1095
 

DECRETI SECUNDA PARS CAUSA XXIX. XXX. QUEST. I. e.
 

1096
 

coniugis se seruum fecerit9i, quem liberum ipsa92 maritum
acceperat93.

Gratian. Queritur eiiam^\ si seruus unius alterius ancillam
acceperit, an sii coniugium inter eos?

De his ita statutum est in Concilio Cabillonensi
[IL cap. 30.] 95;
 

e. Vili.
 

Legitima seruorum coniugia sua auctorituie
domini non dirimant.
 

Dictum est nobis, quod quidam legitima seruorum ma¬
trimonia 96 a potestatiua quadam presumptione dirimant, non
adtendentes illud euangelh 97 b; „Quod Deus coniunxit homo
non separet." Unde nobis uisum est, ut coniugia seruorum
non dirimantur, et si 98 e diuersos dominos habeant, sed in
uno coniugio permanentes dominis semiant suis. Et hoc in
ilhs obseruandum est, ubi legalis coniunctio fuit, et per 99
uoluntatem dominorum.
 

CAUSA   XXX.

GRATIANUS.

Populorum frequeniia quidam inpeditus filium suum de ba¬
ptismate suscepit, dum crederet se alienum suscipere; uxor'^^ eius,
dum callide uellet suscipere proprium, suscepit alienum, quem uir
adoptauit sibi in filium, et ex uxore sibi filia nascitur, qnam filio
suo udopiiuo, spirituali uxoris, dum uterque esset in cunabulis,
tradidit. Posi triennium uxor^ moritur, et conpaier eius reli-
ctum conpuiris uxoris suae uir clam sibi desponsauit^; aliquan¬
tulum temporis effiuxit, et alius publice duxit eum in uxorem.
(Qu. I.) Queritur^^, un uxori suue debitum reddere uuleui qui
proprium filium de suora baptismate^ suscepit? (Qu. IL) Se¬
cundo, an sponsaliu coniruhantur inter infantes? (Qu. III.)
Tertio, an spirituales uel adoptini filii naturalibus copulari
ualeant? (Qu. IV.) Quarto, an uxorem conpuiris uxoris suue
alicui ducere^ liceat? (Qu. V.) Quinto, an clundesiinu despon-
suiio manifestae preiudicet ?
 

QUESTIO   I.
GRATIANUS.

I. Pars.    Quod antem proprium filium in spiritualem sibi
trunsferens suae uxori debitum reddere non ualeat, ratione et
 

auctoritate probatur. Nulla enim auctoritate permittitur, ui quis
conmatri suae curnuliier copuleiur. Hic uniem uxorem suum
sibi canmairem effecit: non ergo illi ulterius carnaliter copulari
poterit.

Hinc Deusdedit S. R. E. Episcopus, scribit Gordiano,
Hispaniensis'^^* ecclesiue^ Episcopo^,  et fratri kurissimo^^:

C. I.    Separeniur uiri ub uxoribus, que'^^^ aliquo casu
natos stiosi2c eorum episcopis ^^'^ tenent.

Peruenit ad nos diaconus 14 e, sanctitatis uestrae episto¬
lam deferensi5, quod quidam I6 uiri et^'^ muheres, preterito
sabbato pascali die, proi8f magno populorum incursu ne¬
scientes proprios filios 19 suscepissent ex lauacro sancto 20.
Cupis ergo scire, utrum21 g prò tali ratione accidenti debeant
uiri ac22 mulieres ad proprium usum23 redire, an non. Nos
uero24 hac25h i-e26 niesti inquisiuimus priorum27 dicta28i.
Inuenimus 29 k in archiuis39 apostolicae3ii sedis, iam talia con¬
tigisse in ecclesiis 32 Isauriae et33m Ephesiorum, simulque
Iherosolimomm34n, aliarumque35 ecclesiarum36o**, gpi.
scopis etiam earum37 ciuitatum ab hac apostolica sede uolen¬
tibus scire, utrum38 uiri ac39 mulieres redirent ad proprium
torum, beatae memoriae sancti^9p Patres lulius, Innocentius,
et Celestinus cum episcoporum piurimorum et sacerdotum
consensu4i in Apostolorum*2 principis ecclesia prohibentes
talia prescripserunt43q, et confirmauerunt, ut nullo modo se
in44 coniugio reciperent mulieres ac^5 uiri, quicumque46
aliqua ratione susceperunt47r natos48s, sed separarent*9 se,
ne suadente diabolo tale5o uicium inolescat5i. Scitis, quia
quomodo sunt septem dona Spiritus sancti, ita sunt septem
dona baptismi a52 primo ergo 531*** pabulo sacrati 54 salis
et ingressu ecclesiae usque ad confirmationem55 per56 u
crisrtia. Hoc est a57v primo58w usque ad septimum59 nullus
Christianus suam conmatrem in coniugium69 suscipere6I
debet. Et qui presumpserit tamdiu 62 anathematis uinculo
religetur63, donec64 penitenciam digne ^5 egerit.

