CLEMENTINARUM LIB. V. TlT. VI, VII. DE PRIVILEGIIS etc. e
 

1186
 

TITULUS VL
DE EXCESSIBUS PRAELATORUM.

CAP. UN.

Providerat Gregorius IX. contra XXVII. gravamina, quae praelatl religìosìs

Inferebant, eod. tìl. e, Nimis 1. el S. Hoc vero eoneilium providet conti-a

XXX., a quibus praelatos cessare praecipit, ot per suoa subditos cessare

facere, iubena ìpsorum privilegia et Iura servari.   H. d. Ioann, Andr.

Cleraens V. in concilio Viennensi».
Frequens et assidua nos quorundam religiosorum querela
circumstrepit, quod plerique episcopi, et eorum superiores,
ac ceterì ecclesiarura praelali ipsorum religiosorum quietem
iniuste in sub sequentìbus raultipliciler inquietant. Quidam
enìm exemptos capiunt et ìncarcerant ìn casibus non con¬
cessis a iure. Quidam per gravium interrain al ionem poena¬
rum impediunt, ne debentes exemptìs decimas seu redìtus
illos solvant eìsdem, neve ahqui missas eorum audìant. Mo¬
lentes in molendinis, et coquenles ìn fumis eorum, servienles
quoque et vasallos et^* domesticos eorundem, vel alios qua¬
lìtercunque contrahentes et partìcipantes cum ìpsis suspen¬
dunt, ìnterdicunt et excommunicant absque causa rationabili
prò libilo volunlatis, bona illorum ìnterdum nihiloraìnus
ilhcite occupantes. Et^ appeUatìonibus, quas praedicti**
exempti ob praedicta vel alia gravaraìna ralionabiliter inter¬
ponunt quandoque, minime defo e ntes, appeìiantes occasione
appellationum huiusmodi interdum capiunt, aut capì faciunt
et carceri mancipari. Quidam praeterea capellanos ìn ec¬
clesiis, pieno iure spectantibus ad eosdem, lìcet nulla causa
subsit legitima, celebrare non sìnunt, nec ministrare paro¬
chianis ecclesiastìca sacramenta. Nonnulh eliam indebite
abbales, monachos et conversos exemptos^, nec non et
clerìcos ipsìs pieno iure subiectos, si eìs non pareant in his
etìara, ìn quìbus non tenentur eìsdem, inconsulta facilitate
suspendunt, excommunicant, capiunt et incarceranl, ac loca
et ecclesias ìnterdicunt Ìpsorum.   In exigendo ìnsuper ab

Sisis exemplis ipsoruraque subditìs subsidia carìtatìs exce-
unt niraium contra eos. Et insolitas ac indebitas ipsis
contra ìura exactiones imponunt. Novos census et indebita
onera parochialibus ìraponunl ecclesiis, in quibus exemplì
ìus obtìnent patronatus. Processus iusle factos, seu sen¬
tentias iuste latas a delegatìs sedis apostolicae vel a conser¬
vatoribus prò exeraptis pubhcari seu exsecutioni mandari a
suìs subdìlìs non permittunt. Tabellìonibus pubhcis in¬
hibenl, ne Ìnstrumenta conficianl, et iudicibus, ne iusiiiiam
faciant, ac iurisperitis, ne consilium vel auxilium praebeant
in causìs seu negotìis eorundera. Praesentatos per exemptos
ad ordines vel beneficia, quorum praesentatio ad eos per¬
tinet, nolunt admittere, nìsi praesentanles ponanl<> obedien¬
tiara ìn salutatìone literarum, quas prò huiusraodi praesen¬
tatìone transraittunt, Ecclesiis quoque vacantibus, in quibus
raonasterìa ìus obtìnent patronatus, repulsìs personis ìdoneis
praesentatis ad eas, personas instituunt inhabiles et ìndìgnas.
Quìdara eliam ecclesias curam animarum habentes, ad men¬
sam abbatum spectanles, quarum fructus quandoque clerìcìs
saecularibus tradunt seu concedunt ad firmam, clericis ìpsis
decedentibus suis conferunt clerìcìs, quanquara ipsae propter
hoc ecclesiae ìn verìtate non vacent. Nonnulli quoque in ec¬
cleshs raonachorura ìura ìpsorum iniuste sibì approprìant, et
de ìpsorum reditibus ut volunt ordinant ita, quod rectoribus
earum non remanet unde valeant sustentari. Quidam cum
armis et erecto vexìllo raolendina et alia bona contra iusti¬
tiam deslruunt exemplorum, quae etiam tanto tempore pos¬
sederuni^, quod de contrario memoria non exsislit, Mìttunt-
que frequenter ad monasteria suarum civilalura el dioecesum
suos consanguineos et nepotes, et inlerdura anìraalia sua
cum custodibus, ut eis de bonìs monasteriorum debeat
provideri. Abbates ìnsuper et prìores monasteriorura8*
frequenter compellunt, ut suìs consanguineis et nepotibus
monasteriorum suorura seu prioratuum possessiones con¬
cedant ìn perpetuum vel ad tempus, quas quidem conces¬
siones vel pensiones^' nos nullas esse voluraus ipso iure.
Eosdem quoque abbales el prìores quandoque compellunt
ad praesentandum sìbi ad ecclesias vacantes, in quìbus ius
obtment patronatus, et»" ad raonachandum interdum suos
familiares, consanguineos vel nepotes.   Frequenier etiam
 

