DECRETAL. GREGOR. ÌX. LIB. III. TIT. XIII, DE REBUS ECCLESIAE etc, e.
51i
Prie i ecclesiae donare non possunt, et qni ab eìs reoi-
piun -, et perdunt omnia, quao ab ecclesia alias legitirae
secundum unum intoUeetum, qui salis placet.
Ex eodem'.
ae pelunt a regibus, et horrendae cupidì¬
tatis impuisu egeniium substantiam rapiunt, irrita habeantur
quae obtinent, el a communione ecdesìae, cuius facultatem
auferre^ cupiunt, excludantur,
GAP. m.'
Ilector eccleaiae, quì dal ecclesiae rem dnplae aestimatìonis, servos
ecclesiae manumìttere potest; ipae taraen manumìsaua et eius posteri erunt
aub patrocinio eccleaiae. Ita communiter aummatur, tamen non placet
Panorm. id, quod dicitur de aestìmalione.
Ex concìlio Toletano,
Consensus totius concilii diffinivìt^ ul^* sacerdotes*,
qui auts aliquid*** ecclesiae suae' rehnquunt, aut nihil
habentes aliqua Iamen praedia vel^ farailias ecclesiis suis
acquirunt^, hceat ilhs'" ahquos de farailia" eiusdera ecde¬
sìae manumìttere ìuxta rei collatae raodura, quera antiqui
canones decreverunl, ita, ut cura pecuho et poslerilate sua
ingenui sub patrocinio ecclesiae maneanl, utihlales ìnìunctas
sibi iuxta quod poterunt'2* prosequenles.
Si praelalns
Ex eodem'.
Epìscopi, quì nihil ex proprio suo ecclesiae Christi ^
conferunt, [hanc divinam senlentiam meiuani et] liberos ex
farauhs^ ecclesiae ad conderanationem suam facere non
praesumant. Impiura est enira, ul qui res suas ecclesiae*
Christi non attulerilS daranura inferat et ius ecdesìae alienare
intendat. Tales igitur liberos"'' successor episcopus absque
alìqua opposilione ad ius ecclesiae revocabil, [quia eas non
aequitas, sed improbiias absohit.]
CAP. V.i
Bea ecclesiae alienarì non debent.
Ex concìlio apud Silvanectira.
Nulli Uceat^ alienare rem immobilem ecciesiae suae^,
sive domum sìve agrura, sive horium sìve ruslicum mancipium
[vel panes civiles,]* neque credìiorìbus specialìs^ hypolhecae
tìtulo obhgare. Ahenalionìs antera verbura continet^ con-
ditionera^, donationera, venditionem^, permutationem et
emphyleusis^ perpetuura contractum. Unde'*> omnes
[omnino] sacerdotes ab" huiusmodi ahenalione abslineant,
poenas limentes, quas Leonina constìtutìo'^ comminatur.
CAP, VL'
Alienatìo de rebus ecclesiae facta non tenet, el alienaloies, niei rem,
restituant, escommunicantur, el quilibet clerlcua potest conlradicere, et
allegatur.
Syraraachus Papa^,
Si quis presbyterorum, diaconorura seu defensorum
Tit. xm. Cap. n. 1) ef. Conc. Arvem. (635.) e. i.; Conc. Meld. (845.)
c,40,; — Comp. L e. 2. A. f. (3,11.); Biii'cA. XVI, 36.; leo Becr. XVI, 37.-, Uiis.
XVI, 9. 2) auferri; Aacl.
C ap. ni. 1) jJesiiiiiiiini ea e. 69. Conc. Tolet IV. hab. ao. 633, op. Bruns
I, 240. ; — Comp. 1. e. 3. ft. i. {3,11.) ; B«rch. in, 177. (ex C. Tolet V. e. 69.)
/M nec!-. Ili, 288.; i^s. XVI, 16. (exC. Tolet. V.) 2) diffiniunt: iti 8)ut;
deesi; GHIK 4) sacerdoUbus: Jv. Cont Bóhm. 5) aut: deest; LbH
e\ aliq.: deest: FOHIKLa; res suae: Colt citt. 7) suae: deest: A orig.
3) aut: Abc orig. d) conqnirunt: Colt dtt. oiig. 10) eis; F; deeat: In.
