Corpus iuris canonici. (v. 2)

(Graz :  Akademische Druck- u. Verlagsanstalt,  1959.)

Tools


 

Jump to page:

Table of Contents

  Page 921-922  



DECRETAL. GREGOR. IX. LIB. V. TIT. XL. DE VERBORUM SIGN. e. 23—35.
 

921

offerunt ecclesiae stare mandato, ipd terram nihilominus Ìnter¬
dicunt, ac, si quando super hoc oliquìs ex parie comUissae prò
querela capituli a iuilice ordinario esi diotus, non permiiluni,
quoti ipse respondeoi, nisì in capìiulo Carnotend, unde procura-
lores ìpsi super gravaminibus ìslis el aliis ddem comitissae postu¬
labanl iustiliam exhìberì. Nos igilur, his et alus quae coram
ipso cardinole fuei-e proposito, dUìgenter auditis, quìa nobis non
consiìtit uirum legUìma fuerìt appellatio, discretìoni vestrae per
apostolica scripia mandamus, quaienus, parlìbus convocalis et
lesiìbus uti-inque receptìs, quum nondum sìt pioduciìoni teslìum
rcnuniiaium hìnc inde causom ipsam suffidenter examinare
ciirelis, eamque, subloto appellatìonis obstaculo, fine canonico
lermìnore. SÌ vero capitulum facium ipsìus Simonis ralum
habere noluerit, vos fiddussores praedicios odpoenam nomìnalam,
auciorìtate nostra subloto appeilalionis obstaculo, condemnetis et
facìatis quod statuerìtìs per censuram ecclesiasticam fii-miter ob¬
servarì, reducentes in irrìium qulAquid amira ìpsam comitìssam,
posiquam ìpdus nunlii iier arrìpuerunt ad sedem opostoHcam
veniendi, ex parte capituli perperam fuerìi atteniaium.] Ad in-
telligendara autem clausulam privilegii memorati crediraus
distinguendura, utrura»» in ahquera interdicti vel excom¬
raunicationis sentenlia sit prolata pro^^ contum.-icia lantum,
(]uia scilicet»* citatus stare noluit iuri; vel etìara prò offensa,
quia videhcet iussus noluit raaleficium emendare. In prirao
casu crediraus congrue salìsfieri, ul huiusmodi sententìa
relaxetur, si prius»" sufficiens slandi iuri cautio tribuatur; in
secundo vero casu^*, sì offensa est raanifesta, non credimus
satisfierì congrue, ut»' relaxetur sententìa, nìsì prius
sufficiens praestelur emenda. Si vero dubìa esl offensa,
sufficere credimus ad relaxandam eandem, si parendì man¬
dato ecclesiae ■•*8» compeiens satisfactio »3 praebeatur 3".
[Quodsielc.   Dot. Eomae KcU, Aprii. A. VIIL 1205.]
 

Idem Comitissae Blesensi».
 

Quum olìm prò canonìcis Carnotensibus quoddam
capitulum contra te fuerit^ allegalum, quod dicebant* in
ecclesiae suae privilegiis continerì, ut videlicet neraini liceat
excommunicatis vel norainatira Ìnterdictis prò canonìcis
Carnotensibus absque congrua satisfactione absolutionis
beneficium indulgere, -f [quoniam fuii in quaestionem deductum,
quae forel congrua satisfactio, od intelligendum clausulam illam
meminimus dìsiinxisse, utrum in aliquem essei inierdictì vel ex¬
communicationis sententìa promtUgoia prò coniumada lantum,
quia videlicet diatus noluit stare iuri, vd etiam prò offenso, quìa
ddelicet iussus noluit malefidum emendare, in primo casu
credenies congrue salìsfieri, ui huìusmodì relaxaretur senleniia,
si suffidens siandi iun cautio praeberetur, in secundo vero, d
manìfesia foret offensa, dicentes, nequaquam soiisfierì congrue,
ut relaxaretur sententìa, nid prìus suffidens exhìberetur emendo,
ei si fordtan esset dubìo, sufficere reputantes ad relaxandum
eandem, si parendì mandalo congruens salisdaiìo praeberetur.]
Quia vero, dum ansam solviraus, nondum dicimur ligavisse,
propter^ hoc, quod, eisdem canonicis, velul asseris, pro¬
ponentibus, illara offensara esse manifeslam, non quae
ludici, nec^ quae alii, sed quae sibì tantummodo raanifesta
videtur': maior ex illa dictione, ddelicet: „manifesta," sci-upu-
lus quaestionis emersit, iuis humUibus predbus inclinati offensara
illara nos rescrìbìraus intelligere manifeslam, quae vel" per
confessionem, vel probationera legitìrae^ nota fuerii, aut
[edam] evidentìa•(>• rei, quae nulla possiti lergìversalione
celari.   [Dat Lat VIIL Kal. Iun. Ao. X. 1207.]
 