C. IL    .Ab uxore separetur ^^ qui filiustrum suum coram
episcopo tenuit.

Item ex Concilio apud Vermeriam, e. 4.67a*

Si quis filiastrum68 uel69 filiastram suam79 ante epi¬
scopum tenuerit ad confirmationem, separetur ab uxore sua,
et aliam numquam'''^ accipiat.    Similiter et mulier 72 b.
 

EDITIO   ROMANA.

Causa XXIX. Quest. IL e. 8. a) coniugia b) evangelicum e) etiamsi — Causa XXX. a) uxor autem
b) Quaeritur primum— Quest. i. e. i. a) Hispalensis b) qui e) proprios d) episcopo e) diac. vester f) prae
g) si h) ex hac i) Patrum nostrorum dieta k) Inven. autem 1) archivis huius apostoL m) et: deesi vi) Hierosolymae
o) civitatum** p) sanctissimi q) perscripserunt r) susceperint s) natos proprios t) ergo: deesi u) conf. S. Spiritus
per    v) Ab hoc ergo primo     w) primo Spiritus sancti dono — e. 2.    a) Vermerias     b) Suis . . . mul.: deesi

NOTATIONES   CORRECTORUM.
 

Causa xxx. Quest. I. CI. * Hispalensis; In fragmento huius
epistolae, quod est in tomis conciliorum, legitur; Hispaniarum; apud An¬
selmum vero ao Burchardum: Hispaniensis.

** Civitatum: Varie hic locus legitur in vetustis codicibus, et apud
collectores ; aptatus autem praecipue ex Anselmo est.

*** A primo; Idem factum est in hoc loco ex eodem Anselmo, Bur¬
 

chardo, et fragmento epistolae. Similia etiam leguntur apud Petrum
Damianum in invectione in episcopum, monachos ad saeculum revocantem.
C. IL * Burchardus et Ivo 9. e. 80. citant ex conc. apud Vermerias, et
ab universitate Lovaniensi scriptum fuit, in excerptis decretorum biblio¬
thecae B. Trudonis citari ex eodem concilio. Idem autem Ivo part. 1. e. 302.
et Magister sententiarum citant ex Capitularibus, ubi exstat lib. 5. e. 5.
 

Causa XXIX. Quest.II. can. 7. 91) fecit; ffe^. ffo ffaw. 92) ipsa; deesi; ffe.g'. 93) accepit; Bitrc/i. Jw ffecr. ; acceperit; /i^o ffaw. 94) ergo:
ffffff II can. 8. 95) hab. ao. 813. ap. Mansi XIV, 99. — Burch. IX, 29.; Ivo Decr. VIH, 167.; ib. XVI, 335.; Zi'o ffaw. VL 40.; Coll tr. P. Ili, 29, (30,) 265.;
Lomb. IV, 36. — cf. Ben. Lev. Capii. Add. HI, 54. 96) Codd. coll. o. Ed. Bas. Corr. orig. Collait. citt. o. 97) Codd. coll o. — Matth. e 19. v. 6. 98) Codd. coll. o.
99) prò voluntate: Ivo Pan.

Causa XXX. 1) Codd. coll. o. 2) ux. eius; ffffff 3) despondit: AC; desponsavit . . et effl. : Bffff 4) ABCD; Hic quaer.: ffffff; primo; ff 5) lonte;
ffffff     6) in uxorem due. ; ffffff

