373
 

DECRETAL. GREGOR. IX. LIB. II. TIT. XXIV. XXV. DE EXCEPTIONIBUS. e. 1-3.
 

374
 

vobis prò G. de Rossuel milite conira E. de Espinai militem
Tullensis dioecesis ab aposlolica sede coraraissa non potuit
vobii per tesles ab ipsìus G. parte productos de sortis quan-
tìlate hquere, licet de obhgatione pignoris constìtisset.
Unde expedire videtis^, quod exigatur de dicenda veritale
a partibus iuramentum, quum ex fama quasi notoriura
habeaiur, praefatura E. ex quadara terra ìpsius G. sibi
titulo pignoris oblìgata sorlera et araphus percepisse. Ne
igilur ex huìusmodì iuramenti defectu iustitìa occultata
veritate succurabat, discreiioni vestrae mandamus, qua¬
tenus, si est ita, partes ad praeslandum huiusmodi iura¬
raentura per censurara ecclesiasticam appellatione reraota
cogatis.

CAP. XXXin. 1

SI positus in dignitate allenai bona dignitalis, non valet alienatìo; et

ipsemet revocare debet,   non obstante   iuramento   de  non  revocando;

maxime, si priua iurat non alienare.   H. d. secnndum vorum Intellectum

Pano rmllanus.

Idem   Collossensi-*  Archiepiscopo  et   eius

Suffraganeis.
Intellecto iaradudum, quod carissiraus in Chrislo filìus
noster Hungariae rex illustrìs alìenaliones quasdam fecerit'
in praeiudicium regni sui et contra regis honorera, nos,
super hoc affeciione patei-na consulere cupìenles, eidera regi
dirigimus* scripta nostra, ut ahenadones praediclas, non
obstante iuraraento, si quod fecit de non revocandìs eisdera,
studeat revocare, quìa, quura teneatur, et in sua coronatìone
iuraverit efi'ain, iura regni sui et honorera coronae ilhbata
servare, illìcitura profecto fuìt, si praestitit de non revo¬
candìs alienationìbus huìusmodì iuramentura, el propterea
penitus non servandura.
 

Gregorius IX. Episcopo Cenomanensi.
Mulieri, quae in iure praestito iuramento asseruit,
virum lalem in ipsara per verba de praesentì raalriraonia-
lìter consensisse, probationes ahas non habenti, viro ab eius
Ìmpetitione per sententiam absoluto, non debes licentiam
dare cura alio raatrìraoniura contrahendi, ne auctor periurìi
videarìs, Nec hoc ei diciraus prohibendum, ne forte, si
falsum iuraverit^*, raatrimonìum contingat legiliraura ira-
pediri; sed suae conscìentiae est potius rehnquenda.

CAP, XXXV. 1
Qui iuravit servare statuta edita, et poslea per illud i
lurondo promìsit servare edenda seu poslea edita,
mento ad nevlter edita.   H. d. secimdnm veni

Idem.

Ciericus, qui iuravit, se statuta ìn ecclesia sua edita
servaturura, proraìttens per idera iuramentum, statutum,
quod postmodum subsecutum est*, fideliter observare,
licei Iransgredì non debuerat^* quod promìsit, non tenetur
ad illius observantiam ex debito praestitì iuramenti.

CAP. XXX'VI.'
Iuramentum lilla declaorinm a ludico delalum, alno iuita causa recuaari
non poteat; delalum vero a parie licite recnaatur et refertur; in actione
tamen famosa non licei reo referre. Hoc dicit, nsquo ad fi. Sane. —
g. 1. Actore nibll probante reus est absquo omni onoro absolvendus; si
vero praesumptio est prò eo, defertur reo Iuramentum vel ipai actori,
consideratis personarum et causae circumstantila.    H, d.

Idem H.^ ludici.
Iuraraentura a le partì delatura, nisi iusla de causa, non
potuit recusari, quaravis,  quod  in iudicio  a  parte partì
defertur, recusari possit lìcite ac referri; nec liceat con¬
vento faraosa actìone referre huiusraodi iusiurandura.   §. i.
 

Sane, si actor omnino in probatione defecerit, reus debet,
et si nihìl praesiiterit, obtinere; praesumptìone vero
faciente prò iUo, reo deferri potest ad ostendendara
suam innocentiara iuramenlum, nisi iudex inspectis per¬
sonarura et causae circurastantiis illud actori videat de-
ferendura.

TITULUS  XXV.
DE   EXCEPTIONIBUS.

CAP, L"

SI teatla de crimine contra eum excepto convlnoltur, vel aliae convictna

apparet, repellitur a teatlmonlo ; aed de criraine non punitur, ai non tanglt

negotium principale.

