3G7
 

DECRETAL. GREGOR, IX. LIB. IL TIT. XXIV. DE IUREIURANDO. e. 21-
 

se, nec per alium praediclas usuras repeterent, vel^ apud
ecclesiasticum iudicem seu etìam saecularera super hiss
deponerenl quaestionera, (Quuraque creditor Ìp.':e in mortis
arliculo constitutus condiderit' testaraentura, suìs praecepit
heredibus, ut omnibus, quì rolìonabìliter probarents, se de¬
disse usuras eidem-', ipsas eisi" restituere procurarent.
Unde quum" praedicti I. et G. usuras repetere non atten-
tent's propter huiusraodi iuraraentura, et'3 heredes prae¬
dicti P. eis negliganl'* satisfacere de usuris, ideo ^^ fraierniiali
Iuae per aposlolica scripla raandamus, quatenus sub poena
excommunicationis publice in ecclesìa proponi'^ facias vel
proponas, ul qui super hoc noverint verìtatem procedant ad
testìraoniura proferendum, et, si per dicla testìum vel alia
documenta libi legitime constiterit de praeraissis, heredes
illius'^ ut usuras, quas a praedictis /. et G. pater eorura ac¬
cepit, restituanl universas, moniiione praennssa ecclesìaslica
censura '^ appellatione remola compellas. [Dai. Rom. ap. S.
Petr. Id. Mari. 1205.]

CAP. XXLi

luramonlum generale debet ila intelligi, si fieri polest, ul non obviet iuri;
alias tanquam temerarlum non obligat contra Iuris observantiam.

Idem Neapolitano Archiepiscopo^,
Ad nostram noveris audientiam pervenisse, quod dudum
a le quasi per extorsionera tale fuii praestitum iuraraen¬
tura, quod in omni causa deberes ordinem ìudiciariura ob¬
servare. Verum quoniara secundura traditiones canonicas
manifesta accusalìone non indigeni, nec in eis est ordo iudi¬
ciarius observandus, qui debet ìn ahis observari, nec tu,
quando sub praemisso tenore iurastì, habebas ìn mente, ut
propterea venires contra canonicas sanciiones, ahoquin non
iuramentum, sed periuriura potìus exstìtisset, nec essel^'
aliqua ratione servandum*, nos iuraraentura tuum benignius
inlfii-prelari volentes, ita, quod consonet canonìcis instìtutis,
f]-alernitali tuae auclorilale praesentìura inliinamus, quod
in manifestis et notoriis ratione iuramenti praemissi non
crediraus te teneri servare^ì subtihtatem'' ordinis iudiciarii,
quam ìn hìs non servari per omnia ipsa quoque iuris ratio
postulai et requirit. Unde videbitur nec immerilo subtìhter
mtucnli de ordine iudìciorum procedere, ut in praemissis
non per omnia ordo iudiciarius observetur, quanquam el
secundura approbatum intelleclura scriplurae divinae recte
possit intelligi, quod iurastì, ut in omnibus causis ordinem
ìudìciariura observares, in illis videlicet, in quìbus est ordo
iudiciarius observandus. Sic ergo faciens et iuraraenli
tenorem serv.abis, et instituta canonica non orailtes, [Dat.
Lat. XVUL Kal. Dee. 1198.]

CAP. XXIL'
 

Idem ludici CarolitanoS'.
Ea te crediraus discreiione vigere, ut ìnteìhgas per te
ipsum, quod onus non reraittìtur, sed augetur, quum cui-

auara iraprovìde solvitur quod alii ex debito est praestan-
ura. Sane^, quum venerabilis pater neuter archiepiscopus
Turritanus* a te nomine^ nostro iuraraentura fidelitatis,
sicut a nobis mandatum'' acceperat, exegissel, ìllud exhibere
in eius manibus distuhsti, asserens, quod venerabili fralri
noslro Pisano archiepiscopo salvo apostohcae sedis honore
huiusraodi pr.icstileras iuraraentura. Quum igitur nobis et
ecclesiae Roraanae fidelitatem facere tenearis, sìcut lua etìam
prudentia recognosdl, sì praestitum iuramenlum ei, quod a te
nobìs tanquara debitum est praestandura, contrarium re-
putes, illud illicitum ìudìcabis, et, illicito non obstante, quod
 

