637
 

DECRETAL. GREGOR. IX. LIB. III. TIT. XLI. DE CELEBRATIONE etc. e.
 

638
 

I partem
 

Domini quasi abiectus^ elegeri   lab la

optimam elegerunt, .ledenles a l }   I    D             n \l   -ia, ul m

lege dus ìugiler medilenUu-, li// I I a Pa l l } ulchriiu-
dinem proeferenies :  eam   in          /            I n           lligeniiain

scriplurarum-,^ ut non solum pa I / nje e poss panem, sed
profectis^  etiam  cibimi  solidi                a e   a        I s solvere

dìfficilium quaeslionum Verum, quonìam in prìmalu Apostolorum
princìpis aiMstolicae sedis magisterium recognoscens, ad eam
credis maiores causas ecclesiae referendas: consultalìonibus tuis,
quas non- ob commodum ulililalis lerrenae, quum civilem non
contineant quaestionem, sed- animarum profeclum, ul videlicet in
lucem prodeant obscurae scripturae, novimus te novisse libenter,
quod nohis inspirai Dominus re.ipondemus. Quaesivisti siquidem,
quis-'' formae verborura, quam ipse Christus expressìt, quum
in corpus et sanguinem suum panera Iranssubstanliavit et
vinura, illud in canone raissae, quo ecclesìa utìlur generalìs,
adiecerii, quod nullus Evangelìstarum legilur expressisse.
Ouum enim in evangeho sìc legatur''.- „Accipiens calìcem,
gratias agens^ benedixii, et dedit discipuUs suìs, dicens:
bìbite ex hoc oranes; hic est enim sanguis meus novi testa¬
menti, qui prò vobis, et prò raullis aliis effundetur-"' in
remìssionera peccatorum:" in canone missae sermo iste,
videlicet,,mysleriura" fidei," verbìs ipsis"* ìnterposilus in¬
venitur. Unde quura non'' Evangelista Christum hoc
dixisse testetur, moreris non moilirinu et rairarìs, quod aliquis
asseverare lentaverit, eum .-ihquid plus dixisse, quara aliquis
Evangelislarum asseveret, Veruin, si formara ipsius canonis
inspicias diligenter, praeter hoc, de quo tua fraternitas re¬
quisivit, alia duo, videlicet: „clevatìs ocuhs in coelura"i-
et „aelerni testaraenli," poteris in ipso canone reperire,
quae in textu evangehco non leguntur. Sane multa tara de
verbis quara de'^ factis dorainicis invenimus ab Evangelislis
omissa'■!, quae Apostoli vel supplevisse verbo, vel facto ex¬
pressisse leguntur. Paulus enim in actibus Apostolorum sic
ait'^: „Meminisse vos oportet verbi Domini lesu, quì dixit"':
bealius est magis^''* dare quam accipere." Haec'^ nullus
quatuor'-' Evangehslarum descripsit. Nullus etiam horum-"
expressìt, quod Paulus de Chrislo ad Corinthios scribens
ait: „Visus est plus quam quingentìs fralribus simul, deinde
visus est lacobo^'; novissime autem, tanquara abortivo,
visus est et mihi," Ipsì eliara Evangehstae rautuo ìnter se
supplevisse leguniur quae ab eorura ahquo vel ahquibus
sunt oraissa. Unde quum tres Evangehstae posuerinf-^-:
„hoc--' est corpus meum," solus Lucas adiecit: „quod prò
vobis Iradelur," et quura Matthaeus et Marcus dicanl: „pro
multis, Lucas dicit: prò vobis." Matthaeus aulem: „in
remissionem peccatorum," adiunxit--*. Ceterura ea, quae
.idduntur in canone raissae, possunt ex ahis locis evangehi
comprobari. Ioannes enira suscitationemLazarì describens--'',
lesum sursura oculos levasse asserii^'', el dixisse: „Paler,
gratias ago tibì, quoniam audistì^'' rae." \Alibi etìam idem
dicìt: ,,Uacc tiiculus esi lesns, el sublcvaiis oculìs in coelum
dixit: i'aler, darifica filìum linim.^' Si lune igitur in coelura
oculos levavit ad Pairem, quum ad corpus exanirae animam
Larari revocavit^a», probabilius esse -idetur, quod lune
oculos Icvaveril ad Patrem in coelura^^, quura panem et
vinura in corpus et sanguinem proprium commutavit. Cete-
rum, sicut superius est expressura, quura ìn textu evangelico
„novi lestaraentì" ponalur, hic interponìtur: „et aeterni."
Nara veius testaraentum, quod hircorura et vitulorum fuit
sanguine dedicatum, teraporalia promiltebat: novum aulem,
quod est Christi sanguine consecratura, promittit aeterna.
Et ideo testaraentum illud fuit vetus et transìtorìum; hoc
autera novura est el aeternum. Vel, ut ulamur aha ratione,
unde novum, id est uliiraura, esse describitur,inde aeiernum,
id est perpetuum, comprobatur, Novìssiraura etenim homi¬
nis testaraentum iraraobile perseverai, quìa leslatoris obitu
confirmalur; iuxta quod Apostolus testaraentum in raorte ^u
 

