sacra¬
mentis • - cati. : panis et calix ; cowi.) ; CoU. ir. P. Ili, 2, 1. - cf. infra ead. e 62.           456) Codd. et Edd. coll e Ivo Coll tr. P.           iol) ACDF Ivo CoU. tr. ff.
458) Codd. etEdd. coll o. pr. Uirid. II.; - Ivo Coll ir. P. 459) et ad; A Edd. coli e 460) hominum: B; boum id est; deest: C; boum . . . estis: deest: B;
boum        trit : deesi; A       461) ABCDF Edd. coll e Ivo Coll tr. ff.       462) horreum: Coll tr. P.      463) Codd. et Edd. coll e     464) .ÌBCD1<      465) sic et: ho

466)  Codd etEdd. coll o. Ivo Coll tr. P. 467) add.: sacramentum: Edd. Bas. Lugdd. IL IH. 468) Codd. coli o. Edd. Arg. Nor. Ven. l. II. ho; sed sua nativit.
calix : Coll ir. ff. 469) Codd. et Edd. coll o. Ivo Culi ir. ff. 470) Codd. coli o. EtL Bas. Ivo Coll tr. ff. 471) Codd. etEdd. coli, o IvoCoU.ir.P. 472) ih.
473) imitationis ; Coll ir. P. ili) Codd. et Edd. coll o. Coll ir. ff. 475) Petr. Lotnb. l IV. dist 8. 476) CoU. coli e pr. ff ; - Ed.Bas. Coll tr P ili) Codtl
coli o. pr. 0 478) cf. Dist IV. de consecr. e 131. — Polye III, 10, 36.; Petr. Lomb. ib. 479) Corld. ei Edd. coll o. ho CoU. tr. ff. 480) Codd. coll o. ho
CoU. h. P.   481) ib. Edtl coU. o.