Rannsoknir

i Nordurlaiidi siimarid 1900.

Eftir

Brynjulf Jonsson.
 

SumariS iguu for egfyrir FornleifafelagiS norSur i Kngeyjarsyslu til
f)ess, aS fA nAkvasma skyrslu um Horgsdals-fundinn, og svo til annara
fornmenjarannsokna. LA leiS min um hinar vestri syslur NorSurlandsins,
og notaSi eg einnig ferSina til rannsokna |)ar, eftir t)vi sem taskifaeri voru
til.    Skal mi skyra frA f)eim i hverri syslunni fyrir sig:
 

A.   I»ing'eyjarjsysla.

Horgsdalsfundurinn.
Horgsdalur heitir hsex i Myvatnssveit. Hann stendur i litiu daldragi
uppi i heiSinni vestur fra Gautlondum. Eftir daldraginu rennur laskur sA,
er myndar upptok ReykjadalsAr. Nafn baejarins bendir til f^ess, aS hann
hafi veriS bygSur i heiSni. Eru og t)ar i tiininu miklar og fornlegar totta-
riistir. Og svo sem stekkjarvegi fyrir austan tiiniS er forn girSing, A aS
'*gizka dagslAtta aS staerS, og i henni dAlitil b^jarriist, forn. f>ar heitir
t>raelagerSi, og bendir pab einnig til heiSni. Samt er {)essa baLijar, Horgs-
dals, hvergi getiS i gomlum ritum, og hlytur hann aS hafa lagst snemma
i eySi. Getur f)ess i AuSunnar mAldagabok, sem talin er rituS 1318, aS
f)A Atti HelgastaSakirkja ^selfor i Horgsdal. Var sii selfor notuS fram yfir
siSustu aldamot (1800). En nalaegt 1820 var {)ar aftur gjorSur baer og
hefir bygS haldist |)ar siSan. Nii byr l)ar Arni bondi Floventsson, dug-
andi maSur og drengur goSur. VoriS 1890 (eSai89i?) bygSi hann hey-
hloSu f)ar A tiininu, skamt norSur frA baenum. &ar var ASur totta-upp-
haskkun, sem hofS var fyrir hej^staeSi. Grof Arni fyrst grof naer 8 Alna
langa og 6 Al. viSa; og pa er hann hafSi grafiS 2Vs ^h djupt niSur, varS
fyrir honum grj6tbAlkur um |)vera grofina naer miSju hennar.    Grof Arni