1063
 

SEXTI DECRETAL. LIB. III. TIT. XXIV. DE CLERICI VEL etc. e. i.
 

lOlì-t
 

praesentium experimenla teraporum manifeste declarant,
dum suìs finibus non conlenti nituntur in vetitum, ad iUicìta
frena relaxant, nec prudenter attendunt, quam sìt eìs in
clerìcos ecclesiastìcasve personas et bona interdìcta potestas,
ecclesiarum praelatis, ecclesiis, ecclesiastìcìs que personis re¬
gularibus et saecularibus imponunt onera gravìa, ipsosque
tallìant, et eìs collectas imponunt, ab ìpsis suorum proven¬
tuum vel bonorum dimidiam decimam, seu vicesimam, vel
quamvìs aliara portìonem aut quotam exigunt et extorquent,
eosque molìuntur multifarìe subiicere servìtuti, suaeque sub-
raìttere dìlioni, et, (quod dolenier^ referimus,) nonnulli ec¬
clesiarura praelatì ecclesiastìcaeque personae, trepìdantes
ubi trepìdandumnon est, tran sì toriam pacem quaerentes, plus
tìmentes maiestatem temporalem offendere quam aeternara,
talìura abusìbus non tam temerarie quam improvìde acquie-
scunt, sedis apostolicae auctoritate seu hcentia non obtenta.
5. i, Nos igitur, talibus iniquis aclìbus obviare volentes, de
fralrum nostrorum Consilio apostolica auctoritate statuimus,
quod, quicunque praelatì ecclesiastìcaeque personae, religio¬
sae vet saeculares quorumcunque ordinum, conditionis seu
status '', collectas vel tatUas, de ci mam, vices imam seu centesi¬
mam suorum^ et ecclesiarum proventuum vel bonorum laids
solverint vel promiserìni, vel se soluluros consenserint, aut
quamvìs alìam quantiiatem, portìonera aut quotam ipsorum
proventuura vel bonorum aestimatìonis ^ vel valoris ipsorum,
sub adiutoriì, mutui, subventionis, subsidii vel doni nomine,
seu quovìs alio titulo, modo vel quaesìto colore absque
auctoritate sedis eiusdera, nec non ìmperatores, reges seu
principes, duces, comìtes vel barones, potestates, capìtanei,
veH* officìales vel rectores, quocunque nomine censeantur,
civilalura, castrorum seu quorumcunque locorum, constituto-
rura ubìhbet, et quivis ahi cuiuscunque praeerainentiae, con¬
ditionis et status, quì taha imposuerìnt, exegerint vel re¬
ceperint, aut^ apud aedes sacras deposita" ecclesiarura vel
ecclesiasticarum personarum ubìhbet arrestaverint, saìsì-
verint seu occupare praesurapserinl, vel arrestar!, saisiri aut
occupari mandaverìnt, aut occupata, saisìta sene arrestata
receperint, nec non omnes, qui scienter dederìnt in prae¬
dictis auxiliura, consihura vel favorem publìce vel occulte, eo
ipso sententìam excomraunicationis incurrant. Universìtates
quoque, quae ìn his culpabiles fuerint, ecclesiastico supponi¬
mus interdìcto, praelatis et personis ecclesiasticis supra
dìctìs ìn virtute obedientìae, et sub depositìonis poena
dìstricte mandantes, ut tahbus absque expressa licentia
dictae sedis nullatenus acquiescant, quodque praetextu cu¬
iuscunque obligatìonis^, promìssionis et confessìonis8, facla-
rum hactenus vel faciendarum ìn antea, priusquam huius¬
modi consliiulio, prohibitio seu praeceptum ad notitìara
ìpsorum pervenerint, nìl solvant, nec supra dictì saeculares
quoquo modo recipiant. Et sì solverint, vel praedicti re¬
ceperìnt, excommunicationisy sententìam incidant ipso facto,
A supra dìciìs autem excommunicationum** et interdicti sen¬
tentiis nullus absolvi valeat, praeterquam in mortìs artìculo,
absque sedis apostolicae auctoritate et Hcentia speciah,
cjuum noslrae intentionis exsìsiat, tam horrendum saecula¬
rìura poteslatum ab usura nullatenus sub dissimulatione
transire. §. 2. Non obsiantibus quibuscunque privìlegiìs,
sub quibuscunque tenoribus, formis seu modis aut verbo-
rum conceptione, concessis ìmperatorìbus, regibus et aliìs
supra dìctìs, quae contra praemissa ìn nullo volumus alicui
vel aliquibus suffragari.
 

■lasticum do iure vel do conauetudine pertinent, llleraa a sede apostolica

impeirari, voi super ipaia coram ordìnarìia vel delegatìs eccleaiasticis Utigari.

Ioann. Andr,

Idem.
Quonìam, ut inleUeximus,  quorundam iustitiarìorum.
 

