LIBER    QUARTUS.
 

TITULUS l.
DE SPONSALIBUS ET MATRIMONIIS.
 

CAP. L

contraliilur, nec invalidalur, si consuetudo
 

Ex concìlio Triburiensi'.
De Francia itobilìs quidam homo nobilera^ raulierera* de
Saxonia lege Saxonura'' duxìt in uxorera, lenuìlque eam'multìs
annis, et ex ea filìos procreava. Verura quìa'' non eisdem
utuntur legibus Saxones et Francigenae'', causatus est,
quod eara non sua^, id est Francorum lege desponsaverat^,
t-el acceperat, vel dotaverat^'*, dimissaque illa aliam^i super¬
duxit'-. Diffinivit super hoc sancta synodus, ut ille trans¬
gressor evangehcae legis ^^ subììcìatur'* poenitentiae, et a
secunda coniuge separelur, et ad priorem redire'^ cogatur.

CAP. ii.i
Sponsalia de futuro diseolvuntur, si eponsi ee diseolviinl,  etiarasi fuerint

Innocentius III.^ Exonensi Epìscopo.
Praelerea hi, qui de^ raatriraonìo contrahendo pure el
sine orani conditione* fidera dederunt^ [aut]^ iuramentum
fecerunt, coraraonendì sunt et diligentius exhoriandi, et raodis
oranibus ìnducendi, ut praeslilara fidera vel iuramenlum
facium obsei-vent, et se, sicui promiserìni'^ coniungant. Si
autera^ se adinvicem^ adraìttere noluerint'"; ne forte de¬
terius inde conlingat, ul lalem scihcet" dncaf-*, quara
[semper] odio habet''": videlur, quod ad instar eorura, qui
socielalera iuramento vel interpositione''' fidei contrahunt, et
poslea eandem sibi remiltunt, hoc possìt in patìentìa tolerari.
 

Eugenius Papa^.
Iuvenis ille, qui puellam nondum^ septennem duxit,
quaravis aetas repugnaref', ex humana taraen fragihtale
forsanb tenlavit quod coraplere non potuit. Quia igitur ìn
his, quae^ dubia sunt, quoa certius existìraaraus'' tenere de¬
bemus, tura propter honestatem ecclesiae, quia ipsa coniux
ipsius fuisseS dicilur, tura propter praedìclara dubitatìonera^.
 

1) Siiiiiiiiuj'iiiiii Ciiiic.  mbur. hall,  ao. 895.; — App.
2li, (ox conc. Tribur., oui interfuit rex Astulpbus);
'i. t. {4, 1.)       2) nob.; deest; C*         3)raul.;

•leest: JiagliiT; quanoam ; uiic         .DBaxonla; BaT; Saxonìea: He; deest;

Bbh        3)  eam:  deest:  BuiOV Richt        6) quoniam:  Bb        7) Pranci:

l'GKIKLMNBiibci/hOl-l'; Fi-.-iiicig,: Hi H) sua ot non Frane: B/i;nonsua
i. e. non Fr, ; Si 9) ilespoiisavorll: MOt' 10) donaverat: JJÈ 11) allerara:
BbliT        12) duxit; CoU. ciit        13) locllonis: Bbh        14) subiugalur: P

15) priorera recipero; IkiMiiT; priorem SU rae re: P.

Cap. II. 1) RestHutnin ex App. VI, 33.; L, 43. (l'ii quo iamen priora cap.
rerba non nisi «lulila exslaiitì Lips. LL 47.; Ramb. LI, 30.; Cass. LVIIL 31.;
Comp.l. cu. h. t (4,1.) 2) Innoc. IL: LbN; sed Alexandri IIL esse di'cHiit
,Ipp. L, 43.;C«ES. eifli-(«i5. (Alex. IH, Cassinensi ep.) — Innoceiilii nometi in
liunc locum deductum esi ex App. VI, 31. — add. ; I>. C, : Super eo, quod a
nobis : App. L, 43. ; quae nerba, dummodo fideiit mereanlur, ad e 3. de cogn.
spir. IV, 11. fWìgorn. ep. Cuiiip, I.) videntur referri posse, i/nam ipsum, de quo
iigiiar, cap. yfigoriiiensis episcopi nomen prae se fera! in App. Ms. — Int^ram
rlaiisiilant exstare (non ila feliciier) suspicaius eat Aug. in e. 1. de selli, exc.
V, alt. ei e. 6. de fcoini'c. V, 12. — 1159—81.~Jajf«'io, 89li7. 3) in; R; deesl:
AIOPQ 4) contradictione: AabcOPQR 5) doderint: LbAlQR G) el: Q
7) promisemnt; Aabc 8) Si aut. eie: deesi; OVI. PQR 9) sibi invicem
iU remìttere nolnerint;0l. 10) noluerunt: die jnaibi;0 12) ducant...
Labeani; Ab        13) habeat; FHIUiNAO; habebat: KLa         14} per inter-

FIN.
 

raandamus libi,  quatenus i^**  consobrinara ìpsius  puellae,
quara postmodum duxit, divìdas ab eodem",

CAP. IV.'

Ex eponeallbus, conlraclls cum consanguinea, oritur publicae honestatis

iustitia.

