Corpus iuris canonici. (v. 2)

(Graz :  Akademische Druck- u. Verlagsanstalt,  1959.)

Tools


 

Jump to page:

Table of Contents

  Page 97-98  



!»7
 

DECRETAL. GREGOR. IX, LlB. I. TIT. VII. DE TRANSLATIONE.
 

e. 2. 3.
 

similia ceteris audacia tribuatur'*, sì tantus excessus reliclus
fuerìi iiiipunìius te ab episcoporum confirmatione duximus
suspendendum, quousque super hoc aliud slaluamus, [sdturus
etc. Dat, Lateran. XVL Kal. Api: 1198.]

CAP, IL'

Eloctos in epìscopos et confirmatos transferre potest solus Papa.
Idem Decano et Capitulo Andegavensi^.

Inter corporaha et spiritualia eam cognovìmus esse^*
differentiara, quod corporalia faciUus deslruuntur quam con-
struantur, spirìtuaha vero facìlìus* construuntur quam de-
slruantur. Unde iuxta canonicas sanctionesó episcopus
solus honorem dare potest, solus autem'' auferre non potest.
Episcopi quoque a metropolitanis suis munus consecrationis
accipiunt', qui tamen non possunt nisì per Romanum Ponti¬
ficem* condemnari. Quum ergo fortius sit spirituale vincu¬
lum quam carnale, dubitari non debet, quin omnipotens
Deus spirituale coniugìura, quod est inter epìscopura et
ecclesiara, suo tantum''' ìudìcio reservaverit dissolvendum,
q^ui'o dissolutìonem eiiam'i carnaUs coniugii, quod est inter
virum et ferainam, suo tantum iudicio reservaviti-, praeci-
piens'^j utt* quosi^ Deus coniunxit homo non separet. Non
enira humana, sed potius '^ divina potestate coniugìura spiri¬
tuale dissolvitur, quura per translalionem, rei*' depositio-
nera, aut eliam cessionem auclorilale Romani Pontìficis,
quem constat esse vicarium lesu Christi, episcopus ab
ecclesia removetur; et ideo tria haec, quae praemisìmus,
non tam constitutìone canonica, quam instituiìone divina
soli sunt Romano Pontifici reservala. Sicut enimi^* episco¬
pus consecratus sine^" hcentia Romani Pontìficis suam non
debet ecclesiam derelinquere^", sic et electus [et] confirma¬
tus praeter eìus assensum suam deserere nequìt ecclesiam, cui esi
matrimonìaliter alligalus^'-, quum non debeat in dubium re¬
vocarì, quin post electìonem et confirmationem canonicam
inter personas eligentium et electi coniugìura sit spirituale
contractum, cui profecto episcopahs dignitas nihil addit,
quum quis episcopah praedilus dignilate nullius tamen
ecclesiae possit esse episcopus, quemadmodum de ìlio con¬
tingit, qui oneri pontincaU renuncial, non honorì. Unde^^,
quum non sit maius vinculum episcopi ad ecclesiam, quam
electi, maxime quum fuerii confirmatus, immo idem penilus,
et non aliud, idem iuris obtinet in utroque. Sicut ergo^^
episcoporum translatio, uè/-* etiam deposìtio et cessìo^^, sic
et electorum i^'j post confirmationem spiritualis ratìone con¬
iugii soli est Roraano Pontifici reservata. Licei usque ad
terapora isla quod cautum fuerat de episcopis expressum
non fuerat^' de electis, propter expressara tamen simihtu-
dinera, vel identìtatem potìus, nemìni poterat videri dubium
sublihter intuenti, quum de simihbus idem iudicium sit ha¬
bendum. §. I. Sed neque illud, quod in canone legìtur de
electo, ut^H, si ultra sex'''' menses per suam neghgentìam
retinuerit ecclesiam vidualara, nec ibi, nec alibi donura con¬
secrationis accipiat^", irarao metropolitani sui cedat^i iudicio,
aliter intellìgentibus poterat suffragar!, quum non intelhga¬
tur ecclesia viduata, quasi sponsum non habeat, sed quia>*^,
quvm^^ sponsus eìus nondum sit consecratus, adhuc quoad
quaedara quasi viri maneat solatio destituta, sicut ìuxta
communem modura loquendi illa dicitur ecclesia viduata,
quae, hcet episcopum habeat, inuiìlera tamen perhibetur
habere. Nec quod de cessione subsequìtur, et statutum fuit
ad poenara, Irahì debet ad gratiara, ul, sicut raetropohtanì
 

Til. VIL   Cap. L   li) praebea-tar: Laìl Beg.

