Corpus iuris canonici. (v. 2)

(Graz :  Akademische Druck- u. Verlagsanstalt,  1959.)

Tools


 

Jump to page:

Table of Contents

  Page 745-746  



745
 

DECRETAL, GREGOR. IX. LlB. V. TIT. I. DE ACCUSATIONIBUS. ctc. e, 23, 34.
 

im
 

ul, si episcopus ei canonici mandaium opostoHcum non implerenl,
vos illud sublato appeilalionis obstaculo exsequi curaretis, contra¬
didores pei- censuram ecclesiasticam oppellatione remola com¬
pescentes. Quumi^ue tu el idem praepodius, sicut ex lìterìs vesiris
accepimus, monutsseiìs episcopum et canonìcos Cremonenses ad
mandatum aposiolìcum exsequendum, ipsì asseriierunl, nostras
literas per veri suppressionem obtentas, quum, vìvente adhuc sub-
lììacono proediclo, filìum cuiusdam nobilis cids Cremoncnsis ìn
canonicum recepìsseni, et promisìssent proximam'' vacaturam.
Adiecerunt eliam, quod ante receplionem lùei-aritm no.'itroriim
nuncium suum ad sedem opostoHcam destìnoi-unt, ei ideo, ne pro¬
cederelis ulterius, ad audientiam nostrum oppdlarunt. Iuvenis
eiiam, cui per episcopum el canonìcos eadem fueral praeìienda
concessa, duxìl ail audientiam nosiram proclamandum. L'nde
vos non processìsiis ulterius, sed quae acta fuerant per vestras
nobis Hteras intimasiis. Petebat Ìgìtur memoralusi G., ut ex eo,
quod canonid emiro Lateranense condlium feceront^, impedire
non paiei-cmur nostrae concessionis effectum, sed praebendam
ipsam faceremus eum pacifice'-' possiilere. Quae si fuisset etiom
iuveni memoralo concessa, debebat tamen nostra concessio, quae
praecesserot, praevalere. Verum [tìiledus] filìus Bonus loannes^^
praedìclorum canonicorum et episcopi nuncius proposuil, quod,
priusquam ad eos mandaium aposiolìcum emanassel, praebendam
ipsam iuveni concesserant memorato, et subiunxil, quod dìdus G.
super homicidio el periurio infamia puìilìca loborabai'^^. Unde
non solum admillendus non erai ad Cremonensem ecclesìam^'^,
sed eììcìendus poiius etìam, sì fuìsset admissus. Episcopus quoque
per suas iiobìs Hteras intimavil, quod, quum prò eodem G. liieras
aposlolicas recepìssei, eì consuluil, ul, sì consdeniia salva possei,
sallem de periurio e.l himiìcìdio .le purgaret, nìsi contro eum o})-
pareut legitimus accusaior; sed ipse purgationem praestare
noluii, nec offerre. Nos ìgìtur, aliendenles, quoiU^ filìus nobilis
memorati, sìcul episcopi et canonicorum Cremonensium, ei exse¬
cuiorum nostrorum Hterae atlestobantur, fuii contra Lateranense
concilium ad proximam vacaturam admissus, ut postmodum ac-
ceperunt^\ non vacantem, quum, priusquam de morte subdio-
(;oni''5 [ad] Cremonam certus nuncius pei-venire potuisset, prae¬
diciam praebendam concesserimus memoralo G., discretioni
vesirae per apostolica scripla Mandaraus, quaienus quod de
praemisso iurene factum esi demindelis irritum el inane, ac, nisì
praefatus"' G. super obiectis eidera in modum exceptionis
criminibus, videlicet periurio et horaicidio, publice fuerit
Ìnfamatus, concessionera nostrara sibì factam exsecutioni
mandetìs. Deìnde", si legitiraus accusaior apparuerii,
audialìs quae fuerinl hìnc inde proposita, et, sì praedicta
criraina vel eorura aliquod legitirae probatura '^ fuerit
contra'" eum, ipsì super eadem praebenaa perpetuum silen¬
tiura appellatione poslpimlo^'>, imponatis. Quod sì probare
nequiverint, eam .dbi audoriiale apostolica confirmelis. Si vero
contra eura legitiraus non apparuerit accusaior, el^' ipse
super praedictis criraìnibus dignoscitur respersus infaraia^^,
purgationera ei canonicara indicatis ; in qua sì forte defecerit,
perpetuum iraponalis^-* ei silentiura. Si autem, purgatio¬
nem^'* praestìterit ^i», contradictores ab eius raolestia com-
fiescentes ^*', eos, qui eura nisi sunt irapedire, in expensis ìpsì
egitirais condemnetis^''.
 

iiuìTùe"
 

CAP. XXIV.'

