LIBER    TERTIUS.
 

TITULUS  L
DE VITA ET HONESTATE CLERICORUM.

GAP. LI

Quum celebralur, divisus esse debol clerus a populo.
Ex concìlio Maguntìno®.
Ul laici secus altare, quando 3 sacra* mysteria celebran-
tur, iam ad vigilias quam od mìssas penìtus slare vel^ sedere
inter clericos non praesumant; sed pars ìlla, quae canceUis^
ab altari dividitur, tantum psallenlìbus pateat clericis. Ad
orandura^ vero^ et communicandum laicis el feminis, sìcul
mos est, pateant sancta sanctorura.

GAP. IL'

Ex concìlio Pictavìensi.
Clerici arma portanles et usuraru excommunicenlur.

GAP. IIL'

Presbyter habens populura debet habere clericum, qui secum cantei et in

aids hic expressis eum iuvet.

Ex concilio Maticensi^.
Ut quisque presbyter, qui plebera regit,clericura habeat,
qui secura cantei, et^ epistolam et leclionem legai, el quì
possii scholas* tenere, et admonere^ suos parochianos, ul
fihos suos ad fidem discendam mitlant ad ecclesiam, quos
ipse cura orani castitate erudiat.

CAP. IV.'

Gregorius IX,2*

Si quis ex clericis comam relaxaverit, analheraa sii.

CAP. V."

Ex concilio Carthagìnensi.

Ciericus neque coraam nutriat, neque barbarne.

CAP, VL"

Glericus nou professus, nec in eacri e exsistens, polest uiorem ducere; eed

iieruiii tondebilur, si vult gaudere privilegio clericali, vel  dispensative

tenere benuHcium.    H, d, secundum modum, qui est magis consentaneus

literae, secnndum quem ponit unum casum duntaxat.

Ex concilio Triburiensi^.
Ciericus, sì tonsura dimìssa uxorem acceperit^, qui qui¬
dem sit sìne gradn, nec raonaslerio* a parentibus Iradhus,
uxorem^ perraitlatur habere, et iterum^ tondealur, nec in
vita sua uxorem diraittere audeat.
 

Tlt. L Cap. L 1) Reslitutum ex e. i. Cmic. Turon. II. hab. ao. 567. op.
Bruns U, 226. — Ben. Ledi. IV, 273,; Burch. III, 102.; leo Dea-. U, 137,:
Lips. XXIV, 2. (Ei C. Agath.); ib. XXV, 2. (Ei C. Bomansi) Comp. L e. 1.
h.i. (3, 1.) 2)Ejt C. Africano: At 3) lao : Ben. Lee. Bnrcli. Ivo 4) sancU:
Aackl Bui. Lee. C. Turon. 5) vel aed. : ds^i; Ben. Lee. C. Turon. G) a
cancellls versus altare div-, choris tantum psall. pai. clericorum: Ben. Lee.
C. Turoìi.       7) ad adorandum : Io.       8) vero : deesi: Abcl.

Cap. IL I) e. 10. C. Pictue. hab. ao. 1079.; Lips. LII, 2.; Comp. 1. e. 2.
h. l. (3. 2.)

0 ap. III. 1) Burch. II, 66. ; Ico Decr. VL 152, ; Comp. I. e. 7. h. t. (3, 1.)
2)Macenen.: M; Manenten.: Ac; No.: At: Ns-naetemi: AablBurch. Ino; —
non exsiat in impressis, —    3) et: deest: Al   4) scholam: Burch. Ivo    5) od-

Cap. IV, l)c. 17. C. Bom. hab.ao.7Sl.: Comp. I. e. S. h. l. (S, 1.); — ef.
Disi. XXni. e. 23.       2) IX.: deest; OHIKA; tll.: F.

Cap. V. 1) e. 21. Stali, eccl. anlig. ap. Bniiis I, 146. 2) barb. radat;
Al Bicht.

Corpus Iur. can.   Ed. Friedbei-g.   T. IL
 

CAP. vn.i

Clerìcns debet tonsuram deferre,   el si non vult, potest Invitus a auo

superiore tonderl.

Alexander IH. Cantuariensi Archiepiscopo^.
Clericis (Et infra: [cf e. 5.   Ne cler. vd mon. III. 50.])
Clerici^, qui comam* nutriunl et barbara^* etìara^ inviti a'
suis archidiaconis tondeanlur.     Vestimentis eie. (cf. 5.   Ne
elei-, vel mon. HI. 50.)