Cap. IL l)Reslil«lam ex Reg. Bai. 1,5U.—Gilb. aact. 1.(1,6.) Corap.
Ut, e. 2. il, i. (1, 6.) 2) Pflfi/iast 110. 575, 3)exsistere! A'CSa Beff.; exstare :
H; deest: FG 4) e converso fac. : Sa 5) i^. e. «It. G XV. 9». 7. 6) aut. :
deest; Ha 7) recipiunt: Rig. 8) per Rom. Pontificia sententiam damnari
(condemnari: Sa): CSa Reg. 9)tanl.: deesf.- Ch Reg. 10)etquod: Cac
li) et.: deesi; CSa Reg. 12) reservaverit: Cab 13) dicens: Sa li) cf.
Matth. XIX, 5, 15) quod; CbcSa JG) etiam; CTi 17) aut: Sa 18) autem;
FGHIKCSa Reg. 19J el sine: Sa 20) rellnquere: fft» 21) obligatus ; Sa
22) Unde ., . utroque; deest: ib.        23) enim; Cack; etiam: Cb        24) et

(etiam: deest): Sa        25) et cesa,;  deesi; CSa Reg.        26) sic et electorum

ceasio: CReg. 27) fuerit: So 28) ut: deesi.- Ch 29) quinque: SaReg.;
.'l'ermo est de cau. 1. cotte, iiarettii., 7111 Pelagli nomine insignitus exstat ap.
Grat. D. C. e. 1. 30) perclplat: CbSa 31) succedat: HCa 33) quod: Sa
33) idem; Gbc 31) et.: deesi: Sa 35) hoc; MCab: deesl: Reg. 3e) in; So
37) nunquam: Q7A 38) expressum: FGHKLaMNCSa Reg. 39) Sane noa,
qui sacra docente (iubente; Sa) scriplura monemur, ne nostrum alii demus
honorem, quoniam aposlolatuì noatro multia referenlibua innoluerat, quod
ven. fr. n. Tur. ote, : CSa Req.         40) magistrum (veneràbilem fratrem no¬

strum: Sa) W. (add.: do Cbimeleio: Reg.: do Chinuilolo Andegavenaem
episcopum electum tunc temporia Abruinconaom ; Sa), qui electua fuerat in
eplacopum Abrlcenaeneem (Abrineenaem: Reg.) et per metropolitanum
suum postea confirmatus (confirmatum: Su) qui aliquandiu tam in spiritua-
libua quam iu temporalibus ministraverat in eccleaia veatra (ìn dictam An-