Coat Bòhm. ll)famil:is: Colt citt. orig. 12) polnerint : IKNÀacP orig. ;
poterint: FGH.
Cap. rv. 1) Resiitutuim ez e. 63. eiusdem Concilii. — Comp. I. e. 5. h. t.
(3, 11.); Bui-ch. ni, 189.; Ivo Decr. Ili, 249,; — cf. e. 39, C. XU. qu. 2.
2) Christi: deesi; jli 3) famiiiie; Colt citt. orig. 4) ecclesiis: orig.
5)coulnlerit; CoU. citi.; coniulit: orig. 6) libertos: OS Burch. Iv. oiig.
Cap. V. 1) iiesii'i«f«in ex Noe. Ylf. e. 1. ap. lut; — Comp. Le. 4. ft. i.
<3,11.); Beg. 1,372.; Rmch. II, 164.; Ivo Deci-. Ili, 183.; i^S. XVI, 11-; —
cf. Ansegis. Capp. Il, 29. — imcuirfalsae itiscripi. Burch. esf. 2) licet: Ab
3) suae: deesi; Coli. ciit. Int 4) vel,,. civ.; deest eUam: Burch. le.
5) epecialitcr: P; speciali vel generali; lat 6) contineal: G CoU. citt.
7) condictionem; P; dessi: Iv. lui., iure quidem, quum a Beginonis et
Burchardilibrariis pio: y^nàìtìonem mendose scriptum sit. 3) vend,: deesf;
AP Reg. Burch. 9) emphyteuseos: Beg. Burcli. leo lui. ; emphyteolicum: P
10) Sed: Colt citi. pr. Ab (et); - lui 11) ab: deesi; Iv. 12) Leoniana:
AiFReg. Burch.; — cf. L 14. Cod.deSS. ecct (1, 2.)
Cap. VI. 1) ResUtuium ex Comp. I. e. 6. ft. t (3,11.); Lips. XVI, IO.
S) Cotte. Rolli. III. ei VI. sub Symmat^o haMoium constitutiones in com-
3) subscripail: P 4) prospexerit: OlLNAbckF; pro-
,-------- curam: Abl G) quisquam neglexerit; AP ,
Ed. Fnedhcrg. T. n.
"1 redactae.
spexil: HAI l
Corpus lui
alienanti praedium ecclesiae subscripserìt^, quo iratus Deus
animas percutit analhemate ferialur, servata, quam prae¬
misìmus, in olienatorem vindìcta; nisi forte et alienator, dum
repetii, el qui acceperit celeri resiìtutione sìbì prospexerint**.
Quod si minore^ animae suae cura remedium oblalura forte
neglexerìnl'', praeter'' poenam, super hoc adscrìptam, con¬
feclum exinde docuraentura viribus, quamvìs ab initio nullas
habuerit, vacuetur. Sed etiara Iicet°* quibuscunque eccle¬
siasticis personis vocera conlradìciionis offerre, et^ ut cura
fructibus possint alienala reposcere, et ecclesiastica auclori¬
tate fulciri. Huius autem constìtuti legem in apostolica tantum
volumus sede servari, universis ecclesiis per prodncias quae pro¬
posito religionis convenire rectores earum dderini^" more servato.
Alexander III. Vigoriensi^* Episcopo.
Ad aures^ (Et infra:) Illas vero terras, quae de silvis ex-
slirpalae sunt arabiles factae, eis* hereditarìo iure poteris
concedere sub annuo censu lenendas, a quibus ipsas suo^
vel parentura suorura labore consiiterii fuìsse exstirpatas;
nisi forte tunc'^ alìis possint' ad raaiorem tuae ecclesiae
ulilitatem cum eodem labore et onere^* conferri.
CAP. VIIL'
Iurans non alionai-e bona ecclesiae
mensa, vel ea, de quìbus dubilatui
ad i. PoseesBlones. Abbaa, - (Poe
minus ntiles prò utilioribusde oonse:
vel alienare. ìl. d.
alienare ea, quae sunt de
mensa. Hoc dicit, usque
;) Posaeasiones ecclesiae
capituli potest episcopus permutare
Coelestinus III. Ravennatensi Archiepiscopo^.