Causa XXX. Quest. I. can.l. 7) Affffff ffwrcA. Aws. ffoii/c. ; — Hispaniensi: CBff 8) eccl.: deesi; CBffff 9) Coepiscopo: ABCB 10) ep. apocrypha
ap. Blondellus p. 675. — Jaffé no. CCLXXHI. — Burch. XVII, 44. (caw. cont); Ans. X, 29. (36. caw. coni.); Ivo Decr. I, 306.; Ivo Pan. VI, 127.; Coll ir. ff.
IH, 1, 18. ; Polyc. VI, 4, 24. Lomb. IV, 142. 11) ABCDO 12) CDEOH; deest: A; sponsos : B 13) Codd. coll e 14) Codd. et Edd. coll o. ho Pan. Coll tr. ff.
15) ferens : orig. ; inferens : Burch. Ans. Polyc. 16) quidem : Aws. 17) etiam et : orig. Burch. Polyc. 18) Codd. coll. o. orig. Burch. Ans. Ivo Pan. Coll. ir. ff.
Polyc. 19) fil. suos: DEOH orig.; suos fil. (prop.; deest): Burch. Ans. ho Decr. Pan. Polye 20) sanct.: deest: Ans. Polyc. 21) Codd. etEdd. coll. e pr.AB (an)
22) et: orig. Burcìi. Ans. Polgc. 23) add.: suum; orig. Ans. 24) enim; orig. Burtjh. Ans. Polye; ergo; Coll tr. ff. 25) ABCD; in hac; EOH Edd. coll. o.
26) ex hoc: orig.; tristitia: Aws. Polyc. 27) priora: Bff; eoi-um: B 28) Codd. et Edd. coli e ho Decr. Coll. tr. B. ; nostrorum dieta: Burch. Ans. ho Pan.
Polyc. 29) Codd. ei Etld. coll. o. 30) archivo: Burch. Polyc. 31) Codd. et Edd. coll. o.; ap. sed.: deest: Ed. Bas. 32) ecclesiae (in: deesi): orig.; ecclesia;
Burch. 33) Codd. coll. o. orig. Collati. citi, e 34) Codd. coll. o. 35) et aliorum: orig.; etiam aliarum; A Collait citt. 36) Codd. et Edd. coll. o. Collatt. citi.
37) et aliarum: Aws. ho Decr. Polye; et ear.: Ivo Pan. Coll. tr. ff. 38) si: orig. Burch. Ans. Polye 39) et; ib. 40) Codd. et Edd. coll e Ivo Pati. 41) con¬
ventu: orig. Btirch. Ans. Polyc. 42) add.: beatorum; orig. Ans. Polyc; beati: Collati. rell. 43) CD Ivo Pan.; scripserunt; B; rescripserunt; EOH Ed. Bas.;
perscrips. : Turrecrem. 44) in: deest: B Burch. Ans. Polyc; iam in: orig. 45) aut: orig. Burch. Ans. Polyc. 46) qui quacunque ratione; orig. Burch. ; qui
per quamcunque rationem: Aws.; qui per quamc. causam: Polyc.        il) ABH Ed. Bas. orig. Ivo Pan.; susciperent: Burch. Ans. Polye        48) Codd. coll. o.

Ed. Bas. Burch. Ans. Coll. tr. ff. Polyc. ; nat. suos; orig. Ivo Decr. 49) separentur (so; deest): CIvo Pan.; separent se: AD Edd. coll. o. pr. Arg. — Coll. tr. ff.
50) talis peccati : Polgc. 51) peccati inolesc. ; orig. Burch. ; add. : per mundum et universorum error (et un. err. : deest: Ivo Decr. Pan. Coll. ir. P.) accrescat
(crescat; Aws.; deesi: IvoDecr. Pan. Coll. ir. ff.); orig. Burch. Atts. Ivo Decr. Pan. CoU. tr. P. Polyc. 52) quae a: Polyc. 53) Codd. et Edd. coll e ho Decr.
Coli tr. ff. 54) sacramenti: Ivo Decr. Coll. tr. ff. 55) consummationem; Polyc. 56) Codd. coll o. Ivo Decr. Pan. Coll tr.P. 57) Codd. et Edd. coli, e ho Decr.;
Ab hoc : Aws. Polyc. ; Ab hoc primo : orig. Burch. Coll. ir. ff. 58) Codd. et Edd. coli o. ho Decr. Pan. CoU. tr. P. 59) septem : Edd. coll. o. pr. Bas. Par. Lugtld.
60) coniugio; orig. Ans. Ivo Pan. Coll. tr. ff. Polyc. 61) sumere; CDEOH Ed. Bas.; recipere: orig. Burch. Atts. Polyc. 62) in perpetuum; oriq. Btirch. Atis.
Polqc. 63) ligetur; Aws.; ligaretur; Polyc 64) nisi: orig. Burch. Ans. Polyc. 65) dignam: B Polqc. || can. 2. 66) separentur: ffff 67) Codd. coll. o.
Burch. ; — e 15. Capitul Compend. a. 757. in Mon. Germ. LL. I, 28. = Reg. II, 219. ; Burch. XYll, 22. ; hi) Decr. I, 302. ; IX, 80. ; Ivo Pan. VI, 125. ; Coll duod. ff.
V, 136. ; Caes. X, 132. ; Lomb. IV, 42. — ffew. Lev. I, 7. 68) add. : suum : Edd. Bas. Par. Lugdd. 69) aut ; orig. Beg. Burch. 70) suam : deesi: orig. 71) non ;
orig. Ivo Decr. L ; alteram non : Ivo Pati.   72) Codd. et Edd. coll o. Beg. Burch. Ivo Decr. IZ. — isimil. et femina alterum non accipiat : orig.