117
 

CLEMENTINARUM LIB. IIL TIT. XIL Xlll. DE CENSIBUS ctc. e
 

hospilalìa, altare vel altaria et coemeteriura ab antiquo
habentìa, et presbyteros celebranles et sacraraenta ecclesia¬
stica pauperibus inìnìslmnles, scu si parochìales rectores
consueverint^ ìn illìs exercere praemissa, antìqua consue¬
ludo servetur quoad exercenda et minìstranda spiritualia
supra dieta.
 

TITULUS XIL
DE IURE PATRONATUS.
 

.'ti praosontatia ad ecclesias per i>nlronos eeelesiaslicos. In qnìlnis ipsi non
consueverunt omnia onera aupiiortnre, non assignetur Intra terminum com¬
petenlem congrua porlin: dioecesanus enm assignare debebit; quod locum
non babet, quando onora aunt por patronos supportando, H.d.Ioann.Andr.

Clemens V. ìn concilio Viennensi».
Ut constitutio^, quae ad ecclesìara aliquam .quemvis
eliara ad exemplorum praesentatìonera admittì, consuetudine
non obstante contraria prohibet, nìsì praesentato de proven¬
tìbus eìusdem ecdesìae talìs coram dioecesano portio fuerìt
assignata, unde iura possìt episcopaha solvere, et sustenta¬
tìonem habere congruam, sicut expedìt, observetur, ipsam
declarare ac-'" quaedam adiicere consulta huiusmodi sacri
concihi approbatìone providimus, dioecesanìs sub oblesta¬
tìone divini iudicii districtìus inhibentes, ne praesentatum
aliquem per quamcunque personara ecclesiastìcam, ius prae¬
sentandi ad ecclesiam ahquam habentem, admiltant, nisi
intra certum lermìnum corapetentera, per dioecesanos ìpsos
praesentantìbus praefigendum, ìpsi praesentato fuerit coram
eìs, ut praescribìtur, congrua de proventibus ecclesiae portìo
assignata. Quam sì forsan iìdem praesentanles intra termi¬
num ìpsum assignare neglexerìnl, ne factum eorum noceat
praesentato, statuimus, ut extunc dioecesani debeant prae¬
sentatum, (nìsi alìud canonicura obsistat,) admittere, et in
poenam praesentantium ad dioecesanos ipsos potestas
.assignationis huiusmodi devolvatur. Praecipimus aulem
dioecesanìs eisdera sub ipsius oblestatìone divini iudicìi,
ìpsorumque conscientias oneraraus, quod raoderationera
portìonis* ìpsìus debite faciant, nec odio vel^ favore vel
alias ìn pluri vel minori circa ìllam scienter excedant. Sane
in prioraluum vel ahorum tam regularium quam saecularìum
locorura ecclesiis, in quìbus religiosi vel ahi, ad c^uos eorura''
reditus perlinere noscuntur, praedicta consueverunt onera
supportare, praeraissa nullatenus observentur, sed onera
omnia, quae ecclesiarura ipsarura perpetuis presbyteris aut
vicariis ìncuraberent, sì dieta eis assignatìo facta esset, reli¬
giosi et aliì supra dìctì piene subire, ac presbyteros seu
vicarios ipsos decenter tractare, nec non suslentalìonem eìs
praestare sufficientem et congruam teneantur. Ad quae
omnia integrahler adìmplenda, et nihiloraìnus ad observa¬
tìonem debitam assìgnationis per dioecesanum ìn casu aho
(ut praemittìtur) faciendae, religìosos praedictos et alìos
quoshbet a dioecesanìs eìsdem ecclesiastica volumus cen¬
sura compelh'*, non obstantìbus exemptionibus aut alììs
quìbushbet privilegiis, consuetudìnibus vel statutìs, quae
circa praemissa vel eorum aliquod religìosìs ìpsìs aut alììs
in nullo volumus suffragarì.
 

Idem».

Plures ab uno ex patronìs ecclesiae relìctì heredes
vocera duntaxat unìus habebunt ìn praesentalione rectoris.
Et, ut facìlìus provìdealur ecclesiis, non inconveniens repu¬
tamus, paironos ipsos ìnter se posse lìbere convenire de
rectore ab eis allernìs* vicibus praesentando; quìbus etìam
ex eadem causa perraittiraus, ut plures ad vacantem eccle¬
siara possint eo modo praesentare personas, quod una ex^
eìs ehgi per episcopum valeat et admitti.
 

TITULUS   XIIL

DE  CENSIBUS,  EXACTIONIBUS  ET

PROCURATIONIBUS.

CAP. I.

ItelÌEÌosì subire tenentur onero, qnae Iiu-iimbebant occlesiia, por eos nulo

hoc conciliuni ncquisitis, nlsl privilegio, oxcnipllono vel alia insta causa

ìuvenlnr; quae privilegia vel oxcmptioncs non invanì ìn ecclesiis post

concilium acquirendis.   H. d. Ioanu. Audr.