TIL XL. Cap, xxm. 22) eì; Cft 23)e;t; C 24) vldeHcet; Oio
25) prins: deest; CBeg. 26) casu: e^ini; G 27) ul buìasraodi: Cah^Bicht
;!3jeccl.: deest: Codd. colt CBeg.     29)Balledallo: A'Ci     30) praestelur : Cb.

Gap. XXIV. 1) Resiiiutum ex Eeg. Bat X, 66.; COmp.IH.c.S.ft. t.(5,23.)
2) add. : nobili raulierì : Reg. : — Poilhasl ne 3110. 3) fuerat ; (kigh 4) dice¬
balur: CbcReg.: dicebat: Cgh 5) per: Reg. 6) non: Cabgh Beg.; nequa
(quae: deest): Cc            7) videntur: Ccgh; videretur: Ca; viderentur: Cb

8) velut: Cfi          9) legitiraara: C Reg.          10) evidentiam: FCabcg Beg.

11) posset: Oi; poterit; Cbe

Cap. XXV. 1) ResUluium ex Comp. IH. e 10. ft. t. (5, 23.) 2) Decie-
ialis, eisdem fere eerbis concepta, (abbali et conventui S, Berlini) exsiai ap.
Hai. XII, 33.; Reiiueiidain iamen esse inscr., quae huic capiti est praef ita, ex
his patet, qnae post illam ep. leguniur; Scriptura est epiecopo et cantori Atre¬
batensi et abbati de monte S. Ellgìì Atrebatensis in modum exsecutionis
utque: assumi. Quocirca eleclionem etc. —Poitiosi no. 37ia 3)Alcìac.!
FHI; Aitici G; — et sic deinceps; Alllao.; C: leg.: SilvinI Alciacensis —
Anxi-le-Chaleau.       4) ipso; Cfic      5) cuci.; deest: C       6) confirmationem .
 