ballivonim ìudicumve saecularium ac teraporalium domìno-
rura ìn quibusdam partìbus praesumptuosa temeritas sìc ex-
crevit, ut ìn terris eorum sive dislrìclìbus literas apostolicas
impetrantes, vel ad iudices ordìnarios ecclesìasticos recur¬
rentes super causìs, negotiis seu quaestionibus, quae ratìone '
personarum aut rerura de iure aut antiqua consuetudine ad
forum ecclesiastìcura^ pertinent, obtìnere non possunt ìn eis
per eosdera ordìnarios iudìces vel aposlolicas hteras iustitiae
compleraentum, quin potìus super ìllìs recurrere ad iudicium
saeculare, vel a hte', causa seu quaestìone desìstere com¬
pelluntur*: nos, iustitiam nostrara et ecclesiae sponsae
nostrae nolentes negligere, qui alìos in sua iustitìa confove¬
mus, statuimus districtius ìnnibendo5',ne quis impetratores
literarura nostrarum, vel alios ìn foro*" ' ecclesiastico delegato
seu ordinario litigantes seu hligare volentes, sìve ambae
partes hoc voluerint sive una, super causìs ecclesiastìcìs, sìve
quae ad forum ecclesiasticum ratìone personarum, negolio¬
rum vel rerum, de iure vel de antiqua consuetudine pertìnere
noscuntur, per' se vel per alium ad desistendum, vel ìn foro
saeculari de quaestionibus huiusraodi litìgandum pereorun-
dem^ iudicum ecclesiaslicorum vel irapetrantìum aut litigan¬
tìum, seu volenlìura hligare, aut propìnquorum ipsorum seu
rerum illorum, aut ecclesiarum suarum etìam captìonem,
modisve aliis quibuscunque compellat, seu corapellì faciat
vel procuret, nec per se aliosve irapediat, quo minus coram
iudìcìbus ecclesiasticis, delegatìs seu ordinariis querelantes
de causis, quae, ut praeraissura esl, ad cognitionem pertìnent
eorundem, possint lìbere iustiliam obtinere, nec ad praedicta
facienda det auxìhura, consihum vel favorem. Sì quìs vero
contra praesumpserit^: excommunicatìoni se ipso facto no¬
veri! subiacere, a qua, nìsi tam iudici, cuìus cognitio fuerìt
impedita vel iurisdictio usurpata, quara parli, quae turbala
ìn prosecutìone fuerìt sui ìuris, de ìniurìa, daranis, expensis ^^
et interesse prius per eundem integre fuerit satìs factum,
nuUatenus absolvatur.

CAP. V.

Domini temporales, prohlbentea aubdltia,  ne cum poraonis ecclesiasticis

contrahant, vel oommunia obsequia oihihoant. Ipso facto oxcommunica-

tionom incurrunl.   II. d. Dom.

Idem.
Eos, quì, temporale dorainium obtìnentes, suìs subdìtis,
ne praelatis aut clerìcìs seu personis ecclesiasticis quìcquam
vendant, aut emani aliquid ab eisdem, neque ipsis bladum
molanl, coquant panem, aut aha obsequia exhibere prae¬
sumant, aliquando ìnterdicunt, quum talìa ìn derogatìonera
libertatìs ecclesiastìcae praesumantur, eo ipso excoramunìca¬
tionis sententiae decerniraus subiacere.
 

TITULUS  XXIV.

DE CLERICI VEL  MONACHI  SAECULARIBUS

NEGOTIIS   SE  IMMISCEANT.

CAP. I.

Capitulum anper Specula, prohibens audientiam legum voi phyalcae, non

includit parochìales ecclesias habentes, nisi sìnt plebanlae, habentes sub

se capeUas, ìn quibus clerici perpetuo Instiluantur.    II. d, Domìn.

Bonifacius Vili.
Statutum felicis recordatìonis Honorii Papae III.^ prae¬
decessoris nostri, quod decanis, archidiaconis, praepositis,
plebanis, cantorìbus et alììs clericis, habentibus personatus,
audire leges vel pbysicam interdicit, ad eos, qui parochìales
ecclesias obtinere noscuntur, pìae^ memoriae Clementis
Papae IV.* praedecessoris nostri vesiigiis inhaerentes, de¬
claramus praesentis constitutionis oraculo ratione ecclesia-
rum huiusmodi non extendi, nìsì eaedem ecclesiae fuerint
plebanìae sub se capellas habentes, ìn quìbus instìtuanlur
 

no. LXXXIX.  Cod. Monac. lat, no. 5540. fol. 2v. Potthast [ bat; Habito cum fratribus nostris. —Loonn. Andr. Ln Cod.

no. 24291.        b) slatuum; Cod. Mon. orig.        e) vel; orig.           L. no. XLIX, exsiot seqq. Gregorìì IX, Const., quam Clemens

Tit. XXIV.   Cap. 1,    a) quam non habemus, ,.. el indpìe- [ solummodo renovasse ddetur: Habito [cum] fratribus noslris con-
 

TIl. xxm. Cap. m. 1) dolenles; ADF 2) suarum: AC 3) eiisti-
matlonls: AEF 4) vel: diesi: ADEF Cod. Monac. eit orig. 5) a,ut:d^est:
AF 6)deposilaa; 0; depoaitam; F T) oblationis: DB Cod. Monac. cit
orig.          8) concessionis: ADEF Cod. Monac. dt          3} add.: in; ACDEF

Cod. Monac.

Cap. IV. 1) rat------rer.: dcest BCDEF 2) eccleaiae pertinere no¬
scuniur; J.       3) voi aliqua; ib.       i) compellantur; AC      5) distr. inhib,;
 

deesi: ABCDEF 6) ad forum ec ci oslaa ticum rocnrrenles super causis quae
ad idem forum (deleg.,., rerum: deeai): Codd. colt 7) per ... al,; deesl:
DEF g)Ìp3omm; AC 3) add.: quanlaocunque praeeminentìae fliorll,
conditìonis aut status, etiamsi imperlali aut rogati aeu quacunnno alia
ecclesiastìca vel saeculari praefulgeat dignilate; A I0)etexp.: AEF
Tit. xxrv.   Cap. I.   l)lV.:C;-cf.elii.XNecler.vetmon.{3,60.)