licite, immo ex debito petitur, exhibebis, vel, si praestitum
praestando contrariura non exsistit^, illud sine dìffìcultate
praestabis*. Alonemus igilur nobìlìlalem iuam et exhorlamur
allentius, ei per aposlolica [libi] scrìpta mandamus aique prae¬
dpìmus, quaienus omnì excusatione el occasione cessante in
manibus^ dusdem archiepiscopi fidelìiatìs nobis ei ecclesiae
Romanae exlabeos iuramentum. [Dal. Feienlini XVII. Kal. Od.
1203.]
 

Qui iuravit s<
 


 

icredet, vel u
 

Idem Alatrino Episcopo^.
QuinlavaUis vicarius nostris^ aurìbus ìntimavìt, quod,
quum olìm filìae suae cum Glborga* el Venetla filiàbus Ioannis
Beitii od verba eiìam ad verbera devenissenl, idem Quìntavallìs
prò offensa, quara filìae ipsius aliìs raulieribus^ irrogarants*
satisfacere cupiens de Consilio convicìnonim mulìerìbus ìllìs et
consanguinds, suìs, qaodipio offensa^ earum mandato parerei
praestitit' iuramentum, auae ab ipso iuramento recepto tale
illi sub debito iuramenti dedere mandatum, quod, si quando
filii vd fUìae^°* aut uxor illius ahquod factura vel" verbum
conturaeliosum raulieribus ìhis obiicerent, idem'3 Quinta-
vallis et filias'3* et filios .^uds exh e redare t, et'* a se propriam
removeret uxorem. Quocirca fraierniiali tuae per apostolica
scrìpta mandamus, quaienus inquiras de praemiisis diligentius
veriiatem, el, si rem noverìs ita esse, quura licitum fuerit iura¬
mentum, sed mandaium ilhdlum, praedictis filiàbus Ioannis
Beriii, ut revocent mandatum illud'S, iniungas; alioquin
eum'" ad mandati observatìonera ilhus aucioritaie nosira suf¬
fultus denuncies non teneri. [Dot. Anagniae III. Non. Febr.
120+.]

CAP. XXIV.'

Ex causa levi et temeraria conlugea eliam quoad tornm et mutunm cohabl-

lalionera se separare non posaunt, etiam cnm lurainanli Interposi tion e.

Idem Archiepiscopo Terraconensi^.
Tua nos duxit fraternitas consulendos, quid tibi super
hoc arliculo sit faciendura, videlicei quod B.^ de Bello loco el
A.* uxor eius^otón adinvicera iuraverunt, se nunquam mutuo
petituros; idera vero nunc repelit illam ìnstanter, ea e con¬
trario*' affirmante, quod, prius se faceret Sarracenara ei per¬
derei anìmam suam, quara rediret ad eura; -[sed adullerum, cui
adkaesìi, posiquam recessii ab eo, libenter dimilleret, et castita-
tem promitteret, et iuraret. Nos ìgìtur fraternitati tuae super
hoc respondentes, per aposlolica tibi scripla raandaraus,
quaienus ulrumque ad conlinentìam servandara^ raoneas
allentius et inducas. Quara si proraittere voluerint et servare,
utrumque diraittas sine aho commorari. Ahoquìn, si vir
noluerit continere, lu illara'*, ut revertatur ad ipsura^*, et
tanquara uxor cura viro '" raorelur, per " excoraraunìcationis
sententiara appellatione reraota corapellas, quura et teraera¬
rium fuerìt huiusraodi iuramentura, et adulteriura utrinque
sii commissum.  [Dai. Ferenlini XII. Kal. lui. 1203.]
 

Is, qui iuravit e»                                   ....

nem vel deforinilalem eam  repellere poleal; propler praecedeulem noa,

H. d. — (Ulud autera etc.;) Si vir iuravit non accusare uxorem, temerarlum

eat inramentum,    Sed si specialiter de adulterio hoc Iuravit, denunciare

poterit; aed accnaare non debet.