Clemens V. ìn concilio Viennensi.
Quum sii naturae eonsonum, illos non recusare onera,
quì rerum commoda» co rapi e ctu ntur; hac in perpetuum vali¬
tura constìtutìone sanciraus, ut religiosi quicunque prò mo¬
nasteriis et ecclesiis, quae ad eos auocunque sunt tìtulo
devoluta, procurationes legatorum seais apostolicae, ac iura
episcopalia et alia praestari prò ìpsìs, antequam ad eos per¬
venissent, solita, proraple solvere studeant, nìsì forsan sedìs
apostohcae privilegio, exeraptione vel alia causa legitìraa ab
his se valeant excusare. Privilegia vero seu exeraptiones
huiusraodi ad raonasterìa seu ecclesias, quae ad eos obvenìre
continget in posterum, volumus non extendi.

GAP. II.

Ponit quaedam gravamina, qnae praelatl inferebant oiemptls, praecipue
Cisterc)omnibus, ot Illa fieri proliibct, atntnens, qnod episcopi, qui In mona¬
steriis Cisterciensis ordìnis caritnllvo procuranlur, sint contenti cibariis,
quae per illos slbl mlnlstranlnr. SI vero procuranlur ox debito, ìpsis
volentibus carnes niiuislrarl debeut extra sepia monasterii, vel saltem extra
portam, quao dìcìtur regularis. Ipaoram otiam oleemosynnrìi fr.-igmonla
mensamm possuul panpo ri bua erogare.   II. d. Ioann. Andr.

Idem.

Ad nostrum, quod dolentes referimus, pervenit auditum,
quod ecclesiarura praelatì, ad mon.-isteria Cisterciensis or¬
dinìs accedenles, lìcet ab eìs caritative recipiantur, et eìs
curìalìter necessaria minìstrentur, cibis tamen regularibus
non contentì contra privilegia dìctì ordinìs carnes petunt, et,
si eis non rainistrenlur, aufenint vìolenter, et hcet ìn locìs
eisdem fiant eleemosynae competenter, ìpsì Iamen praelatì
ìpsìs rehgiosis invitis alias eleemosynas faciunt, etìam ìn ali¬
quibus locis, ìn quibus procurationes non habenl de consue¬
tudine vel de iure. Pro equitaturis quoque fcrrandis, lìcet
ferris non egeant, et coci ' eorum sui officii ratione pecuniam
exigunt et extorquent, nec compositìoncs, super procuratio-
nìbus ìnter praelaios ìpsos et eos ìnìtas, eis scrvant. Ipsis
etìam in recipiendis procuraiionibus ita graves essistunt,
quod, ìpsìs ìn eorum monasteriis et ecclesiis procuratores
recipientìbus, longi temporis vìctura brevis hora consumìt,
et, dura procurationes recipiunt, canes venatìcos, falcones et
accipitres secura habent, et nìsi voluntati satisfiat- eorura,
valvae monasteriorum seu ecclesiarum per violenliam saepe
frangunlur, et ornamenta ecclesiae exportantur, phiresque
procurationes recipiunt una die sedìs aposlolicae privilegio
non suffultì, inlerdura ìn pecunia numerata, visiiatìonis etìara
officio non irapenso, et occasione dìctarum procuralìonum
iidem praelali ab ipsis frequenter exigunt quae ìllis solvere
non tenentur, intolcrabilìa eisdem gravaraìna cumulanies.
Sunt et nonnulli, quì procurationes nunciorum apostolicae
sedìs ahaque extraordinarìa onera exeraptìs et alììs religìosìs
prò raaiori parte imponunt, ut se ac presbyteros hberent
saeculares, religìosos ad ordìnandum huiusmodi onerum
distribulionem minìrae assumenles. In multìs eliam alììs
praefatì praelatì exerapta raonasterìa et ipsorum ecclesias
utroque ìllis iure subiectas gravant ìn procuraiionibus reci¬
piendis et oneribus insolitis ìmponendìs. Nos ìgìtur, super
hìs volentes de opportuno" remedio providere, sacri appro¬
batìone concilìì duxiraus statuendum, ut, si epìscopi non
causa visitationis, sed carìtatìvaehospitalìtalìs ad monasteria
venerint supra dieta, victualia gratiose recipiant, quae cari¬
tatis gratìa eìs fuerint ministrata. Ipsìs autera epìscopìs ad
raonasterìa venientibus supra dieta, et procurationes ìbidem
recipientìbus, sibì debitas de iure communì, consuetudine,
privilegio vel iure alio speciali, in doraibus ìpsorum mona¬
steriorum, extra tamen septa ipsorum exsistenlibus, si quae
fuerint ad hoc aptae, alìoquìn intra septa ipsa, non tamen
 

Tlt. XI.   Cap. n.   0) convenerunt: ABCEF                                          1 niargiiie editionis tesianiiir.

Tit. SU.   Cap. I.   l)Idem; A         2) cf.el.de praeb. in Vito {3, i.)           Cap. n.   ì) add.: in eodem: AF      2) alleriua: ACF      3) ab: AB

3) add.: eidem; Codd. colt       4) pensionis: AG      6) nec: BC      G) earum:           Tit. Xm.   Cap. 1.   1) commodo; llicht

BDEF       7} add.: nulla pastione vel consueludine in contrarinm babita           Cap. II.   1) cg. equi: AH; eg, caci; DG   2) aatìarncial; BDEP  3) pe

valitura: ACD; —hoc se Bdiioris Romani in tino mimii scripto inraiisse in \ pctno: B; optimo: D