Alexander III. Papiensì Epìscopo^.
Ad audientiam nostri apostolatus pervenit, quod, quura
H.3 Albericus, Papiensis civìs, filiam'* suam cuidam filiorura
L.° dare vellet uxorera, iuravit, quod, sì iUe, cui desponsaba-
tur, eam habere casu ahquo interveniente non possei, alteri
filio, quem de alia uxore genuerat, eandem puellam raatrì¬
monio copularci. Conlractìs aulem a filìo priore sponsali¬
bus, quidara, od ecclesiam accedenles, consanguinitalera Inter
eos esse iuraraenlis interposilìs firmaverunl. Ideoque prae
fatus H. eandem feminam dare^ alteri filìo nìtitur, ul iuravit.
Sed quoniara scriptum est, quod sponsara fratrìs frater ha¬
bere non potest: discretioni iuae per apostolica scripia prae¬
cipiendo'^ mandamus, quatenus eum suum iraplere proposi¬
tum, quod canonicae ralionì obviat, non permittas, sed, ut
poenìtenliara agat de illicilo iuramenlo, raonitione prae¬
raissa**, ecclesiastica districtione^ corapellas.

CAP. V.'

Si sponsus de futuro ante copulam ad remota se transfert, sponsa libere

cum alio  contrahìt;   sì taraen per eam  sletit,  quo raìnue matrimonium

perflceretur, sibi poenitentia iraponilur.

Idem Panorraitano Archiepiscopo^.
De inis autera, qui praeslilo iuramento promiltunl, se
ahquas mulieres ducturos, el postea eis incognìtis dimìttunt
terrara, se-' ad partes alias'' transferentes, hoc libi^ volumus
innotescere, quod lìberum erit*' raulieribus ìpsis, si non est
ampUus in faclo processum, ad'' alia se vola transferre,
recepla tamen de periurio poenitentia, sì per eas^ steterit,
quo raìnus fuerif raatrimoniura consummatura. Sì vero eie.
(cf. e. 3. de cond. app. IV. 3.)

. VI.1

_.....         . .    lenii.    H. d. quoad

titulum.

Idem Paduano^ Episcopo.
De muliere^ quae est invila tradita viro et delenla,
quum ìnler vim et vìm sit differentìa, et utrum postea con¬
sensus ìntercesserit, certura'' nobis^ nihìl poslea expressistì,
nihìl certum inde''' libi'' possuraus respondere. Illos autem
etc. (cf. e. 3. de matr. conlr. IV. 16.)
 

Cap. UL I) ÌTesi:'iitt«lJt ei A;)u. XII, 8,| iij/e. LX, 8.; Hamb.IAl,'!.;
Cnss. LIX, 7.; Comp. L e. 18. h. t (4,1.)         2) Baculapio (Exculaplo: Jì)

presbytero (epiecopo; i^JP^ii,-Sed. presb,: 0; — 1145-53. — J'ofe no, 6685.

3) nedum; N; neodum: Ab      4) repugnet et hura.; Al       5) fora.: deesi; 0

6) quae; R 7) aestìraamus: MAOQi aestlmavlmus; B; exialiraaviraus: P
8)eaBe:0   9) dubìetatem: iùS    1&)-at: FOHIK CoU. ciit    11) so: Coltcitt

Cap. IV.    1) ResUtutum ex Comp. Le. 1, h.t (4,1.)          2) Alex. IH.:

jli simpiicitec; Al. IH. I. Papiensì electo; Ali — sed Alex. IH. ieinpori6«B
nomine I. non fuit Pap. ep. ; — 1159-81, 3) Hugo ; A per toium i) et fil. 1
F.W 5) cuidam filio Landacon(Laclacon: Ak) A 6) dari: Ab 7) praec:
dcesi; Aac S) diligeuter admoneas (moneas: Ah) et eccl. : A 9) add.:
appellatione cessante : Ab.

Cap. V. 1) Kesiiiiifiim er Anp. VL 12-; Lips.ISDL, 22,; Bamb. U, 11.;
Cftss. LVni,12.;Comp. Le. 4. ft, i. (4, 1.) 2) Panen.; aep.: Q.-Panoren.: ii;
— 1159—81. — Jaffé no. 3105.          3) el se . , . transferunt;  Colt citi.

4) alienas: 0      5) tuae discretioni; AOFQ; tuae prudentiae: R      6) erat: 0

7) ad alia vota transire: AbOQ 8) eos; IJ; si per eas non: AO; si propler^
steteril: R   9) consummarelur; A; consummetur: OPQ; confirmaretur ; R.

Cap. VL 1) Beslt'iiiiuni ea App, VI, 18.; Lips.I.IX, 13.; Ramb. I.I, 17.;
Cass. LVIII, 13. ; Comp, I. e. 5. ft. I. (4,1.) 2) G, Pad, ep. : PB: Ebeardo ;
Ab; Ebeardo: Ai; Eberardo: AeU; Bb.; Q; — add.: P. C; SoUicitudini:
AckQ; ef. 0. t e — Soilicltandi: Ab; - 1109-81. — Jiiffé-no. 9284, 3) add.:
vero; Q i) quìa ceri.: 0 6) nob. ; deesi: MNQ G) cert. inde: deesi:
FGSlKCoU.ciU,       7)inquisitioul{oxqui8itioni; Ai) tuae; Coli ciit