Corpua iur. can.   Ed. Fiisdhcig,   T. IL
 

iudicio electus deucitur, ita etiam-''* ad aliara ecclesiam
possit transferri, praesertira quura nec sine auctoritate Ro¬
mani Pontìficis fiat cessio vel deìectio raeraorata, qui, ut
haec^ó possent, ex ilio canone metropolitanis indulsit. Unde,
si circa translationem idem fieri voluisset, quod de cessione
dixerat, et de^" Iranslatione poterat expressisse, et quod non
est sanctorum Patrum decreto sancitum superstitiosis non
est adinventionibus praesuraendura, praesertim quum non¬
nunquam^' intelhgatur prohibilura quod non invenitur con-
cessum^s*. §. 2, Sane quoniam^^ Turonensis archiepisco¬
pus electum*** Abrìcensem*i, per melropoiitanum suura
po.tlea confirraatum, in ecclesiam vestram praeter auctorita¬
tem sedis apostohcae transferre praesurapsit et in*''* epìs¬
copura consecrare, quera eiìam venerabilis fraler nosler
Rolhomagensis archiepiscopus citra madalum nostrum''^
absolvìt, et ei licentiam tribuit transeundi; praedictos*'**
archi epìscopos, qui sallem apostolicam sedem super hoc, quod
novum emcrseral, praesertim quum ìuxta*'^ canonicas sanctiones
maiores eccledastìcae causae ad sedem apostolicam sint re-
ferendae, consulere debuerunt^, a consecratione pariter^'' et
confirmatione pontificum, episcopum vero *^ ab exsecutione
pontìficahs officii*^,Bituricensìs archiepiscopus iuxta mandali
nostri tenorem suspendit. Et quamvis Udera archiepiscopi
Turonensis et Rothomagensi^ tanquara maiores plus excesserint
ìn praemissis, praefatus vero episcopus minus, utpote ilio-
rum tanquara maiorum errorem secutus, nos tamen, ìnlel¬
lecta jier literas ei per nuncios eorura'''' archiepiscoporum con¬
fessione spontanea et supplicatìone devota, veniam errori
dedìraus, quìa non ex raahgnilate, sed ex simphcilate pec-
caveruntói. Et quoniam praefatus episcopus, qui^^ ei mmus
peccaverat, e(ó3 sicut ex praemissis apparet, severius fuerat
castìgalus, ad aposiolicam sedem, licei spontanea voluntate, non
tamen sine multìs laboribus et expensis acce.isìt, reatum suum
recognoscensó* humiliter et devote, ac^» misericordìam
postulans, et iudicium non requirens: nos super facto eius
cum fralribus nostris communem traciaium habentes ei subtilHer
intuenles 5", quod, hcet sibi munus consecrationis impen-
sura^', nec prioris ecclesiae ìpsum pontificem fecerit, nec
secundae, quura ad priraara non fuerit consecratus, et ad
secundam priori"^ vinculo perdurante non potuerit canonice
consecrari, adhuc coniugaliter alteri alligatus, illud tamen
provide aliendenles, quod ei urgens necessitas, ei evidens utililas
ecclesiae vestrae, quoniam non poteratis in alìam personam
idoneam convenire, dispensationis gratiam requirebant, eì^^ de
plenitudine potesiaiis tam a vincolo prioris ecclesiae, quam a
poena suspensionis penitus absoluto, de benìgnitate "" sedis
apostohcae duxiraus concedendura, ut, priori consensu
hactenus perdurante, sìcut per liieras personarum ecclesiae
vestrae nobìs est iniimatum, Andegavensem ecclesiam tanquam
proprius ponlifex ad gloriam et laudem nominis Dei, ad honorem
et exaltationem ip.dus et ad salutem ei ulilitatem suam, et tam
cleri quam populi sìbi commìsd, studeat gubernare, ut prae-
veniente divina gratia et seguente plus prodesse velli et valeat,
quam praeesse [eie. Dat. Lat. XII. Kal. Febr. 1199.]

CAP. ULl

Episcopus, qui propria auctorilafe de sua ecclesia se tranafert ad aliam,

carebit utraque.

Idem^ Episcopo et Petro Scholastico
Maguntinensi.
Quanto personam venerabilis fralris nostri Hildesemensis

degavenaensem: So; in ecclesiam veslram: Cb Reg,) etc. ; CSa Reg. 41) Am-
bieusem: KSa: Ambrlcen.: N 42) in; deest; Codd. coli. 0. CSa Reg.
43)praeter ap.sedia mandatum: CReg.; sine mandato nostro; Sa 44)dictos:
FQIIIKLN; venerabili fratri nostro Bituricensì archiep., de quo plenam
fiduciam obtinemus (de .,. obtin.: deesl; Sa) dedimus in mandatia ut in¬
quisita super hoc (anp. boc: deesl: Cabc) plenlua veritate, ai rem gealam
taliter inveniret, tam memoratum Turonena., quam (add.: ipaum; Cabc)
Hotbom^ens. (tam ... Rothomag,: deesi; Sg) archiepiscopos : CSg Reo.
45) secundum traditiones: CbSa 46) debuissent: So 47) par.: deesi; ib.
48) memoratum vero W.: CBeg. 49) off. episcopum Buapenderot memo¬
ratum, quod iuKta mandatum noalmm fideliter adimplevit, quum sibi de
veritate negotii constitìsaet: Sa, ubi segq. cimi decretati non iam concordaiit;
nostra fretus auctoritate suapenderet, qui mandati nostri diligens exsecutor
(mandatum nostrum diligenter exsequens: Cb), super quo devotìonem eius
digna gratiarum prosequìmur actione, quum per confessionem snontaneam
eidem Bitur. archiepiscopo de verità
epìscopos et episcopum iuitta tenore:
5U) eorundem: ib. 51) peccavo rant:
deesi; Cac        M) cognoacens: HCbc

gantes: ib.          57) add.: sìt: SCb

60) odd.: aibi; C

Cap. ni.    1) Jlesiiiiiiiim ex Reg._____, __.......,. __....., .    ,

2) archiepiacopo et P.: HIKM; lìambergensi epiacopo et Petro (P.; C)
Scholast. Magunt, : G Reg. — Potthast no. 352.

7
 

negolii conslitisaet, dictoa archi-
mandati nostr! suspendit; G Reg.
ach 52) qui: deesi: Oi 53) et ;
55) ae: dsesi; CReg. 50) inda-
58) prioria: Cb Reg.          59) eo: C

;. Comp. UI. e. 3, h. t. (I, 5.)
  Page 97-98