CAP, VIIL'

Frequenlans monasteria monialium, el m
est, deponitur; si laicus, e

Idera in concìlio Lateranensi^.
Monasteria praelerea sanctimonialium sì quisquam cie¬
ricus sine manifesta et rationabili ^ì causa frequentare prae¬
sumpserit, per episcopum arceatur'*, el, si non destìleril, ab
officio» ecclesiastico reddatur^ immunis; si laici, excora-
raunicatìonì subdantur, et a coetu fidefiura fiant penìtus ^
ah eni.

CAP. IX.l
Episcopus potest statuere iu ecclesia certum numerum cierlcorum secun¬
dum ipsius facnilatea, qui vivant in corarauni, el cont radi eterea ad hoc
compellere; et iaios in communi vlvontea polest absolvere ab excommuni¬
calione Incnrsa propter Iniectionom manuum in aoclura.

Gregorius VII.^
Quoniam, ut ait scriplura, -Sproni sunt sensus hominùi ad
malum ab adolescentia suo, sicut ex sensuolìiale caro vergii ìn
culpam: ita vigore spiritus praecedente et subsequente divino gratìa
animus nili debet ad veniam, et remedia semper inquirere, quibus
irruentes occasiones mortis valeat declinare. Inde siquidem est,
quod ìntelligenies multa ex defeclu proprio, multa ex aliena ma¬
litia in vestris ecclesiis pervenisse, quae aut delidum in se, aut
occasìonem habeant ddmquendi, per auctorilalem aposlolicae
sedis, cui ex dispositione Domini deservimus, piout dolur ab eo,
decernimus'^, obviandum, et audoi-itulem in vobìs episcopalis officii
ad resecanda nociva ìn subdìlìs vestris et inserenila ultiia scriptis
aposlolids muniendam [duximus], recolentes quod ìn veteri Uge
praecepit Dominus, dicens: „ ignis in altari semper ardebii, quem
nulrìei sacerdos, subUcitnis mane Ugna per singulos ilies.^^
Statuimus ej-^i>, ul, facuhalibus ecclesiarum vestrarum* alque
proventibus el expensis etiam dihgenler inspectìs, certum in
eis valeatis ponere^ nuraerum clericorura, el statuere, ul
bona eorum venianl ìn coraraune*", ef' m una dorao vescan¬
iur, atque sub uno lecto dorraiant et quiescanl. Si qui" vero
contradictores exstiterint, licitum vobis sit per suspensionera
officii et beneficii, aut graviorì etiam poena, si opus fuerit,
ad hanc observantiam eos appellalione compellere non ob¬
stante.    ìndulgemus etiam, ut, si quisquam eorura^, qui

Cap. VL    l)Biirc4. vm, 97.;7coI>S(;i-, VII, 115.;Comp.Lc.e.fc,i.(3,l,)

2)  ex eadem; Ab (anteeedit can. C. Mogiintini.) — non exslal in impresu's,

3) receperit: Al 4) ad raonasteriura: laici; ad mon. aliquod: fiurcA./e. i*
ó) si uxorem habere permlltllur, iterum londori cogatur, neo in vila eua
tonsuram negligere audeat: Burch. Ico       C) interim: Ab.

Cap, VII, 1) App. XXVU, 4.; Lips. XIV, 4.; Cass, XXIV, 4,; Bamb.
XIV, 4. ; Comp. I. e. 6, «e clef. vel mon. (3. ali.) 2) 1169—81. 3) serba
C. Agalli, cf. Disi. xxm. e. 22. 4) comas: B 5)elbarb.: deesl: FGHIK
ColL citt.      6) et.; deest: R      7) invitis; P.

Cap. vm. 1) e. 11. (Ups. e. 18.) C, Later. m. (1179.); Cass. X, 2.;
Comp. I. e. 8. h. i. (3,1.) 2) Add. : P. C. Glorici in sacris : A - cf. e. i. de
exc. prael (5, 31.) 3) necessaria: Cone. 4) add.: sive per praeposl-
inm saura: B        5) boneficio: P; a ben.: R Conc.        3) habeaiur: Ji

7) prorsus: Conc.

Cap. IX. 1) Jiesti'tuium ex Comp. I. e. 10. li. i. (3,1.) 2) IX.; FGH;
vm. : A recU : — 1187. — Jaffè iio. 10013. 3) decrevlmus : Abc 4) vosi, :
eisfai; FGHJK    5) ìraponei-e: Aal     6) communione; ib,    7) el; ecsiaf; G

8) qui: deesi; Al      3) eor,; deesf; Ab.

29