Ul super aliqua \repodtae quaestìonis dubietas apostolicae
sedis providentia enodelur. Romano ecclesìa, cui licet immeriti
praesidemus, dngulorum consultationibus consuedt^ respondere.
Sane quaesivisti a nobìs, si possessiones sive redìtus re-
galiura decimationum, et ahunde ex* cerlis locis pro-
venientes,. quos praedecessor Iuus bonae memoriae, quousque
diera clausit extreraura, ad raanus suas lenuit, el in proprium
usum excepiló vel expendit^*, nec ahis' infeudavil, de
mensa sua^ sìnl archiepiscopi inlelligendi, et^ de eis, quum
ex sacramento fidehtatis tenearis^"* apostohcae sedi nihil
ahenare, contractus alienalionìs cuiuslibet possii intervenire.
Tuae ergo inquisitioni praesentì pagina tahter" responde¬
mus, quod, sive inlelliganlur'^ de mensa sìve non, ul non
alìenenlur, consultìus existìraamus'S. Possessiones vero,
quae ecclesiae tuae minus sunt^* utiles, prò ahis «lilìoribus ^^
de fratrum luorum et"" sanioris partis capìluli consiho el
assensu alienandi seu commutandi liberam" concedimus
facultatem. [Quaesivisti etc. (cf. e. i. de usu et auct. pali. I. 8.)
jDai.18 Lat. Ao. IH. 1193.]
CAP. IX.l
Canonicus praedium eccleaiae perpetuo locare non polest.
Idem Exonensi^ episcopo.
Ad audìentiam^ nosiram noveris* pervenisse, quod
quidam de canonìcis Exonensis ecclesiae, quaedara praedia
7) super ea poenarum genera, quae (qua: Ab) superius lenentur adscripta,
centra fas, si quod praeceptum (coeplura: jU; inceptum: P) fuerit (fuit; jib)
documentura, universis viribus suis {deest; AbP), quaravis ab initio nullas
(deesi; P) vlree babuerll, effoetetur (efi'eretur; i.,- add.; i. e. evacuabilur;
Ak): AP 8) lioeat: F6H1KAF 9) offerre, et ecclesìaslica aucloritate
r._,_-_, -._ ....----- fructibus poasit (possint: jt) allenata reposcere: AP
10) r
nvider
: Ab.
Cap, vn. 1)
)t infra
guae solummodo exstant: Ai&cl ex App. XXIX, 2. in hunc locìim sunt trims-
lata. Ak add.; meli. e. Meminimus, ^od exCass.XHVU, 2. (Wigor. ep. P. C.:
Meminimus) desumpiumtóderipotesi, ita ut integra clausula quaerenda sit in
c.3, ^ui'dei'. (4, 6.) 4) eis: deesf: Aai 5) suorum: 0 6) Inno: add.
a Ragm. 7) possent; A 3) honore: FHIKMAbcOB.
Cap. THL l)Jie3Ìii«tBmea;efÌ6.aiiei. CMM. (3, 9,); Comp. U. e. 1. h. t.
(3, 10.) 2) Ravennati: BacSa; —Jaffé no. 10442, 3) convenit: Bb
4) de; Sa 5) espendit: Bb 6) vel esp.: deesi; Codd. coli o, BSa 7) add.:
aliquibus: So 8) sua: deest; BbSa 9) el si obnoxius tenearis de eis: Bb
10) teneatur: FHIK; teneatur (tenearis: JJbc) ap. aedi (ab ap. aede: Bbc)
nibilorainus causa eubiectlonls contractus possit eie.: B; teneatur posses¬
siones ecclesiae salvae et indemnes cuslodire coutractua ; Sa 11) igilur ,, ,
duximus reapondendum: BSa 12) Intenigatnr: SabffftSo; intolligìtur; Bc
13) aestlmamus : Bghi 14) esEÌstunl : BSa 15) lille, quae ipel eceleBìae
euntutiliores: ib. 16) vel: FBEIKLN 17) tibi liber.: Sa 13)mibscr.
dedimus ex Lue. ap. Rai. Ili, 374.
Cap. IX. 1) Resiiiutum ex Alan. 1. (3, 9.); Cmp. H. e. 2. /t. i, (3.^10.)
)1191-;
- /a#e>i
8) a:
4)m
:ritis: Coni.
|