Coelestinus III.»
Denique, quod ìn dicla et* personas testiura, -{-quibus
anie iuramentum vel depodtiones nìhil obiectum fuii*, post
ailestationes publicatas posdt opponi, hoc in Romana ecclesia
de^ longa consuetudine oblìnuìsse cognoscas, ut anie iuramentum
vel depositiones et post, in dieta ei^ personas ieslium legìiìma
exceptio [ìn iurey posdt opponi. Et, Sì crimina Iestìbus
obiiciuntur, de quibus non fuerant* hactenus accusati, sed
tantum per exceptionem^ a quolibet opponuntur, probatio
utique^'' illorura" crirainura exhibenda est, antequam causa
per sententiam terrainetur, quura, sicut canonica ìnstìluta'3
declarant, testes absque ulla infamia, vel suspicione vel
raanifesta raacula in ferendo testiraonìo requirantur. Quodsi
sola [ìV;a]'3 criraina, de quibus alio terapore convicti vel
confessi fuerunt'*, testibus obiiciuntur, a testiraonìo repelh
possunt, quìa, sicut Slepbanus'^ Papa et alh Ponlifices
multi Roraani lestanlur, non est credendura contra alios
eorura'" confessioni, nìsì prius se probaverìnt ìnnocenles.
Ceterura si de criminibus ad solam exceptionem obìectas"*
testes convicti fuerint sive'^ confessi, poena ordinaria
mulctari non debenl"', quum accusatio in ipsos secundum
iuris ordinera non procedat. Sufficit ergo, si a perhibendo
testiraonìo repellantur, praesertìm ubi criraen, quod eìs
obiicitur, causam, de qua agitur, conlingere non videtur^.

CAP, IL'
icationo contra actorem, non obstat commu-
donìB replicano.

Innocentius IIL Archidiacono Richeraundiae*.
A nobis ex parte tua fuìt quaesitura, utrura ìs, qui ex-
coraraunicato in locutìone vel oralione scienter communicat,
excomraunicatura ipsura a sua possit accusalìone repeUere,
quum ille comraunioneraS huiusmodi replicet contra eum.
Nos ìgìtur inquisitioni tuae taliter responderaus, quod ìpse
ab accusalìone ilhus*' poterit removeri», quum primus a
comraunione fidelium sii exclusus, secundus vero tantum a
sacraraentorura participatione sii'" remotus.

CAP. in.!

Habena plura beneficia e

Idem Audicensi^* Episcopo.
Quura ecclesiastìcae provìsionis officium, tC"*^ q^iod
sumus, licet immeriti. Domino disponente vocali, nos iuxta
verbum Apostoli sapieniìbus ei insipientibus constituerit debìtores,
sic nos convenit perlatas ad apostolatus nostri notìtiam quae¬
stìones subtìlì ìndagalione discutere, ei eas iudido vd rationabili
mediante concordia terminare, et quas per nos non possumus,
aliis de audoriiate nostra committere diffiniendas, quod nullus ìn
conspectu sedìs apostolicae sui iuris se conqueri valeat suslinuìsse
defectum, ei nos, sìcul ex curo tenemur sollìcitudinis pasioralis
iusia ìudicare et ìustilìam diligere ddeamur.]   Pro quaesiione
 

Beo excipiente de e:
 

Tit. XXIV. Cap. xxxn. 3) Unde non ìmmerito videbatur expedire
Iustitiae, quod oxigorelur; Ebd: Unde innucre vldebamìnl eiped. iust.
quum exig.: Ea; Unde Invenire vldebam ineipedlre etc; uwtidose; Cc.

Cap. XXXin. 1) ResUiulum exComp.V. c.3. h.l.(2.1b) 2)Colocenai:
FBILbMEacd(Coloeia);                 -----        r.—^...— —..      ......... «i..,,.
 

4)d
 

0.1220. — Pollhasl no. 6318.    3) fecit : MEabc
 

C ap, XXXIV. 1) 1227—34. ~ PotOiast no. 0609. 2) iuravit: FHIKM.
Cap. XXXV. 1) 1237-34. — Pollhasl no. 9610. 2) dobeat; FQHIKLM.
Cap. XXXVL   I) 1227-34. — Poiifcoi KD. 9611.      2)nenrÌco; M.
 

eliam; Sa 8) fuerunt; BaSa; foeriol: Lue. 9) ad eolam eicepl.: BafgH
huc; Untumadaolamexc: BbcSa 10) itaque: Sb ll)eorum: Bb Lue.
12) alatuta: GOihiSa; consUtuta: Bacg Lue. 13) illa: deest eUam: Sa
14) sunt: F; sint: OK; fuerint: LMB Lue.        15) Slephanus et alll Papae

Pont. Rem.: iuc; multi teslanlur Komanae ecclesiae; Bh ; — cf. e. 3. C. XJ.
gu. 1.        16) illorum; Bbh        17) oblectls: OHIKBabcSa         18) vel; OHI

19)  possunt, quum acc. conira ipso» sec. Ius ex ordine non proc; Lue.

20) videatur: ifc.

Cap. IL 1) BesliUilum ex Comp. III. e, 1. A. f, (2, 16.) 2) 1198-1216.
ap. Potlh. non invenimus         3) excommunicalioni: Cb         4)^sua; QCabch;

ipsius: GKI.a      5) eum removere; C6      6) sìt: deesi; FBHIKCacgh.

Cap. nL 1) ResUiulum exReg. Bai. I, 39.; Comp. III. e. 2. h. t. (2,16.)
2) Laudun.: /Af7; Laudin.: F; L.: Q; Laudensi; Reg. — Lodi, — Potthast