L subditum, maxime praelalura, de bis tantum inquirel i
isìus legiliraas ex copti
 


 

el testiura dieta publicabit
admitlet, el, probato gravi crlmiao, cu
In regularibus vero praelatis ad unguem servandne non eet hic ordo. El
quanquara in bac eummatlone modica videalur agi differentìa ìnler
praelaios el subditos, centra quos Ìnquìrilur, tomen facienda est, ut palct
in lltora.

Idem in concilio generali.
Quahler et quando^ debeai praelatus procedere ad in-
 

Tit. I. Cap, XXIIL 0) praebendam proximo: Db 7) add.: cieri¬
cus! li. 8) fecerunt: ti. 9) pacillca poseesaione gaudere(euni : deest): ib.
10) loannla: l'i.          11) laborat: li.          12) praebendam; ii.; deesi; De

13)quodnl; Dbc 14) acceperint: Dabc 15)adil.; ipeinei Dim 16) prae¬
falne ciericus eupor praedictis (diclis; Si] crlmìnìbua publìco facrit ìnfama¬
tus conceseioncm nostram sibi factara por ceoanr. eccl. app. rem. exsccu-
llnul raandoUai D         17) Deraum; ODfgh        13) fuerint probata ipsi: Dh

10) cont. eam: dccsl; Db 20) app. postp.; deesi: li. 21) si: D 22) fama: D
23) iraponere curelia: D 24) purg. : deesi: GH1KIA31S; eam: ta;ipsara! 0
25) praest. : iteest: Daog 36) compescatis et eoa, qui nisi ; D 37) con¬
demnantes: FHKS.

Oap. XXIV. 1) e 8. Conc Later.IV. (12!5.); — Comp. IV. e.4. h.t(Ó, l.)
2) quomodo ; Conc. ap, Hans. 3) auctoritate: Dafgh 4) super hoc pio ces-
.seranl ; Db        6) cf. svpra e 11., ex quo haec Conc, Lat nerba desitm^ta simt.
 