Idem Genuensi^* Archiepiscopo^.  ,
Quemadraodum, sì vir rauheri iurasset, quando con¬
iraxit cura iha*,   quod eam   semper prò  legitima uxore
teneret^, ip.ie quidem prò fornicatione, quam raulier antea
commisissel, non posset eam*'' diraittere, sed prò forni-
 

TII. XXIV. Cap. XX. 5) nec: JfO 6) eis; (7a&T;eÌsdem: Cd 7) con¬
didit; fkibe 8) posaent probare: TReg. 9)eid.; deest: Oi 10) eisdem:
LaCT Reg. 11) et praed.; Cagh 12) auderent: <A 13) et: deesi;
CabcghTReg.        14) negllgunt; CTifea.        15) Idcoqne: Oiier        16) pro¬

ponere: Cah 17) eiuadom (ipaiua; Cb)T.: CReg.; eiusdem L: T 18) per
censurara eccleaiastlcam: Caeg.

Gap. XXL 1) BesliluinmexReg. Bal.I,ilb.Oimp.in.c.7.h.t(2,15.)
2) An.K'eap. arcbiep.: Reg. — Pottìiast no. i21. 3)eES,; deesf; FGHIKI.C
Rrg.      4) reaervandum: Lb; obaervandum: Lat)gh          5) observare; fi;

(feesf; Cg      C) aubliraltatem; Cag; solonnìtatem; Ci,

Cap. XXII. 1) ResUiulum ex Reg. Breqn. VI, 147.; Comp.IU. c.3. h.t.
(2,15.) 2) Calaritano; FCach; Carolit.: O: BearaUtan.: /; Karalicen.:
K; li. Karalil,; Im; lud. Massae Callerll.: Lb; CaraliUno; Cg; nobiU viro
ludici Kallarritano : Keg. — Polihast no. 1997. 3) Sane ven, fr. n. archiop.
Turr. per suas nobis literaa Ìntimavìt, quod quum etc. ; C Reg. 4) Turrili-
tauus: Cach 5) non nostro nomine: C% 6) mandatis: CReg. 7) ej;stitit;
ICb; oiaistat: Cg      8) praostabit: FOH      9) manna: ùic.
 

Cap. xxm, I) J?esli'iuit(m « Reg. Brequ. VI. 219.; ifaii. 6. (2, 13.)
Comp. UL e. 9. h. t (2, 15 ) 2) in Beg. Arelatensi op, : T; Alatrino op. :
Cb; — Polihast no. 2108.          3) aur. noat.: deesl; Cb         4) Oiburga: Ca;

Goibnrga: (3ic 5) al.: add. a Ratrn. G) Irrogarunt: GReg.; Irrogavit;
FK 7)aUCTReg. 8) ipsa off.: Cbc 9) tale praeat.; Cb 10) vel
&\.: exstat; G; AL: exstat: H; quando sibi vel HI.: Cb ll)aul: tAe 12) et
Idem: Cac 13) GÌ.: deesf; FOHIKLbch 14) vel: Cb 16) ÌUius: Ch
16) praedictum Qnintavallen.; CTBeg.; deesi: O.

Cap, XXIV. 1) Restilulum in Reg. Breqn. VI, 108.; Comp.Ul. clO. h.i.
(2,15.) 2) episcopo; Cac; Tarracon.; Ch ~ FoWiasl no. 1316. 3)G.:
CS: B-: Reg. 4)Agne8: CReg. 6) Ipsius: Reg.; deesl: M 6) Illa e
contr.: G; incontrarlo: Ciijr; Illa la conlrarium: Ch 7) observandam:
Reg. 8) praedictam uxorem ipaiua; CReg. 9)oum; CbReg. 10) viro
sno: CS        iDelper: Cb.

Cap. XXV, DResUiulum exReg.Bal.X,lli.:<^ip.IU,c.ll. h.i. (2,1!..)
2) lanuensi: FGHIKLMHCReg. 3) cp.: C;(r; —/'oiifiasf tiO. 3108. 4)ca: UH
5) baberet vel leu.: Cac        6) illam; FOHKCBfg.