Tìt, XLL Cap, VL 3)electus: Cad 4)proveetie: Cbd fi) quae
.sii forma verborura . .. quum Ulud in canone missae: CbReg. 3) et
Malth. XXVI, 27.         7) egit.: Reg.         8) tundetur; Cadgh         9) mìniste¬

rium: Ciid        10)il)eius; Oi         11) non; deesi; Clteg.        12)coelie: Co;

i-oeios:   Ch        13) de;   ileesi:  Cad         14) dimìssa:  Cadh       16) cf. Aet

XX. as. JO) quoniam ipse dixit: CBeg. 17) mug.: exsiai! FHK IH) hoc:
Cab        19) I. Cor. XV, G.         20) eorundem; Cui;  eorum; Cd        21) ot

ine: n        22) pofiierunt: CnbdCont Bóhm.        23) Jfa/tJi, XXVI, 20.; Marc.

XIV, 22,;   Lue XXII, 19.        24) iniunxìl: Ch:  adiungìt:  Reg.        Bó) de-

scripturiiK: Clic/. 20) Ioan. Xl, il. 27) exaudìvìsti: LaN 28) revocabat:
FGHIK Big.: anima. .. revocahalur; Cadh 23) coelis: Cadh 30) mortuis;
CbReg.; —cf. Hebr. IV, 17. 31)valeret: Cbgh ; vslere: Beg. 32)quod: Ch
33) et: Ciibd        34) Ideoque: C'id; — cf. Bebr. IX, J5.        35) remissionem:

Cadah         3G)psl; deesl: Cgh        57) en.: deest; Reg.         38) ld est: deesf;
 