permittunt et tacite consentìant, quod ìn suo domìnio tem¬
porali per mìhtes, vasallos et ipsorum temporales officìales
raonasleriorum bona mobìlia et immobilia per violenliam
occupentur in casibus non perraìssis a iure, et aliae variae
ìniuriae personis ecclesiasticis et monasteriorum hominibus
ìrrogenlur. Praeterea ìnterdum ìnìusle abbates»», priores
ac»2 alìos beneficiatos beneficiìs suis privant, ul sìc fructus
beneficiorura Illorum percìpere valeant primo anno praetextu
privilegii, quod asserunt se habere, quod usque ad certura
tempus fructus beneficiorum vacantium possint percipere
primi anni. Quìbus non contenti equos, boves, thesaurum
et alia bona monasteriorum et beneficiorum vacantium ilh¬
cite occupant, quae essenl futuris successoribus reservanda.
Quidam mìlitibus et alììs petentibus dignitatum suarum redi¬
tus el proventus vendimi ad lempus, ut per ipsos exerapti vi¬
cini fortius opprimantur, Nonnulli eliara indebite monasteria
dirìmunl. Alìì domos et hospilalìa et alia bona monasterio¬
rum mobilia et immobilia frequenter occupant el detinent
occupata. -Pluries quoque sìne causa iusta impediunt, ne
exempti loca sua valeant reparare. Quidam »3 statuta faciunt,
per quae derogalur prìvìlegiis exemplorum. Et generaliter
quam plures praelatl relìgiosis, praesertìm exemptìs el prì-
vìlegìatis, in personis et rebus suìs ac iurìbus spìrilualibus et
temporalibus graves ìnferunt contra iustitiam et eorum privi¬
legia iniurias et iaciuras, Verum quìa una est regularium et
saecularium praelatorum, et subditorum exemptorum et non
ex empio rura universalis ecclesia, extra quam nullus omnìno
salvatur, quorum omnium unus est Dorainus, una fides et
unum baptisma: decet, ut omnes, qui eìusdem sunt corporis,
unius eliam sìnt voluntatìs, et sìcut fratres adinvicem vìnculo
caritatis sìnt adstrictì. Decet ìgìtur, ut et praelali, et ahi
tara exempti quam non exeraptì suìs iuribus sint contenti, et
alter in alterius iniuriam non prosiliat seu iacturara. Uni¬
versis itaque praelatìs ecclesiarura praesentis sanctìonis
edìclo districte praecipiendo raandamus, quatenus ipsi, a
praedictìs gravaminibus omnìno cessanles et cessare suos
subditos facientes, viros relìgiosos exemptos, privilegiatos
et non exemptos, mendìcantes et non mendìcantes, caritative
tractent el foveant, et sua ìura et privilegia inviolabiliter eis
servent. Et quonìam plus solet tiraeri quod specialiter,quam
quod generaliter inhibetur: eìsdera praelatìs districtìssirae
inhibemus, ut abbates, prìores et alios rehgiosos, ne ad sua
generalia vel»** provincialia vadant capitula, impedire quo¬
modohbet non praesumant.

TITULUS vn.

DE   PRIVILEGIIS   ET  EXCESSIBUS
PRIVILEGIATORUM.

CAP. I.

Ponit sex casus, in quibna relìgiosos excommunicat, et absolnlionem Papae
reservat, et, privilegiis et exemptionibus non obstantibus, eoa per ordinarlos
locorum denunciari praecipit, Ioann. Andr. — |, 3. Ponit septem cnlpas
religiosorum, a quibus eos praecipit abstinere sub certis poenis, qnas eis
imponi iubet, et quas praelatis ipsorum imponit, si non satisfecerint.
Ioann. Andr. — §. 2. Ponit moderationem circa duos primos casus. H, d.
Ioann. Andr.

Clemens V. in concìlio Viennensi.
Religiosi, qui clericis aut laicis sacraraentura unclionis
extremae vel eucharistiae ministrare, raalriraoniave solenni-
zare, non habìta super his parochialis presbyteri licentìa
speciali, aut quì excommunicalos a canone, praeterquam in
casibus a iure expressis vel per privilegia sedis aposlolicae
concessis eìsdem, vel a sentenths per staiuta provincialia
aut synodaha promulgatis, seu, (ul verbìs eorum utaraur,) a
poena et culpa»* absolvere quemquam praesumpserint, ex¬
coraraunicatìonis incurrant sententiara ipso facto, per sedem
apostolicam duntaxat absolvendi, quos etìara locorura ordi¬
narli, (postquara de hoc els constìlerit,) excoraraunicalos
faciant publìce nunciari, donec de absolutione ipsorum® eis
fuerìt facta fides, nullo religìosìs eìsdem super hoc exem¬
ptionis vel alio privilegio suffragante. §. i, Quibus etiam in
virtute sanctae obedientìae, et sub interrainatìone male¬
dìctìonis aeternae districtius inhibemus, ne ìn sermonibus
suìs ecclesiarum praelatis delrahant, aut etìara retrahant
 

Tit. VI. Cap. un, 1) inscr, deest: A; Vienn.; deeai.
ABCDEFO 3] Bt: deesi: AB i) praed, : deest: ABCDEFO
6) pounnt: BE; imponanl: 0          7) possederant: BG         i

Codd. colt       9) vel pens. ; deest: ib.      IO) et; deeat: BG
Corpua iur. can.   Ed. Fl-iedba-g.   T. H.
 

E         S) ac: I ABEH; add.: el: BCG

5) et ex. : AB    Codd. coli.
., mon.; deest:           Tit, VII.   Cap. I.

lì) abb.; deeat: [
 

3)el: AFG       15) add.;
a culpa; ÀBCEGH      2)
 

m; ABCG      14) el:
im: ABDEF