GAP. XXV.i

Verba privilegiorum debent intelligi, ut aliquid aisorant, et non remaneat

ambiguitas, et ideo verba:  „secundum" el ,.iuxla," videntur apposita

causative, non condllìonabililer. H. d. Panorm,

Idera Episcopo el Cantori Atrebatensibus».
Abbate sancii Silvani Alciatcnsis^* olim viara universae
camis ingresso, quura eiusdera loci raonachi elegissent
quendara de ipsìus^ ecclesiae^ gremio in abbatem, el
dusdem confirraatìonera electionis a bnnoe memorìae Mori¬
nensi episcopo nequivissent aliquatenus obtinere, per pro¬
curatorem suum eam" a sede apostolica petierunt. Ceterum
procuralor raonasterii sancti Berlini proposuil ex adverso,
quod, quura secundum approbatam consuetudinem el
privilegia' Romanorum Pontificura^ abbales Alcialenses'-"
debeant de monasterio sancii Berlini seraper assurai, huius¬
raodi electio eral non iraraerito reprobanda, ulpole conira
consuetudinem diutumara et centrai"* privilegiura" sedis
apostohcae attentata, et Alciatenses monachi debeant'^ de
iure compelh, ut de monasterio sancii'^ Berlini personara
idoneara sibi eligerent"ìn abbalem. (Etinfra:) Nos ìgilur'5,
depositionibus teslìum, coram delegatis a nobis ìudicìbus^''
productorum, diligenter inspectis, invenimus, sufficienier esse
probatum, quod a XL. annis et infra monachi Alciatenses
abbatera sìbì de S. Berlini raonaslerio elegerunt, f tia, quod
infra proescrìpiì lemporis spalium de praefalo coenobìo sepiem
fueruni in Alcìacenses abbates assumpti. (Etinfra:) El quum
quadara vice Guarinura l'Alcialensera monachum elegissent,
eius electio robur habere non potuìt, donec apud mona¬
sleriura S. Berlini professione facta, post ahquanlum
temporis, quando scihcet ^^ eiusdera loci aboati et conventui
placuìt, ìn Alcialensera exstìtìt abbatera assuraptus. Ex
privilegiis 1^ quoque Roraanorura Ponlificum monasiei-io
sanctì Berlini concessis arguì poterai»" eiii<fen/ei-, Alcialensera
abbatem fore de sancti Berlini collegio eligendum. Nam^i
privilegio»» felids recordaiionis^^ Paschalìs Papae praedeces¬
soris nostri'hunismoàì capitulum apparet insertura: j,Sub-
rogalionera abbatis penes monasterium sancti Silvani apud
Alciatenses»* monachos»^» ìuxta praeterìtì temporis raorem
in vestra semper concedimus dispositione persistere," ctdus
verbis bonoe memoriae Innocentius Papa praedecessor noster
prorsus inhaesìi^'^. In privilegio etiam»' Calixli secundi
Papoe^^ huiusmodi capilulum invenitur: „Porro iuxta domini
praedecessoris nostri sanctae memorìae Paschalìs Papae de¬
cretum abbatìs*3 subrogalionera penes Alcialen.^O' non
aliunde quara de vestro monasterio fieri apostohca auclori¬
lale decernimus." 31 Ad hoc antera pars adversa respondit,
quod, sì etiam3» evidenter per depodtiones^^ testium probaretur,
quod infra34 praedicti teraporis spatìura de raonaslerio
sancii Berlini seraper fuerit abbas ^^ Alciatensis assuraptus,
ex hoc tamen nullum Aldocensi monachis pradudidum para-
baiur^% quum hoc non ex necesdtate aliqua factum fuerìi, sed ex
libero volunlaie. (Et infra:) Sed dieì non*' poterai, quod ex
eo consueludo aliqua quasi contradicto ìuaicio fuerit intro¬
ducta, quura^^ in memorati Guarini electione prò bono pacis
extra iudìcìum processum laliler dignoscalur. (Et infra:)
Praeterea, quum Paschalìs Papa subrogatìonem abbatìs
sancii Silvani raonasterìo^s S. Berlini iuxla morem praeleriti
teraporis duxerit concedendam, nec de*" raore praeterìtì
temporis seu consueludine fiat fides: per eius privilegium et
similia nullum super hoc Alcìatensi raonaslerio'" poterai
praeiudicium generari. Centra quod fuìt ex adverso re¬
sponsura, quod haec deterrainatio, „ secundura praeterìtì
teraporis raorem," et causahs''», el conditìonahs polest in-
lelligi, el tam ad personale quam ad impersonale verbum
referri. Si enìra impersonale''^ verbura determinel, condi-
tìonahs^'i intelligilur, et talis est sensus: „Concedimus sub-
 

rinura: GLblÀ: Garmlumi Ca: Galrium: Cfi; O. : Ce; Garulum: t»
18) videlicet: C6e 19) privilegio: FN 20) poterit; C&ft 21) Nimìrum! C
22)ìnpHv. : LN 23) bonae memoriae ; Cfic 24) Alclncum: FO 25) moa.:
deesi: Codd. cali. C        26) adhaesit: Cfic        S7) quoque: Cbftc        23) add,;

eubrogatione abbaile: Cb 29) add.; 8. Silvani: Cbc 30) Alciacum: GH
31) decrevlmus: LaCb 32) et.: deesi; C 33) deposiiionem! Cbc 34) Iuxta
praeterìtì temporis more spatium: Cfi 35) abb.: deesl: Ot 36) speraba-
tur; Cfi 37) nec dici; C 38)si(quod: Cc) de praedicto monasterio uxstilil
in raemorati Carini (Gatint; Q?) electione processum, quum Illud prò bono
pacis factum extra Iudicium dlgnoscBlur: C 39) monasterii: F; do mon.;
MS; in raon.; Ci 40) de: deest; Cont Bàhm. il) add.: S.Berlini: Cfi
42)casualis; Cb 43) tantura personale: Oi; tantum Impers.: Cc. 44) con-
ditionalllor; Cabe; conditlonale: Cg,
  Page 921-922