asserii confirraatum, alioquin non valet^', dum vixerit
qui3a testatur. Praeterea non solura scriplura, sed etiams-'
promissio dicilur leslamenlura, iuxla quod Apostolus ipse
scribit: „Ideo-'^ novi lestaraentì raediator est, ul reprorais-
sionem^-' accipiant qui vocali sunt hereditatis aeternae." Sic
ergointenigi debet quod in ipso canone reperitur: „Hice5t^
enira^' sanguis meus novi et aeterni testaraenli," id est-''^,
novae ac aeternae proraissìonis, sciUcet confirraator, sicut
Dorainus repromittit-*^: „Qui raanducat," inquiens, „carnem
raeara, el sanguinem meum bibìt, habet vilara aeternara."
Ex eo autera verbo, de quo movii tua fraternitas quaestio-
nera, videhcet „raysteriumi'' fidei," munimenlura erroris
quidam trahere putaverunl, dicenles, in sacraraento altarìs
non esse corporis" Christi el sanguinis verìtatem, sed ima¬
ginem tantum, et speciera et figuram, prò co, quod scriptura
inierdum coraraeraoral■'-, id, quod in altari suscipilur, esse
sacramentura, et in)'slerium el exeraplum. Sed lales ex eo
laqueum erroris incurrunl, quod nec aucloritates^s scripturae
convenienter inielligunt**, nec sacraraenta Deì^^ suscìpìunt
reverenter, scripturas et vìrtuiem Dd parìier nescienies. Si
enira ideo, quia figura est sacraraentura altaris, veritas esse
negatur, ergo nec raors, nec resurrectio Christi, quura
figura sit, verilas est credenda, sìquìdem mortera el resur-
rectionem Christi similitudinem et iraaginera esse Aposto-
tus*i' raanifestal: „Chrislus," inquiens, „raortuus est prò
dehctis noslris, et resurrexit propter ìusiìficationem no¬
stram." Apostolorum eliam princeps Petrus sic ìn epìstola
sua^^ scribit''^: „Christus passus est prò nobìs, relinquens
vobis exemplum, ul sequaraini vestigia eius." Si ergo tam
mors Christi quam eius resurrectio est'^ exemplura, ut el
nos, peccalo raortui, iustitiae iam^' vivamus. Ouare, sì non
fuit51* verilas, quia fuit exemplura; ergo nec vere raorluus
full Christus*'^, nec vere a mortuis resurrexit. Sed absit a
fidehura cordibus error iste"-', quura Prophela de ipso-'-'
testetur, quod vere-''J languores noslros ipse lulit, el dolores
nostros ipse portavit. Dicitur taraen mysleriura fidei, quo¬
niam et aliud ibì^ creditur quam cernatur, el aliud cernilur,
quam credatur. Cernìtur ^lim species panis et vini, el cre¬
ditur veritas carnis el sanguinis Chrislì^', ac virtus unìtatis
el caritatis. + Quod^ autem mysierium fidd dicitur ìn hoc loco,
alibi secundum Ioannem spiritus el dta nari-alur. Nam spirìtus
est mysierium ìuxta ìllud: ,,Hlera occidit, spìiilas autem vioi-
ficat;" fides auiem est vita, secundum quod legìtur: ,,Iustus
meus ex fide rivil, propler quod ìpse Dominus dicìt: Verba, quae
loculus snm vobis, spìriius ei vila suni."- Distinguendura est
taraen sublihter inter tria, quae sunt in hoc sacramento
discreta, videlicet formara^-' visibilera, verìtatem corporis,
el virlulera spirilualera. Forma est*»" panis et vini, veritas
carnis el sanguinis, virtus unilalis el caritatis. Priraum est
sacraraentura, et non res. Secundura est sacraraenium et
res. Tertìura est"' res et non sacramentum. Sed priraum
est sacramentum geminae rei. Secundura autem est^^^ sacra¬
mentum unius, et alterius res exsistit. Tertium''-' vero esfj'
res gemini sacramenti. Crediraus igitur"-', quod forraara
verborum, sicut in canone reperitur, el a Chrislo Apostoli,
et ab ipsis eorum acceperint^" successores. Nam, sìcut
superius est expressum, multa de verbìs et factìs dominìcis ab
Erangelìstis omìssii, et sermonibus siippleveriint Aposlolì ei operi¬
bus expresseruni. §. i. Quaesivistì etìam, utrura aqua cum
vino in sanguinera convertatur6'. Super hoci-s autera opinìo-
nes apud scholasticos varianlur. Aliquibus enira videlur,
quod, quura de laiere Christì duo praecipua''9 fluxerinl'"
sacramenta, rederaptìonis in sanguine, ac regeneratìonis in
aqua, in illa"' duo, vinum et aqua, quae coraraiscenlur in
calice, divina virtute raulanlur, ul in hoc sacramento piene'^
sii veritas et figura. Alii vero tenent, quod aqua cura vino
Iranssubstantialur ìn sanguinem, quura ìn vìnum transeat
mixla'3 vino, licet physici contrariura asseverent, qui aquam
 

FGHIKMCReg. 39) repromisit: FGHNCb 40) minieterium; C 41) corpus:
Cad 42) commemoret: Beg. 43) auctoritatem; Ci 44) inleillganl: Cad
45) Del: deest: Cadh          40) cf. I. Cor. XV, 3.          47) cf. I, Peir. II, 21.

43) scripsìt: Cb 40) est: rfeesi; Cad flO)ìara! deest: Cadgh 51) fuerit:
FHMC 531 Cbr.: deesi; Gii .i3)ìpse; Cadgh 64) ipse propheta de
Chrislo; CiJ>ghBeg.; — i^,lsa.l.Ul,li. 55) qui vero: La; quia vere: LbX
.56) ibi: deest; Cg; ibi. .. aliud: deesi; Cah          57) Cbr,: deest; C Rtg.

5,S) Quoniam; Cad 99) forraa visibilis, veritas . ,. virtus spiritualis: Cb Beg.
CO) est; deesf; ib. 61) est; deest; FReg. 32) est; derst; CReg.; secun¬
dura unius;  tertium est gemini sacramenti et alterius res exeistit:  Cli

63) tert____sacr.: deesi; Cb      64) est; deesi; Heg.      66) ergo: C     06) ai-

eipiunt; M; acceperunt: Cab 07) coramutalur: Cad C3) haec: ib.
69) praecipue: Cabgh 70) fluseruut: Cabd Reg. 71) alla: Cli 72) plenius
sint:  Cg;  piene slnl:  Cbdh;  plenae sint; Re//,       73) aqua mista; OLb