quirendura et puniendura subditorura excessus, ex auclori-
tatìbus3 veteris et novi testamenti colligitur evidenler, ex
quibus postea processerunt ■! canonicae sanciiones, siCut
olira aperte dìstinxìmus-'', et" rame sacri approbatìone con¬
cihi confirmamus, Legitur enira in evangeho, quod villicus
ille, qui dìfTaraatus erat apud doraìnum suum, quasi' dissi-
passei bona ipsius*', audivit ab ilio: ,,Quid'' hoc audio de
le? redde rationem vilhcalionis tuae, ìara enim non poteris
amplius'''* villicare." El" in Genesi Dorainus alt: „De-
scendam el vìdebo, utrura claraorem, quì venit ad me, opere
compieve ri ni." Ex quibus auclorìiatibus manifeste pro¬
batur'-, quod non solum quum subditus, verura etìara quura
praelatus excedii, si per claraorera el faraara'^" ad aures
superioris pervenerit, non quidem a malevolis et raaledicis ",
sed a providis el honestìs, nec serael tantum, sed saepe,
quod clamor'ó innuit et difTamatio raanifestal, debet coram
ecclesiae senioribus veritatem diligentius perscrutati, ul, sì
rei poposcerit"' quahlas, canonica districtìo culpam ferial
delìnquentis, non tanquara idera" sii accusaior"*' et iudex,
sed quasi'^ denuncianle fama vel deferente claraore officii
sui debitum exsequatur. Licet autem hoc sit observandum
in subdiiìs, diligentius^" taraen est observandura in praelatìs,
qui quasi signum sunt positi ad sagìitam. Et quìa non pos¬
sunt oranibus coraplacere, quura ex officio suo^" leneaniur
non solura arguere, sed eliara increpare, quin etìara inier¬
dum suspendere, nonnunquam vero ligare: frequenier
odium muliorum incurrunl et insidias patiuntur. Et ideo
sanctì Patres provide statuerunt, ut accusatio praelatorum
non facile admittalur, ne concussis columnis corruat aedì-
ficiura, nisi dihgens adhibeatur cautela, per quam non solum
falsae, sed etìam^^ malignae criminalioni-y ianua praeciu¬
datur. Verum ita voluerunt providere praelatis, ne criraina-
renlur iniuste, ut tamen cavereni, ne delinquerent ìnsolenter,
conira morbura utruraque invenientes medicìnam congruara,
videhcet ut criminahs accusatio, quae^* ad diminutìonera
capitis, ìd est degradationera, inlenditur^^^ nisi legitìraa^''
praecedat inscriptìo, nuUatenus admittalur. Sed quum
super excessibus suis quisquam fuerit ìnfamatus, ila iH^t
iam clamor ascendat, qui dìutìus sine scandalo dissimulari
non possit vel sine periculo tolerari: absque dubitalionis
scrupulo ad inquirendura et punìendum eius excessus, non
ex odo fomite, sed caritatis procedatur affeclu, quatenus ^'^,
si fuerit gravis excessus, etsi non degradetur ab ordine,-ab
adrainistralione taraen araoveatur omnino, quod est secun¬
dura sententiara evangelicara a villicatione vihicum amoveri,
qui non poiesl villicatìonis suae dignara reddere rationera.
Debet igilur esse praesens ìs, contra quem facienda est Ìn¬
quisitio, nisi se per conlumaciam absentaverìt^'^^ el ex-
ponenda sunt eì^o» ìHa^' capitula, de quibus fuerii inquiren¬
dura, ut facultatem habeat defendendi se ipsura. Et non
solum dieta, sed eliam nomina ipsa testiura sunt ei, ut quid
et3^ a quo sit dictura appareat, publicanda, nec non ex¬
ceptiones et rephcationes legitìraae admittendae, ne per
suppressionem nominum infamandi, per exceptionum vero
exclusionem deponendi falsum audacia praebeatur. Ad
corrigendos itaque subditorum excessus tanto dìligentìus
debet praeialus assurgere, quanto damnabilius eorum
offensas desereret ìncorrectas. Conira quos, ut de notorììs
excessibus taceatur, etsi33 tribus modis possit'" procedi,
per accusationem videlicet, denunciatìonera et inquisitionem
ipsorum35: ut tamen in omnibus dihgens adhibeatur cautela,
ne forte per leve corapendiura ad grave dìspendiura venialur,
sicut accusatìonem legitìraa debet praecedere inscriptio, sic
et denunciatìonera caritativa raonilio30, et inquisitionem
clamosa ìnsinuatìo praevenire, ilio seraper adhibilo raodera¬
mine, ul ìuxta formam iudicii sententìae quoque forma
dictelur. Hunc tamen ordinera circa regulares personas
non credimus usquequaque servandura, quae^', quura causa
 

6) ita et: Db 7) quia: Dh 8) illius; Df; sua: lUmc .Vs. 9) Lue XVI, 2.
IO) ampi.: deesi; FGHKlaSD Conc         11) Bt; deesl: Dh: — cf. ffeiies.

XVIIL 21.          12) comprobatur: Conc.          13) adit: eius; Db; et fam.:

deesi: De        14) suspeclia; Db        15) clani.illo: Dh        16) poposcit: Dabh

17)id,; deest: Dnbfg Colie 18) actor: Codd. coU. o. Dabfg Coite 13) quìa:
Dh 20) diligenter: Dbh 21)suo; deesl; FOHIKLSD CoiK. 22) et: Dabd
23)crirainalionis; iXSiiie. .Vs.        24)perquain! Db         36) tendllur: ti.;

inleudìl: Conc Ms.        23) leellimo; llb        27) ut inlerira. (in lanluni! Dd)

ìara: Dbd         38) quare: FH; gnamvis:  /; qua;  A"         29) abaonlarot;

FlLSDdbgh           30) ei: deesi: FGHIKUabdg Couc. Xs.          31) illi: Dbdg

Colie Jfs.; deest: Df 33) et: deest; D; vel; Conc.-Ifs, 33) etiamsl! Db
34) possei; Dabh            33) eorum; Coiie.            30) ndmonltio; Dbd Cmic

37) qni: Daf.
  Page 745-746